Infrastruktura techniczna jako części wspólne budynku
"Tarasy na dachu, ściany zewnętrzne i ściany nośne, stropy, a także strychy nieużytkowe, balkony, loggie i podobne rozwiązania architektoniczno-budowlane oraz infrastruktura techniczna (rury, przewody itp.) są uznawane za części wspólne budynku. Niedorzecznością byłoby twierdzenie, że stropy, ściany i rynny służą tylko właścicielom lokali, które do nich w pionie lub poziomie przylegają.."
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 19 lutego 2020 r., sygn. akt VII SA/Wa 2295/19
Ciężar dowodu w sprawie z powództwa pracownika o wynagrodzenie za pracę w godzinach nadliczbowych
"W sprawie z powództwa pracownika o wynagrodzenie za pracę w godzinach nadliczbowych obowiązuje ogólna reguła, że powód powinien udowodnić swoje twierdzenia uzasadniające żądanie (art. 3 k.p.c. i art. 232 k.p.c. oraz art. 6 k.c.), z tą jedynie modyfikacją, że niewywiązanie się przez pracodawcę z obowiązku prowadzenia ewidencji czasu pracy implikuje dla niego niekorzystne skutki, gdy pracownik udowodni swe twierdzenia przy pomocy innych środków dowodowych niż dokumentacja dotycząca czasu pracy (osobowe środki dowodowe, domniemania faktyczne)."
Wyrok
Sądu Najwyższego z dnia 21 kwietnia 2021 r., II PSKP 25/21, sygn. akt I C 167/18
Odpowiedzialność ubezpieczyciela z tytułu kosztów najmu pojazdu przy szkodzie całkowitej
"Wydatkiem niezbędnym i celowym jest wydatek poniesiony na korzystanie z innego pojazdu w takim zakresie, w jakim poszkodowany korzystałby ze swojego środka lokomocji, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Wydatki ekonomicznie uzasadnione to wydatki na najem pojazdu zasadniczo o podobnej klasie do pojazdu uszkodzonego lub zniszczonego, poniesione w oparciu o stawki czynszu najmu, które obowiązują na danym rynku lokalnym (ceny rynkowe za tego typu usługi) i w czasie naprawy pojazdu mechanicznego lub do czasu nabycia nowego pojazdu (w przypadku szkody całkowitej)."
Wyrok Sądu Rejonowego w Środzie Śląskiej z dnia 3 kwietnia 2018 r., sygn. akt I C 167/18
Odpowiedzialność solidarna małżonków
"Przez zobowiązania zaciągnięte w sprawach wynikających z zaspokojenia zwykłych potrzeb rodziny (art. 30 § 1 k.r.o.) należy rozumieć tylko te zobowiązania, które odnoszą się do normalnych, codziennych potrzeb rodziny, wymagających bezwzględnie zaspokojenia bez potrzeby podejmowania przez małżonków specjalnych decyzji. Wszelkie inne zobowiązania - zwłaszcza dotyczące większych zakupów ratalnych, nie dające się zakwalifikować pod pojęcie "zwykłych" potrzeb rodziny - zaciągnięte przez jednego małżonka nie rodzą odpowiedzialności solidarnej drugiego małżonka."
Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 22 września 1966 r., sygn. akt I CR 544/66
Trwałe związanie obiektu z gruntem
"O tym czy dany obiekt budowlany jest trwale połączony z gruntem czy nie, decyduje nie tyle sposób i metoda związania z gruntem, technologia wykonania fundamentu i możliwości techniczne przeniesienia tego obiektu budowlanego w inne miejsce, ale to czy wielkość tego urządzenia, jego konstrukcja, przeznaczenie i względy bezpieczeństwa wymagają takiego trwałego związania. Sposób połączenia z gruntem, technika czy technologia z tym związane nie mogą świadczyć o tym czy jest to w rozumieniu ustawy z 7 lipca 1994 r. prawo budowlane trwałe czy też nie trwałe połączenie z gruntem."
Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 13 kwietnia 2022 r., sygn. akt II OSK 1274/19
Wierzyciel może domagać się odsetek od upadłego dłużnika
"Czy wyłączenie zastosowania przepisów ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych z dnia 8 marca 2013 r. (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 424, ze zm.) na podstawie art. 3 pkt 1 tej ustawy do długów objętych postępowaniem upadłościowym implikuje konieczność zastosowania przepisów ogólnych o odsetkach ustawowych za opóźnienie czy też wyłącza zupełnie możliwość zaspokojenia w postępowaniu upadłościowym odsetek naliczonych na podstawie tej ustawy?
𝗣𝗿𝘇𝗲𝘄𝗶𝗱𝘇𝗶𝗮𝗻𝗲 𝘄 𝗮𝗿𝘁. 𝟯 𝗽𝗸𝘁 𝟭 𝘂𝘀𝘁𝗮𝘄𝘆 𝘇 𝗱𝗻𝗶𝗮 𝟴 𝗺𝗮𝗿𝗰𝗮 𝟮𝟬𝟭𝟯 𝗿. 𝗼 𝗽𝗿𝘇𝗲𝗰𝗶𝘄𝗱𝘇𝗶𝗮ł𝗮𝗻𝗶𝘂 𝗻𝗮𝗱𝗺𝗶𝗲𝗿𝗻𝘆𝗺 𝗼𝗽óź𝗻𝗶𝗲𝗻𝗶𝗼𝗺 𝘄 𝘁𝗿𝗮𝗻𝘀𝗮𝗸𝗰𝗷𝗮𝗰𝗵 𝗵𝗮𝗻𝗱𝗹𝗼𝘄𝘆𝗰𝗵 (𝗷𝗲𝗱𝗻. 𝘁𝗲𝗸𝘀𝘁: 𝗗𝘇. 𝗨. 𝘇 𝟮𝟬𝟮𝟮 𝗿., 𝗽𝗼𝘇. 𝟴𝟵𝟯) 𝘄𝘆łą𝗰𝘇𝗲𝗻𝗶𝗲 𝘀𝘁𝗼𝘀𝗼𝘄𝗮𝗻𝗶𝗮 𝘁𝗲𝗷 𝘂𝘀𝘁𝗮𝘄𝘆 𝗱𝗼 𝗱ł𝘂𝗴ó𝘄 𝗼𝗯𝗷ę𝘁𝘆𝗰𝗵 𝗽𝗼𝘀𝘁ę𝗽𝗼𝘄𝗮𝗻𝗶𝗲𝗺 𝗽𝗿𝗼𝘄𝗮𝗱𝘇𝗼𝗻𝘆𝗺 𝗻𝗮 𝗽𝗼𝗱𝘀𝘁𝗮𝘄𝗶𝗲 𝗽𝗿𝘇𝗲𝗽𝗶𝘀ó𝘄 𝘂𝘀𝘁𝗮𝘄𝘆 𝘇 𝗱𝗻𝗶𝗮 𝟮𝟴 𝗹𝘂𝘁𝗲𝗴𝗼 𝟮𝟬𝟬𝟯 𝗿. - 𝗣𝗿𝗮𝘄𝗼 𝘂𝗽𝗮𝗱ł𝗼ś𝗰𝗶𝗼𝘄𝗲 (𝗷𝗲𝗱𝗻. 𝘁𝗲𝗸𝘀𝘁: 𝗗𝘇. 𝗨. 𝘇 𝟮𝟬𝟮𝟮 𝗿., 𝗽𝗼𝘇. 𝟭𝟱𝟮𝟬), 𝗻𝗶𝗲 𝗽𝗼𝘇𝗯𝗮𝘄𝗶𝗮 𝘄𝗶𝗲𝗿𝘇𝘆𝗰𝗶𝗲𝗹𝗮 𝘂𝗽𝗿𝗮𝘄𝗻𝗶𝗲𝗻𝗶𝗮 𝗱𝗼 𝗼𝗱𝘀𝗲𝘁𝗲𝗸 𝘂𝘀𝘁𝗮𝘄𝗼𝘄𝘆𝗰𝗵 𝘇𝗮 𝗼𝗽óź𝗻𝗶𝗲𝗻𝗶𝗲 𝗻𝗮 𝘇𝗮𝘀𝗮𝗱𝗮𝗰𝗵 𝗼𝗴ó𝗹𝗻𝘆𝗰𝗵."
𝐔𝐜𝐡𝐰𝐚ł𝐚 𝐒ą𝐝𝐮 𝐍𝐚𝐣𝐰𝐲ż𝐬𝐳𝐞𝐠𝐨 𝐳 𝐝𝐧𝐢𝐚 𝟓 𝐩𝐚ź𝐝𝐳𝐢𝐞𝐫𝐧𝐢𝐤𝐚 𝟐𝟎𝟐𝟐 𝐫., 𝐈𝐈𝐈 𝐂𝐙𝐏 𝟏𝟎𝟏/𝟐𝟐 101/𝟐𝟐
Wyłączenie roszczenia o bezpodstawne wzbogacenie w ramach stosunku umownego; forma czynności dotyczącej przedsiębiorstwa
"1. Jeżeli istnieje ustawowo sprecyzowane roszczenie o wykonanie zobowiązania, to nie zachodzi podstawowa przesłanka roszczenia z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia, a mianowicie wadliwość podstawy prawnej wzbogacenia. Inaczej mówiąc, roszczenie o zwrot bezpodstawnego wzbogacenia jest wyłączone w sytuacji, w której dana kwestia jest regulowana w ramach stosunku umownego..
2. Gdyby ustawodawca chciał, aby każda czynność dotycząca przedsiębiorstwa dokonywana była w formie pisemnej z podpisami notarialnie poświadczonymi, art. 771 Kodeksu cywilnego zostałby sformułowany inaczej; nie zostałyby w nim wyliczone poszczególne czynności, ale powinno w nim zostać zawarte ogólne sformułowanie, że każda czynność dotycząca przedsiębiorstwa powinna zostać dokonana w formie pisemnej z podpisami notarialnie poświadczonymi.""
Wyrok
Sądu Apelacyjnego w Białymstoku - I Wydział Cywilny z dnia 13 kwietnia 2018 r., I AGa 62/18
𝐅𝐮𝐧𝐤𝐜𝐣𝐨𝐧𝐨𝐰𝐚𝐧𝐢𝐞 𝐥𝐨𝐭𝐧𝐢𝐬𝐤𝐚, 𝐚 𝐨𝐝𝐬𝐳𝐤𝐨𝐝𝐨𝐰𝐚𝐧𝐢𝐞 𝐳 𝐭𝐲𝐭𝐮ł𝐮 𝐳𝐦𝐧𝐢𝐞𝐣𝐬𝐳𝐞𝐧𝐢𝐚 𝐰𝐚𝐫𝐭𝐨ś𝐜𝐢 𝐧𝐢𝐞𝐫𝐮𝐜𝐡𝐨𝐦𝐨ś𝐜𝐢
"1. Wprowadzenie obszaru ograniczonego użytkowania z uwagi na niemożność zachowania standardów ochrony środowiska przed hałasem w związku z funkcjonowaniem lotniska (art. 135 ust. 1 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska, jedn. tekst: Dz. U. z 2021 r., poz. 1973) nie stanowi samodzielnej podstawy roszczenia odszkodowawczego z tytułu obniżenia wartości nieruchomości, określonego w art. 129 ust. 2 tej ustawy.
2. Za ograniczające sposób korzystania z nieruchomości w rozumieniu art. 129 ust. 2 ww. ustawy mogą być uznane wyłącznie postanowienia aktu ustanawiającego obszar ograniczonego użytkowania określające nakazy, zakazy i zalecenia skierowane do właścicieli nieruchomości (art. 135 ust. 3a tej ustawy).""
𝐔𝐜𝐡𝐰𝐚ł𝐚 𝐒ą𝐝𝐮 𝐍𝐚𝐣𝐰𝐲ż𝐬𝐳𝐞𝐠𝐨 𝐳 𝐝𝐧𝐢𝐚 𝟐𝟗 𝐤𝐰𝐢𝐞𝐭𝐧𝐢𝐚 𝟐𝟎𝟐𝟐 𝐫., 𝐈𝐈𝐈 𝐂𝐙𝐏 𝟖𝟏/𝟐𝟐
Sprzedaż samochodu w formie ustnej
"Wymogu formy pisemnej umowy o sprzedaż samochodu nie przewidują przepisy prawa cywilnego. Nie jest więc wykluczone, że tego rodzaju umowa zostanie zawarta w formie ustnej."
Wyrok Sądu Najwyższego - Izba Karna z dnia 21 kwietnia 2021 r., III KK 483/19
Niedopuszczalność ustanowienia w postanowieniu prokuratora jednej hipoteki przymusowej równocześnie zabezpieczającej należności Skarbu Państwa i poszkodowanego
"Niedopuszczalne jest ustanowienie w postanowieniu prokuratora jednej hipoteki przymusowej, która ma równocześnie zabezpieczać należności Skarbu Państwa i poszkodowanego. Wówczas zachodzi przeszkoda do dokonania wpisu (art. 626[9] KPC), a w szczególności nie jest dopuszczalne dokonanie „podziału” hipoteki przez sąd wieczystoksięgowy i dokonanie wpisu „części” hipoteki zabezpieczającej karę grzywny. Stoi temu na przeszkodzie choćby brak określenia wysokości zabezpieczanej wierzytelności."
Postanowienie Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 19 lutego 2021 r. III CSKP 33/21
Rozpoznanie sprawy na posiedzeniu niejawnym a gwarancje procesowe strony
"I.
Nieważność postępowania sądowoadministracyjnego ma miejsce również wtedy, gdy sąd uniemożliwi skarżącemu zapoznanie się z aktami administracyjnymi sprawy przed wydaniem wyroku na posiedzeniu niejawnym.
II.
1. Rozpoznanie sprawy na posiedzeniu niejawnym musi zostać powiązane z umożliwieniem stronie obrony swoich praw przez zajęcie stanowiska na piśmie.
2. Samo powiadomienie strony o terminie posiedzenia niejawnego nie jest wystarczające do stwierdzenia, iż dochowane zostały gwarancje procesowe tej strony.
3. Spełnienie przesłanki określonej art. 183 § 2 pkt 5 ustawy o postępowaniu przed sądami administracyjnymi może nastąpić także wówczas, gdy strona zostanie zawiadomiona o terminie posiedzenia, ale na skutek innych zaniechań sądu pierwszej instancji strona nie będzie w stanie zająć stanowiska w sprawie."
Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 13 stycznia 2022 r., III OSK 4864/21
𝐈𝐧𝐟𝐨𝐫𝐦𝐚𝐜𝐣𝐞 𝐳 𝐢𝐧𝐭𝐞𝐫𝐰𝐞𝐧𝐜𝐣𝐢 𝐏𝐨𝐥𝐢𝐜𝐣𝐢 𝐬𝐭𝐚𝐧𝐨𝐰𝐢ą 𝐢𝐧𝐟𝐨𝐫𝐦𝐚𝐜𝐣𝐞 𝐩𝐮𝐛𝐥𝐢𝐜𝐳𝐧ą
Przedmiotem skargi była bezczynność Komendanta Policji, który nie udzielił na wniosek skarżącego informacji publicznej dotyczącej przeprowadzonej interwencji patrolu zmotoryzowanego Policji, w zakresie: wskazania imion oraz nazwisk funkcjonariuszy patrolu zmotoryzowanego; numeru rejestracyjnego oznakowanego radiowozu; podstawy faktycznej (przyczyny) interwencji; wskazania czy kierujący został pouczony; wskazania czy kierujący został ukarany mandatem; kopii notatników służbowych funkcjonariuszy.⤵️⤵️.
Sąd wskazał, że zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej, 𝐤𝐚ż𝐝𝐚 𝐢𝐧𝐟𝐨𝐫𝐦𝐚𝐜𝐣𝐚 𝐨 𝐬𝐩𝐫𝐚𝐰𝐚𝐜𝐡 𝐩𝐮𝐛𝐥𝐢𝐜𝐳𝐧𝐲𝐜𝐡 𝐬𝐭𝐚𝐧𝐨𝐰𝐢 𝐢𝐧𝐟𝐨𝐫𝐦𝐚𝐜𝐣ę 𝐩𝐮𝐛𝐥𝐢𝐜𝐳𝐧ą w rozumieniu ustawy i podlega udostępnieniu oraz ponownemu wykorzystywaniu na zasadach i w trybie określonych w tej ustawie. Przykładowy, otwarty katalog informacji publicznej został określony w art. 6 DostInfPubU. Prawo dostępu do informacji publicznej przysługuje każdemu, z zastrzeżeniem art. 5, a wykonanie tego prawa nie wymaga wykazania interesu prawnego lub faktycznego.
Prawo do informacji publicznej podlega ograniczeniu w zakresie i na zasadach określonych w przepisach o ochronie informacji niejawnych oraz o ochronie innych tajemnic ustawowo chronionych, jak również ze względu na prywatność osoby fizycznej lub przedsiębiorcy. 𝐎𝐠𝐫𝐚𝐧𝐢𝐜𝐳𝐞𝐧𝐢𝐞 𝐭𝐨 𝐧𝐢𝐞 𝐝𝐨𝐭𝐲𝐜𝐳𝐲 𝐧𝐚𝐭𝐨𝐦𝐢𝐚𝐬𝐭 𝐢𝐧𝐟𝐨𝐫𝐦𝐚𝐜𝐣𝐢 𝐨 𝐨𝐬𝐨𝐛𝐚𝐜𝐡 𝐩𝐞ł𝐧𝐢ą𝐜𝐲𝐜𝐡 𝐟𝐮𝐧𝐤𝐜𝐣𝐞 𝐩𝐮𝐛𝐥𝐢𝐜𝐳𝐧𝐞, 𝐦𝐚𝐣ą𝐜𝐲𝐜𝐡 𝐳𝐰𝐢ą𝐳𝐞𝐤 𝐳 𝐩𝐞ł𝐧𝐢𝐞𝐧𝐢𝐞𝐦 𝐭𝐲𝐜𝐡 𝐟𝐮𝐧𝐤𝐜𝐣𝐢, 𝐰 𝐭𝐲𝐦 𝐨 𝐰𝐚𝐫𝐮𝐧𝐤𝐚𝐜𝐡 𝐩𝐨𝐰𝐢𝐞𝐫𝐳𝐞𝐧𝐢𝐚 𝐢 𝐰𝐲𝐤𝐨𝐧𝐲𝐰𝐚𝐧𝐢𝐚 𝐟𝐮𝐧𝐤𝐜𝐣𝐢 𝐨𝐫𝐚𝐳 𝐰 𝐩𝐫𝐳𝐲𝐩𝐚𝐝𝐤𝐮, 𝐠𝐝𝐲 𝐨𝐬𝐨𝐛𝐚 𝐟𝐢𝐳𝐲𝐜𝐳𝐧𝐚 𝐥𝐮𝐛 𝐩𝐫𝐳𝐞𝐝𝐬𝐢ę𝐛𝐢𝐨𝐫𝐜𝐚 𝐫𝐞𝐳𝐲𝐠𝐧𝐮𝐣ą 𝐳 𝐩𝐫𝐳𝐲𝐬ł𝐮𝐠𝐮𝐣ą𝐜𝐞𝐠𝐨 𝐢𝐦 𝐩𝐫𝐚𝐰𝐚.
𝐒𝐩𝐨𝐬𝐨𝐛𝐲 𝐫𝐨𝐳𝐩𝐨𝐳𝐧𝐚𝐧𝐢𝐚 𝐰𝐧𝐢𝐨𝐬𝐤𝐮 𝐨 𝐮𝐝𝐳𝐢𝐞𝐥𝐞𝐧𝐢𝐞 𝐢𝐧𝐟𝐨𝐫𝐦𝐚𝐜𝐣𝐢 𝐩𝐮𝐛𝐥𝐢𝐜𝐳𝐧𝐞𝐣
"Załatwienie wniosku o udzielenie informacji publicznej może przybrać postać: 1) czynności materialno-technicznej, jaką jest udzielenie informacji publicznej; 2) pisma informującego, że wezwany podmiot nie jest zobowiązany do udzielenia informacji, gdyż nią nie dysponuje albo nie jest podmiotem, od którego można jej żądać; 3) pisma informującego, że żądana informacja nie stanowi informacji publicznej w rozumieniu ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej; 4) pisma informującego, że istnieje odrębny tryb dostępu do żądanej informacji publicznej; 5) decyzji administracyjnej, o której mowa w art. 16 ust. 1 wskazanej ustawy, w przypadku odmowy udzielenia informacji publicznej, względnie umorzenia postępowania o udostępnienie informacji (art. 14 ust. 2 ustawy o dostępie do informacji publicznej)."
<
Bezczynność organu w udostępnieniu informacji publicznej ma zaś miejsce w sytuacji, w której podmiot zobowiązany do udostępnienia informacji publicznej posiada pożądaną informację, 𝐚𝐥𝐞 𝐧𝐢𝐞 𝐮𝐝𝐨𝐬𝐭ę𝐩𝐧𝐢𝐚 𝐣𝐞𝐣, 𝐧𝐢𝐞 𝐰𝐲𝐝𝐚𝐣𝐞 𝐝𝐞𝐜𝐲𝐳𝐣𝐢 𝐨 𝐨𝐝𝐦𝐨𝐰𝐢𝐞 𝐮𝐝𝐨𝐬𝐭ę𝐩𝐧𝐢𝐞𝐧𝐢𝐚, 𝐥𝐮𝐛 𝐭𝐞ż 𝐢𝐧𝐟𝐨𝐫𝐦𝐮𝐣𝐞 𝐰𝐧𝐢𝐨𝐬𝐤𝐨𝐝𝐚𝐰𝐜ę, ż𝐞 𝐰𝐧𝐢𝐨𝐬𝐤𝐨𝐰𝐚𝐧𝐚 𝐢𝐧𝐟𝐨𝐫𝐦𝐚𝐜𝐣𝐚 𝐧𝐢𝐞 𝐣𝐞𝐬𝐭 𝐢𝐧𝐟𝐨𝐫𝐦𝐚𝐜𝐣ą 𝐩𝐮𝐛𝐥𝐢𝐜𝐳𝐧ą, 𝐜𝐨 𝐣𝐞𝐬𝐭 𝐧𝐢𝐞𝐳𝐠𝐨𝐝𝐧𝐞 𝐳𝐞 𝐬𝐭𝐚𝐧𝐞𝐦 𝐟𝐚𝐤𝐭𝐲𝐜𝐳𝐧𝐲𝐦. Jeżeli jednak adresat nie posiada informacji wskazanej we wniosku, to nie można zarzucić mu bezczynności. W takim przypadku podmiot publiczny powinien o tym powiadomić wnioskującego. Dla zasadności skargi na bezczynność nie ma znaczenia okoliczność, z powodu której określony akt nie został podjęty lub czynność dokonana, a w szczególności - czy bezczynność została spowodowana zawinioną albo też niezawinioną opieszałością organu, czy też wiąże się z jego przeświadczeniem, że stosowny akt lub czynność w ogóle nie powinny zostać dokonane.
𝐖𝐲𝐫𝐨𝐤 𝐖𝐨𝐣𝐞𝐰ó𝐝𝐳𝐤𝐢𝐞𝐠𝐨 𝐒ą𝐝𝐮 𝐀𝐝𝐦𝐢𝐧𝐢𝐬𝐭𝐫𝐚𝐜𝐲𝐣𝐧𝐞𝐠𝐨 𝐬𝐢𝐞𝐝𝐳𝐢𝐛𝐚 𝐰 𝐒𝐳𝐜𝐳𝐞𝐜𝐢𝐧𝐢𝐞 𝐳 𝐝𝐧𝐢𝐚 𝟏𝟑 𝐬𝐭𝐲𝐜𝐳𝐧𝐢𝐚 𝟐𝟎𝟐𝟐 𝐫., 𝐈𝐈 𝐒𝐀𝐁/𝐒𝐳 𝟏𝟔𝟒/𝟐𝟏
𝐁𝐫𝐚𝐤 𝐮𝐬𝐭𝐧𝐞𝐠𝐨 𝐨𝐠ł𝐨𝐬𝐳𝐞𝐧𝐢𝐚 𝐰𝐲𝐫𝐨𝐤𝐮 𝐩𝐨𝐰𝐨𝐝𝐮𝐣𝐞 𝐣𝐞𝐠𝐨 𝐛𝐫𝐚𝐤
Sąd Apelacyjny w Łodzi w wyniku rozpoznawanej apelacji oskarżonego zwrócił się do Sądu Najwyższego z następującym pytaniem:
"Czy przypadek naruszenia przez Sąd przepisu art. 100 § 1 k.p.k., nakazującego ustne ogłoszenie orzeczenia wydanego na rozprawie (w tym - co oczywiste - ogłoszenie wyroku) w ten sposób, że wyrok wydany na rozprawie nie zostaje ustnie ogłoszony (art. 418 § 1 k.p.k.), a uznany za ogłoszony - na podstawie art. 100 § 1a k.p.k. - powoduje, iż wyrok taki nie wywołuje skutków prawnych (sentantia non existens), czy też w przypadku, kiedy na ogłoszenie wyroku nikt się nie stawił (ani strony, ani ich przedstawiciele procesowi, ani publiczność) uchybienie tego rodzaju należy rozpatrywać w kategoriach tzw. względnej przyczyny odwoławczej?".
Sąd najwyższy odmówił podjęcia uchwały i wydał postanowienie następującej treści:
"Brak ustnego ogłoszenia wyroku wydawanego na rozprawie głównej (art. 418 § 1 k.p.k.), niezależnie od wadliwej formy zastępującej ogłoszenie, w tym przy zastosowaniu art. 100 § 1a k.p.k., powoduje, że nie dochodzi do wydania wyroku. Dokument opatrzony nazwą „wyrok”, nawet jeżeli zostanie włączony do akt sprawy, nie wywołuje skutków prawnych, w tym w szczególności nie uprawnia stron postępowania do wniesienia środka odwoławczego albo nadzwyczajnego środka zaskarżenia. W razie wniesienia takiego środka prezes sądu (przewodniczący wydziału, upoważniony sędzia) powinien odmówić jego przyjęcia, a wypadku jego błędnego przyjęcia i przekazania akt sprawy sądowi odwoławczemu albo Sądowi Najwyższemu, sąd ten powinien pozostawić wniesiony środek zaskarżenia bez rozpoznania – wobec braku substratu zaskarżenia. W takim wypadku nie ma podstaw do umorzenia postępowania odwoławczego lub kasacyjnego."
Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 9 marca 2022 r., sygn. I KZP 8/22
𝐙𝐚𝐩𝐢𝐬 𝐰 𝐩𝐫𝐨𝐭𝐨𝐤𝐨𝐥𝐞 𝐰𝐚𝐥𝐧𝐞𝐠𝐨 𝐳𝐠𝐫𝐨𝐦𝐚𝐝𝐳𝐞𝐧𝐢𝐚 𝐨 𝐧𝐢𝐞𝐩𝐨𝐝𝐣ę𝐜𝐢𝐮 𝐮𝐜𝐡𝐰𝐚ł𝐲 𝐮𝐧𝐢𝐞𝐦𝐨ż𝐥𝐢𝐰𝐢𝐚 𝐩𝐨𝐰ó𝐝𝐳𝐭𝐰𝐨 𝐨 𝐮𝐬𝐭𝐚𝐥𝐞𝐧𝐢𝐞 𝐣𝐞𝐣 𝐩𝐨𝐝𝐣ę𝐜𝐢𝐚
Sąd Apelacyjny w Krakowie rozpatrując apelację pozwanej w sprawie z powództwa akcjonariusza spółki akcyjnej przeciwko tej spółce o stwierdzenie na podstawie art. 189 k.p.c. (ustalenie przez sąd istnienie lub nieistnienie stosunku prawnego lub prawa, gdy powód ma w tym interes prawny) nieistnienia uchwał, które podjęte zostały głosami akcjonariuszy, których głosy nie powinny być brane pod uwagę, oraz o ustalenie, że podjęto uchwały zaproponowane przez powoda, których zgodnie z protokołem zgromadzenia akcjonariuszy nie podjęto, zwrócił się do Sądu Najwyższego z pytaniem "Czy dopuszczalne jest ustalenie na podstawie art. 189 k.p.c. wyrokiem sądowym, że na walnym zgromadzeniu akcjonariuszy spółki akcyjnej została podjęta określona uchwała, w sytuacji, gdy w protokole walnego zgromadzenia stwierdzono, że uchwała nie została podjęta?".
"Nie jest dopuszczalne ustalenie na podstawie art. 189 k.p.c., że na walnym zgromadzeniu akcjonariuszy spółki akcyjnej została podjęta określona uchwała, jeżeli w protokole walnego zgromadzenia stwierdzono, że uchwała nie została podjęta."
Uchwała Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 20 stycznia 2022 r., sygn. III CZP 17/22
Kary w umowie o ustanowienie użytkowania wieczystego w razie niedokonania zabudowy w terminie są sprzeczne z treścią art. 63 ustawy o gospodarce nieruchomościami
"Nieważne jest postanowienie umowy o ustanowieniu użytkowania wieczystego określające obowiązek zapłaty przez użytkownika wieczystego kary umownej w wypadku niezagospodarowania nieruchomości w terminie wskazanym w umowie."
Uchwała Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 20 stycznia 2022 r., sygn. III CZP 8/22
𝐀𝐫𝐭. 𝟔𝟑𝟐 𝐩𝐤𝐭 𝟐 𝐤.𝐩.𝐤. 𝐬𝐭𝐚𝐧𝐨𝐰𝐢 𝐩𝐨𝐝𝐬𝐭𝐚𝐰ę 𝐝𝐨 𝐳𝐚𝐬ą𝐝𝐳𝐞𝐧𝐢𝐚 𝐳𝐰𝐫𝐨𝐭𝐮 𝐤𝐨𝐬𝐳𝐭ó𝐰 𝐨𝐛𝐫𝐨ń𝐜𝐲 𝐰 𝐩𝐫𝐳𝐲𝐩𝐚𝐝𝐤𝐮 𝐩𝐨𝐬𝐭𝐚𝐧𝐨𝐰𝐢𝐞𝐧𝐢𝐚 𝐨 𝐧𝐢𝐞𝐝𝐨𝐩𝐮𝐬𝐳𝐜𝐳𝐚𝐥𝐧𝐨ś𝐜𝐢 𝐰𝐲𝐝𝐚𝐧𝐢𝐚 𝐨𝐬𝐨𝐛𝐲 ś𝐜𝐢𝐠𝐚𝐧𝐞𝐣
"Przepis art. 632 pkt 2 k.p.k., stosowany per analogiam do orzeczenia o prawnej niedopuszczalności wydania osoby ściganej, może stanowić podstawę do zasądzenia zwrotu wydatków poniesionych przez tę osobę w związku z ustanowieniem obrońcy."
Uchwała 7 sędziów Sądu Najwyższego - Izba Karna z dnia 7 listopada 2021 r., I KZP 6/21
Wierzyciel hipoteczny ma pierwszeństwo przed wierzycielem paulińskim
"W razie zbiegu - w postępowaniu egzekucyjnym z użytkowania wieczystego - uprawnienia wierzyciela (pauliańskiego), względem którego czynność prawna zbycia tego prawa, zawarta między dłużnikiem a osobą trzecią, została uznana za bezskuteczną (art. 532 k.c.), z uprawnieniem wierzyciela (hipotecznego), który uzyskał na tym prawie zabezpieczenie hipoteczne na podstawie czynności prawnej zawartej z osobą trzecią, ale przed ujawnieniem w księdze wieczystej roszczenia wierzyciela pauliańskiego, mają zastosowanie reguły pierwszeństwa wynikające z ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece (jedn. tekst: Dz. U. z 2019 r., poz. 2204), chyba że wierzyciel pauliański zakwestionował skutecznie czynność prawną ustanowienia hipoteki w trybie skargi pauliańskiej realizowanej w formie powództwa albo zarzutu przeciwko wierzycielowi hipotecznemu (art. 531 § 1 i 2 k.c.)."
Uchwała Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 2 lutego 2022 r., III CZP 32/22
Bezzasadność odstąpienia od umowy o roboty budowlane
"Ustalenie, że opóźnienie w wykonaniu robót budowlanych wynikło z przyczyn leżących po stronie pozwanego, czyni bezzasadnym odstąpienie przez niego od umowy na podstawie art. 656 KC w związku z art. 635 KC. Oznacza to, że powodowi przysługuje roszczenie o zapłatę wynagrodzenia przewidzianego w umowie."
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie - I Wydział Cywilny z dnia 29 kwietnia 2020 r., I AGa 17/20
Rozliczenia majątkowe po ustaniu konkubinatu
"Konkubinat sam przez się nie może być źródłem żadnych praw i obowiązków uregulowanych w kodeksie rodzinnym i opiekuńczym. Z tego względu do konkubinatu nie można - nawet przez analogię – stosować przepisów o małżeństwie. Odnosi się to również do zawartych w kodeksie rodzinnym i opiekuńczym przepisów dotyczących stosunków majątkowych małżeńskich, w tym rozliczeń następujących po ustaniu wspólności. Odmienna wykładnia oznaczałaby bowiem zrównanie w pewnym zakresie małżeństwa oraz związku nieformalnego, do czego brak podstawy prawnej. Z drugiej strony, nie budzi wątpliwości konieczność dokonania rozliczeń majątkowych po ustaniu konkubinatu."
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie - I Wydział Cywilny z dnia 24 lutego 2021 r., I ACa 337/20
Odpowiedzialność gminy za szkodę wynikającą z zanieczyszczeń chodników
"I.
Gmina ponosi odpowiedzialność za szkodę wynikającą z nieuprzątnięcia błota, śniegu, lodu i innych zanieczyszczeń z chodników położonych wzdłuż nieruchomości w razie nienależytego sprawowania nadzoru nad wykonaniem przez właściciela obowiązku wynikającego z art. 5 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1289).
II.
Na właścicielu nieruchomości spoczywa obowiązek usuwania śniegu, błota czy innych nieczystości z chodnika przylegającego do jego posesji.
Jeśli jednak właściciel nie wywiązuje się ze swojego obowiązku, odpowiedzialność za szkodę poniesioną w wyniku tego zaniedbania może ponieść gmina. Jeśli naprawi ona szkodę, to przysługiwać jej będzie roszczenie o zwrot równowartości odszkodowania w stosunku do właściciela, który nie wywiązał się ze swoich obowiązków."
Uchwała Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 24 listopada 2017 r., III CZP 38/17
𝐏𝐨𝐝𝐚𝐭𝐞𝐤 𝐨𝐝 ś𝐰𝐢𝐚𝐝𝐜𝐳𝐞ń 𝐧𝐢𝐞𝐨𝐝𝐩ł𝐚𝐭𝐧𝐲𝐜𝐡. 𝐏𝐨𝐣ę𝐜𝐢𝐞 „𝐧𝐢𝐞𝐨𝐝𝐩ł𝐚𝐭𝐧𝐞𝐠𝐨 ś𝐰𝐢𝐚𝐝𝐜𝐳𝐞𝐧𝐢𝐚”
""1. Pojęcie "nieodpłatnego świadczenia" oparte na gruncie przepisów prawa podatkowego ma szerszy zakres niż w prawie cywilnym. Obejmuje ono wszelkie przysporzenia, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu lub przysporzenie majątku mające konkretny wymiar finansowy, bez ekwiwalentnego wynagrodzenia.
2. Jeżeli wspólnik spółki z o.o. w ramach zobowiązania wynikającego z umowy spółki i zgodnie z art. 159 i art. 176 § 1 k.s.h. świadczy na jej rzecz dodatkowe usługi (powtarzające się świadczenia niepieniężne) bez wynagrodzenia, to spółka ta - zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 2 u.p.d.o.p. - otrzyma nieodpłatnie świadczenia podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych."
"Spółka kapitałowa musi zapłacić podatek od nieodpłatnych świadczeń, gdy jej właściciel przygotowuje projekty i prowadzi szkolenie, nie biorąc za to wynagrodzenia."
"Mając na względzie to, że wspólnik będzie świadczył na rzecz strony przeciwnej usługi bez wynagrodzenia, po stronie spółki wystąpi przysporzenie majątkowe mające konkretny wymiar finansowy; polegające na tym, iż spółka nie będzie zobowiązana płacić komukolwiek za korzystanie z tego rodzaju usług świadczonych na rzecz innych podmiotów, będących kontrahentami spółki. (...) Zatem, jeżeli wspólnik spółki z o.o. w ramach zobowiązania wynikającego z umowy spółki i zgodnie z art. 159 i art. 176 § 1 KSH świadczy na jej rzecz dodatkowe usługi (powtarzające się świadczenia niepieniężne) bez wynagrodzenia, to spółka ta - zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 2 PDOPrU - otrzyma nieodpłatnie świadczenia podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych."
"Jeżeli wspólnik spółki z ograniczoną odpowiedzialnością świadczy na jej rzecz dodatkowe usługi (powtarzające się świadczenia niepieniężne) bez wynagrodzenia w ramach zobowiązania wynikającego z umowy spółki i zgodnie z art. 159 i art. 176 § 1 ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz.U. Nr 94, poz. 1037 ze zm.), w myśl art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397 ze zm.) spółka ta otrzyma nieodpłatnie świadczenia, podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych."
."
Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 5 lipca 2016 r., II FSK 1889/14
Interpretacja przepisów dotyczących wstrzymania transakcji lub blokady rachunku; nieuznanie środków zgromadzonych na rachunku bankowym za dowód rzeczowy
"1. Przepis art. 86 ust. 13 ustawy z dnia 1 marca 2018 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (Dz.U. z 2020 r. poz. 971) musi być interpretowany w sposób ścisły i uwzględniający gwarancyjną funkcję tego przepisu.
2. Środki zgromadzone na rachunku bankowym nie mają cech dowodu rzeczowego w rozumieniu art. 86 ust. 13 cytowanej wyżej ustawy, gdyż nie istnieją jako rzeczy, a są wyłącznie zapisami w systemie informatycznym."
Uchwała Sądu Najwyższego - Izba Karna z dnia 13 października 2021 r., I KZP 1/21
Zażalenie wniesione przez uczestnika postępowania przed doręczeniem mu odpisu postanowienia z uzasadnieniem
"Nie podlega odrzuceniu zażalenie wniesione przez uczestnika postępowania przed doręczeniem mu odpisu postanowienia z uzasadnieniem, o którego sporządzenie ten uczestnik wnosił."
Uchwała Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 26 października 2021 r., III CZP 55/20
Uprawdopodobnienie związane z nadaniem przesyłki rejestrowanej
"Dowód nadania przesyłki rejestrowanej stanowi uprawdopodobnienie doręczenia jej adresatowi, który może to domniemanie obalić, wykazując, że nie miał możliwości zapoznania się z jej treścią. Należy zwrócić uwagę, że regułą jest, że przesyłki pocztowe, zwłaszcza rejestrowane, są doręczane. Brak doręczenia zwykle powodują szczególne okoliczności, np. niedostatki w obsłudze pocztowej, błędne zaadresowanie przesyłki, znana nadawcy nieobecność adresata w miejscu zamieszkania itp. Wykazanie istnienia takich okoliczności wystarczy dla podważenia wiarygodności omawianego dowodu prima facie."
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu - I Wydział Cywilny z dnia 5 maja 2021 r., I ACa 224/20
Skutki prawnopodatkowe wymiany udziałów w ramach podwyższenia kapitału a objęcia udziałów w procesie powstania spółki
"Dokonać wymiany udziałów mogą jedynie spółki kapitałowe wpisane do właściwego rejestru, bowiem dopiero z chwilą takiego wpisu następuje skuteczne objęcie udziałów w spółce i powstaje możliwość ich rozporządzania. Oznacza to, że art. 24 ust. 8a i ust. 8b ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, regulujący skutki podatkowe "wymiany udziałów" nie może mieć zastosowania w sytuacji, kiedy to w grę wchodzi objęcie udziałów w spółce w organizacji w zamian za wkład niepieniężny w postaci udziałów w sp. z o.o. Skoro spółka w organizacji nie może być podmiotem, do którego mają zastosowanie przepisy o wymianie udziałów, to w pełni uzasadnione jest zastosowanie art. 17 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się "nominalną wartość udziałów (akcji) w spółce albo wkładów w spółdzielni objętych w zamian za wkład niepieniężny". Osoba fizyczna nie może zatem skorzystać ze zwolnienia w podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu wymiany udziałów, o których mowa w art. 24 ust. 8a ustawy podatkowej, w sytuacji gdy spółka, będąca stroną tej wymiany, jest spółką kapitałową w organizacji.."
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego siedziba w Białymstoku
z dnia 18 marca 2020 r., I SA/Bk 700/19
Wkroczenie pieszego na jezdnię bezpośrednio przed nadjeżdżający pojazd w kontekście odpowiedzialności kierującego pojazdem
"Wkroczenie pieszego na jezdnię bezpośrednio przed nadjeżdżający pojazd jest niedopuszczalne także na wyznaczonym przejściu dla pieszych (art. 14 pkt 1 ppkt a ustawy Prawo o ruchu drogowym)."
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie - V Wydział Cywilny z dnia 3 lipca 2020 r., V ACa 105/20
Brak obowiązku pełnomocnika ponoszenia tymczasowo kosztów postępowania za klienta
"Żadne uregulowanie prawne nie nakłada na pełnomocnika obowiązku ponoszenia tymczasowo kosztów postępowania za klienta. Ewentualne uchybienie w tym zakresie mogło być przez powodów skutecznie zniwelowane, nie skutkując odrzuceniem apelacji. Z tych względów zarzuty powodów, że dopiero ostatniego dnia do wniesienia apelacji poinformował on ich o konieczności dokonania opłaty nie zasługiwały na uwzględnienie w kontekście ewentualnego rozstrzygnięcia. Obowiązek odszkodowawczy profesjonalnego pełnomocnika powstaje bowiem dopiero wówczas, gdy zaniedbanie dokonania czynności procesowej doprowadziło do uprawomocnienia się orzeczenia merytorycznie niesłusznego."
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie - VII Wydział Gospodarczy z dnia 3 lutego 2021 r., VII AGa 269/20
Nieruchomość zakupiona ze środków pochodzących z zaciągniętych przez małżonka pożyczek jako składnik majątku wspólnego
"Nieruchomość zakupiona ze środków pochodzących z zaciągniętych przez małżonka pożyczek weszła do majątku wspólnego stron zgodnie z art. 31 § 1 KRO i nie miało znaczenia prawnego zawarte w akcie notarialnym oświadczenie wnioskodawczyni, że uczestnik nabywa nieruchomość za środki pochodzące z jego własnych funduszy, skoro wejście do majątku wspólnego następuje z mocy prawa. Wniosek taki można wyprowadzić chociażby z art. 33 pkt 2 i 10 KRO, bowiem pożyczka nie jest darowizną. Oczywiście w razie gdyby spłata pożyczek nastąpiła z majątku osobistego, kwoty te podlegają rozliczeniu zgodnie z art. 45 § 1 KRO, jako nakład z majątku osobistego na majątek wspólny. Jednak roszczenia te podlegają zgłoszeniu przez zainteresowanego małżonka i w tej materii sąd nie działa z urzędu (art. 567 § 3 KPC w zw. z art. 684 KPC), zatem obowiązują reguły postępowania kontradyktoryjnego. Ciężar dowodu w tym zakresie spoczywał na uczestniku."
Postanowienie Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 11 czerwca 2019 r., I CSK 778/18
Przesłanki zastosowania zasady zawinienia przy obciążeniu kosztami procesu
"Jak stanowi art. 103 KPC, niezależnie od wyniku sprawy sąd może włożyć na stronę lub interwenienta obowiązek zwrotu kosztów wywołanych ich niesumiennym lub oczywiście niewłaściwym postępowaniem. Dotyczy to zwłaszcza kosztów powstałych wskutek uchylenia się od wyjaśnień lub złożenia wyjaśnień niezgodnych z prawdą, zatajenia lub opóźnionego powołania dowodów, a także oczywiście nieuzasadnionej odmowy poddania się mediacji. Dla zastosowania zasady zawinienia wynikającej z tego przepisu konieczne jest istnienie winy kwalifikowanej - niesumienności lub oczywiście niewłaściwego postępowania w toku procesu. Jako wyjątek od zasady ogólnej regulacja ta nie podlega wykładni rozszerzającej."
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie - V Wydział Cywilny z dnia 19 lipca 2019 r., V ACa 1487/17
Usunięcie gałęzi i korzeni przechodzących z sąsiedniej nieruchomości
"Właścicielowi gruntu, na który z sąsiedniego gruntu przechodzą korzenie i nad którym z tego gruntu zwieszają się gałęzie, przysługuje w stosunku do sąsiada roszczenie o nieczynienie przeszkód w obcięciu tych korzeni i gałęzi."
Uchwała Sądu Najwyższego - Izba Cywilna
z dnia 26 lipca 1972 r., III CZP 45/72
Przysporzenie pochodzące z przestępstwa prania brudnych pieniędzy a opodatkowanie podatkiem dochodowym od osób fizycznych; warunki opodatkowania przychodu ze źródeł nieujawnionych
"1. Działania polegające na zacieraniu przestępczego pochodzenia pieniędzy są, na mocy art. 299 § 1 KK, zakazane i nie mogą być przedmiotem prawnie skutecznej umowy, gdyż umowa o takie czynności byłaby bezwzględnie nieważna. Przysporzenia z tytułu świadczeń dokonywanych w takiej sytuacji nie mogą być więc opodatkowane podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
2. Brak wiedzy co do pochodzenia przychodów powoduje, że stanowiłby one przychód ze źródeł nieujawnionych czyli ze źródeł (verba legis): "niewskazanych przez podatnika i nieustalonych przez organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej”. Ustawa za wydatek podlegający takiemu opodatkowaniu uznaje bowiem również zgromadzone w roku podatkowym mienie, czyli ogół praw majątkowych, w tym również pieniądze. W takiej jednak sytuacji dla powstania zobowiązania podatkowego konieczne byłoby wydanie decyzji ustalającej jego wysokość."
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego siedziba w Gorzowie Wlkp. z dnia 16 lipca 2020 r., I SA/Go 186/20
Brak zgody małżonka dłużnika na zaciągnięcie zobowiązania a skarga pauliańska
"1. Wierzyciel, którego dłużnikiem jest jeden z małżonków, może żądać na podstawie art. 527 § 1 KC uznania za bezskuteczną czynności prawnej dokonanej przez obu małżonków i dotyczącej ich majątku wspólnego, gdy małżonek dłużnika nie wyraził zgody na zaciągnięcie zobowiązania w myśl art. 41 § 1 KRO.
2. Ochronny cel skargi pauliańskiej przemawia za tym, aby dopuścić tę skargę także wówczas, gdy nielojalne wobec wierzyciela rozporządzenie majątkowe podejmowane było nie tylko przez małżonków mających status dłużników w rozumieniu art. 527 KC, ale przynajmniej z udziałem jednego takiego dłużnika. Sam udział małżonka niebędącego dłużnikiem wierzyciela w czynności prawnej noszącej cechy czynności fraudacyjnej jest wystarczającą okolicznością przemawiającą za możliwością uznania całej czynności prawnej za bezskuteczną wobec wierzyciela (art. 532 KC), a nie tylko za zakwestionowaniem jej skuteczności wobec zadłużonego małżonka. Przepisy art. 531 § 1 i art. 532 KC, a także wyraźnie egzekucyjny cel skargi pauliańskiej przesądzają możliwość uznania za bezskuteczną całej zaskarżonej czynności prawnej, a nie jej części, ujętej podmiotowo (wobec określonego podmiotu) lub przedmiotowo (w odniesieniu do wyodrębnionej części czynności prawnej)."
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach - V Wydział Cywilny z dnia 6 lipca 2018 r. V ACa 523/17
Wzruszenie domniemania zgodności wpisu z rzeczywistym stanem prawnym
"Domniemanie zgodności wpisu z rzeczywistym stanem prawnym, o którym mowa w art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 2204 ze zm.), także w odniesieniu do wpisu hipoteki, może zostać wzruszone - jako przesłanka rozstrzygnięcia - w innej sprawie cywilnej niż sprawa o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym (art. 10 tej ustawy)."
Uchwała Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 8 września 2021 r., III CZP 28/21
Przesłanki nadania cudzoziemcowi statusu uchodźcy
"Zgodnie z art. 13 ust. 1 ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 680) cudzoziemcowi nadaje się status uchodźcy, jeżeli na skutek uzasadnionej obawy przed prześladowaniami w kraju pochodzenia z powodu rasy, religii, narodowości, przekonań politycznych lub przynależności do określonej grupy społecznej nie może lub nie chce korzystać z ochrony tego kraju. Uregulowanie to zawiera zamknięty katalog przyczyn, które uzasadniają nadanie statusu uchodźcy i nie obejmuje on ofiar wojen, klęsk żywiołowych, głodu, sytuacji rodzinnej, braku pracy i możliwości nauki, czy biedy. Uchodźcą jest osoba, która spełnia kryteria zawarte w przytoczonej definicji, a której kluczowy element stanowi "uzasadniona obawa przed prześladowaniem", wskazujący podstawowe cechy uchodźcy. Definicja ta posługuje się elementem subiektywnym, albowiem "obawa" jest odczuciem indywidualnym, stanem umysłu osoby ubiegającej się. Pojęciu "obawa" towarzyszy określenie "uzasadniona", a to oznacza, że nie tylko stan uczuć osoby zainteresowanej decyduje o statusie uchodźcy, lecz że musi on zostać potwierdzony przez ocenę sytuacji obiektywnej. Ustalenie statusu uchodźcy wymaga przede wszystkim oceny oświadczeń ubiegającego się."
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego siedziba w Warszawie z dnia 15 października 2012 r., V SA/Wa 946/12
Możliwość konkludentnego zawarcia umowy o pracę z członkiem zarządu spółki
"Pomimo nieważności umowy o pracę, w szczególności spowodowaną wadliwą reprezentacją pracodawcy, strony mogą nawiązać (ważnie) umowny stosunek pracy przez czynności dorozumiane, przede wszystkim w następstwie dopuszczenia pracownika do wykonywania pracy. Wykładnia taka ma zastosowanie do pracownika spółki handlowej, także członka jej zarządu, niebędącego wspólnikiem."
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku - III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 27 listopada 2019 r., III AUa 381/19
Zainstalowanie w cudzym pojeździe urządzenia służącego do pozyskiwania informacji o trasie jazdy
"Bezprawne zainstalowanie w cudzym pojeździe urządzenia służącego do pozyskiwania informacji o trasie jazdy i tym samym o miejscu przebywania danej osoby jest niedozwolone i stanowi czyn zabroniony, o którym mowa w art. 267 § 3 KK."
Postanowienie Sądu Najwyższego - Izba Karna z dnia 27 listopada 2019 r., V KK 505/18
Podział obowiązków małżeńskich a wina w rozkładzie pożycia.
"Przyjęcie na skutek wspólnych uzgodnień stron zwiększonej aktywności zawodowej jednego z małżonków i towarzyszących jej naturalnych skutków w postaci zmniejszonego czasu dla rodziny nie może stanowić okoliczności przemawiającej za uznaniem tej aktywności za przyczynę znaczącego oddalania się od siebie małżonków."
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 1 lutego 2019 r., I ACa 342/18
Roszczenie małżonka o wynagrodzenie za korzystanie ze składników majątku wspólnego przez drugiego małżonka ponad przysługujący mu udział
"Małżonek pozbawiony przez drugiego małżonka możliwości korzystania ze składników majątku wspólnego może w sprawie o jego podział po ustaniu wspólności majątkowej dochodzić roszczenia o wynagrodzenie za korzystanie z tych składników przez drugiego małżonka ponad przysługujący mu udział, jeżeli przejawiał wolę korzystania z nich w czasie trwania wspólności (art. 46 KRO w związku z art. 1035 oraz art. 206, art. 224 § 1 i art. 225 KC). W szczególnych okolicznościach wynagrodzenie to może być obniżone na podstawie art. 5 KC."
Postanowienie Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 5 marca 2021 r., IV CSKP 30/21
Kwalifikacja przychodu z najmu nieruchomości
"Przychody z najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy oraz innych umów o podobnym charakterze są zaliczane bez ograniczeń do źródła przychodów wymienionego w art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1426 ze zm.), chyba, że stanowią składnik majątkowy mienia osoby fizycznej, który został przez nią wprowadzony do majątku związanego z wykonywaniem działalności gospodarczej. (...)
Z samej wielkości osiąganego przychodu jak również liczby wynajmowanych nieruchomości nie da się jednak wyprowadzić wniosku, że nie jest to już przychód z najmu, a z działalności gospodarczej.
To zatem podatnik decyduje o tym czy "powiązać" określone składniki swojego mienia z wykonywaniem działalności gospodarczej, czy też zachować je w zarządzie majątkiem niezwiązanym z działalnością gospodarczą i oddać np. w najem."
Uchwała Składu Siedmiu Sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 24 maja 2021 r., II FPS 1/21
Odpowiedzialność zarządu spółki w sytuacji gdy wierzycielem jest członek zarządu; zasady rozkładu dowodu przy odpowiedzialności członków zarządu spółki
"I.
1. Jeżeli wierzycielem spółki, przeciwko której egzekucja okazała się bezskuteczna, jest członek zarządu, z art. 299 § 1 Kodeksu spółek handlowych wynika istnienie zobowiązania, którego treścią jest 1) wierzytelność wierzyciela-członka zarządu, w stosunku do wszystkich członków zarządu, w tym i do siebie samego jako jednego z tych członków, a jednocześnie 2) jego dług, jako członka zarządu, w stosunku do siebie samego, jako wierzyciela członków zarządu. W przypadku, gdy jedna osoba jest w tym samym stosunku zobowiązaniowym (z wyjątkiem zobowiązań wzajemnych) jednocześnie dłużnikiem i wierzycielem ma miejsce zlanie się długu i wierzytelności w jednej osobie (tzw. konfuzja). Jeżeli dotyczy to wierzyciela spółki z ograniczoną odpowiedzialnością-członka jej zarządu, można przyjąć, że w ten szczególny sposób jego wierzytelność (jako wierzyciela członków zarządu) w stosunku do siebie samego (jako członka zarządu) została zaspokojona. Dodać należy, że istota konfuzji w prawie zobowiązań sprowadza się do osiągnięcia skutku wykonania zobowiązania, ale bez jego wykonania. Konfuzja długu i wierzytelności prowadzi do wygaśnięcia zobowiązania.
2. Wyjątkowość i swoistość regulacji z art. 299 Kodeksu spółek handlowych, jej samodzielność i odrębność wobec ogólnego roszczenia deliktowego przewidzianego w art. 415 Kodeksu cywilnego. Powoduje, że ma ona charakter uniwersalny w tym znaczeniu, że konkretne okoliczności danej sprawy, czy zależności występujące między powodem, pozwanym i spółką z ograniczoną odpowiedzialnością nie powodują zmian w rozkładzie ciężaru dowodu – także w zakresie relacji pomiędzy dwoma członkami zarządu, z których jeden jest jednocześnie wierzycielem spółki, zaś drugi odpowiada za długi spółki na podstawie art. 299 Kodeksu spółek handlowych i broni się zarzutem konfuzji. W szczególności zaś nie można w tej mierze poszukiwać analogii do rozkładu ciężaru dowodu obowiązującego przy dochodzeniu ogólnego roszczenia deliktowego.
II.
1. Wyjątkowość i swoistość regulacji z art. 299 KSH, jej samodzielność i odrębność wobec ogólnego roszczenia deliktowego przewidzianego w art. 415 KC powoduje, że ma ona charakter uniwersalny w tym znaczeniu, że konkretne okoliczności danej sprawy, czy zależności występujące między powodem, pozwanym i spółką z ograniczoną odpowiedzialnością nie powodują zmian w rozkładzie ciężaru dowodu - także w zakresie relacji pomiędzy dwoma członkami zarządu, z których jeden jest jednocześnie wierzycielem spółki, zaś drugi odpowiada za długi spółki na podstawie art. 299 KSH i broni się zarzutem konfuzji. W szczególności zaś nie można w tej mierze poszukiwać analogii do rozkładu ciężaru dowodu obowiązującego przy dochodzeniu ogólnego roszczenia deliktowego. Oznacza to, że pozwana, broniąc się zarzutem konfuzji (a zatem zmierzając do wykazania wygaśnięcia wobec niej zobowiązania opartego na art. 299 KSH), winna była wykazać przesłanki z § 1 tego artykułu, tj., że powód był członkiem zarządu w czasie powstania roszczeń oraz że egzekucja była bezskuteczna.
2. Wobec zarzutu konfuzji, to powód jako członek zarządu spółki ... winien był wykazywać okoliczności z art. 299 § 2 KSH."
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 12 marca 2020r., I Aga 132/19
Upowszechnienie informacji o wymagalnym zadłużeniu oraz o podjęciu wobec przedsiębiorcy działań windykacyjnych jako naruszenie dobrego imienia tegoż przedsiębiorcy. Okoliczności na podstawie których następuje wyłączenie bezprawności naruszenia dóbr osobistych. Wina sprawcy naruszenia dobra osobistego, jako przesłanka przyznania świadczeń przewidzianych w art. 448 k.c. Pojęcie „sumy odpowiedniej” w rozumieniu art. 448 k.c.
"W procesie o ochronę dóbr osobistych powód w pierwszej kolejności winien wykazać, że jego dobro osobiste zostało naruszone przez pozwanego, zaś na pozwanym spoczywa obowiązek wykazania, iż naruszenie nie było bezprawne. Dobre imię osoby prawnej łączone jest z opinią, jaką o niej mają inne osoby ze względu na zakres jej działalności. W odniesieniu do przedsiębiorców będących osobami prawnymi, do których stosuje się przepisy o ochronie dóbr osobistych (art. 43 k.c.) niewątpliwie upowszechnienie informacji o wymagalnym zadłużeniu oraz o podjęciu wobec przedsiębiorcy działań windykacyjnych stanowi naruszenie dobrego imienia tegoż przedsiębiorcy. Renoma spółki prawa handlowego (reputacja, dobre imię przedsiębiorcy) jest jednym z dóbr osobistych, przez które rozumie się wartości niematerialne łączące się z tego rodzaju podmiotem prawa."
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 16 marca 2021 r., V ACa 4/21
Dowód z nagrania bez zgody jednego z uczestników rozmowy. Różnicowanie ochrony pokrzywdzonego wierzyciela w oparciu o przesłankę nierzutującą na stan praw małżonków łącznie zajmujących pozycję beneficjenta.
"W piśmiennictwie, podkreślając poważne wątpliwości związane z jednej strony z dopuszczeniem w przepisach procedury cywilnej możliwości korzystania z dowodu z nagrań (art. 308 k.p.c.), a z drugiej z konieczności poszanowania konstytucyjnie chronionego prawa do prywatności i tajemnicy komunikowania się, zwraca się uwagę na konieczność różnicowania oceny dopuszczalności dowodów z nagrań uzyskanych w sposób przestępczy, z naruszeniem art. 267 k.k., który definiuje przestępstwo nielegalnego uzyskania informacji, i dowodów, które tego przestępstwa nie stanowią, gdyż są utrwaleniem rozmowy, w której uczestniczy nagrywający, a więc utrwalają informację, którą uzyskał legalnie. W tym drugim wypadku ograniczenia dopuszczalności wykorzystania nagrania wynikać mogą z charakteru zawartych w nim treści, dotyczących sfery prywatności osoby nagrywanej. Z argumentacją tą należy się zgodzić, z tym zastrzeżeniem, że dowód taki mogą dyskwalifikować także okoliczności, w jakich nastąpiło nagranie, jeżeli wskazują one jednoznacznie na poważne naruszenie zasad współżycia społecznego, np. przez naganne wykorzystanie trudnego położenia, stanu psychicznego lub psychofizycznego osoby, z którą rozmowa była prowadzona. Wyrażenie przez osoby nagrane zgody na wykorzystanie nagrania w celach dowodowych przed sądem cywilnym usuwa zazwyczaj przeszkodę, jaką stanowi nielegalne pozyskanie nagrania. Brak takiej zgody wymaga przeprowadzenia oceny, czy dowód - ze względu na swoją treść i sposób uzyskania - nie narusza konstytucyjnie gwarantowanego (art. 47 Konstytucji) prawa do prywatności osoby nagranej, a jeżeli tak, to czy naruszenie tego prawa może znaleźć uzasadnienie w potrzebie zapewnienia innej osobie prawa do sprawiedliwego procesu (art. 45 Konstytucji). Natomiast podnoszone w piśmiennictwie wątpliwości co do wartości dowodu z potajemnego nagrania rozmowy prowadzonej przez nagrywającego z rozmówcą z uwagi na możliwość sterowania przez nagrywającego przebiegiem tej rozmowy, nie usprawiedliwiają zdyskwalifikowania dowodu a priori. ."
Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 22 kwietnia 2016 r., II CSK 478/15
Zakup nieruchomości przez jednego z małżonków w czasie trwania ustawowej wspólności majątkowej ze środków pochodzących z darowizny
"Zakup nieruchomości za środki pieniężne uzyskane z darowizny w czasie trwania małżeńskiej wspólności ustawowej skutkuje nabyciem spornej nieruchomości do majątku odrębnego małżonka."
Postanowienie Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 4 listopada 2004 r., V CK 149/04
Wydatki na zorganizowanie "meetingu" jako koszt uzyskania przychodów - kwalifikacja wydatków na związane z reklamą, reprezentacją i szkoleniem
"I.
"W ramach zorganizowanego meetingu i uroczystości dla osób niebędących pracownikami spółki, w związku z otwarciem nowej siedziby spółki, należy wyszczególnić wydatki na te działania, które mają charakter reprezentacji (wyjście do muzeum, występy: gwiazd, artystów, gwiazdy wieczoru, zespołów coverowych i inne umilacze czasu) i które trzeba wyłączyć z kosztów uzyskania przychodu, a także wydatki na te działania, które mają charakter reklamy, szkolenia bądź wymiany wiedzy – które podlegają zaliczeniu do kosztów podatkowych. Błędne jest zatem stanowisko organu podatkowego, że wszystkie wydatki związane z organizacją uroczystości i meetingu w stosunku do pozostałych zaproszonych gości (osób niebędących pracownikami) nie są kosztem uzyskania przychodów spółki.
II.
2. Charakteru szkoleniowego Meetingu nie zmienia okoliczność, że odbędzie się on w wynajętej sali konferencyjnej, jak również to, że będzie mu towarzyszyć serwowanie posiłków i napojów. We wskazanych we wniosku okolicznościach wydatki na nie będą ponoszone w celach reprezentacyjnych, lecz będą miały na celu stworzenie godnych warunków uczestniczenia w Meetingu. Zatem z uwagi na to, że Meeting mający charakter wydarzenia szkoleniowego ma na celu wpłynąć na wzrost sprzedaży, a przez to ma związek z działalnością spółki i wpłynie na wzrost sprzedaży, wyżej wymienione wydatki z nim związane stanowią niewątpliwie koszty uzyskania przychodu, które nie podlegają wyłączeniu z tej kategorii na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o CIT."
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego siedziba w Warszawie z dnia 29 czerwca 2020 r., III SA/Wa 2042/19
Najem jako wkład niepieniężny do spółki
"Przysługujące najemcy prawo najmu lokalu użytkowego może być przedmiotem wkładu niepieniężnego, którym wspólnik pokrywa swój udział w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością."
Uchwała Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 26 marca 1993 r., III CZP 21/93
Odpowiedzialność za zobowiązania spółki kapitałowej w organizacji; wykładnia wyrażenia „zobowiązania spółki kapitałowej w organizacji”
"I.
Artykuł 13 § 1 Kodeksu spółek handlowych stanowi o odpowiedzialności za zobowiązania osób działających w imieniu spółki w organizacji, nie jest natomiast możliwe ponoszenie odpowiedzialności za stosunek prawny. Odpowiadać można jedynie za zobowiązania, które ze stosunku prawnego wynikają.
II.
Należałoby odrzucić założenie, zgodnie z którym przez zobowiązanie w rozumieniu przepisu art. 13 § 1 KSH, można rozumieć określony stosunek prawny, niezależnie od wynikających z niego wierzytelności i długów. W przepisie tym jest mowa o odpowiedzialności za zobowiązania osób działających w imieniu spółki w organizacji, nie jest natomiast możliwe ponoszenie odpowiedzialności za stosunek prawny. Odpowiadać można jedynie za długi (zobowiązania), które ze stosunku prawnego wynikają."
Wyrok Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 10 września 2020 r., V CSK 118/19
Dyskusja w debacie publicznej a hejt stanowiący naruszenie godności osobistej przeciwnika w debacie
"Debata publiczna, polityczna dyskusja, musi mieć charakter merytoryczny i nie może stanowić ataku ad personam. Uczestnicy debaty mają prawo bronić swoich poglądów i krytykować poglądy innych; muszą jednak szanować przeciwnika owej debaty i uwzględniać jego godność. W demokratycznym państwie prawa nie ma przyzwolenia na hejt (obraźliwy, agresywny komentarz, działanie przejawiające złość, wrogość, nienawiść wobec kogoś)."
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie - V Wydział Cywilny z dnia 29 września 2020 r., V ACa 61/20
Ochrona porządku prawnego w zakresie reglamentacji prawa przekraczania granicy państwa polskiego
"Przedmiotem ochrony art. 264 § 3 KK jest niezwykle istotne w chwili obecnej dobro, jakim jest ochrona porządku prawnego w zakresie reglamentacji prawa przekraczania granicy państwa polskiego. Przepis ten nabrał szczególnego znaczenia z dniem 21.12.2007 r., a więc z dniem wejścia Polski do tzw. strefy Schengen. Z tą chwilą Polska wzięła na siebie odpowiedzialność za ochronę wszystkich krajów europejskich należących do tej strefy przed nielegalną migracją, a element tej ochrony stanowią także krajowe regulacje prawne z zakresu prawa karnego."
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie - II Wydział Karny z dnia 12 grudnia 2017 r., II AKa 359/17
Trwanie „martwego” małżeństwa jako okoliczność społecznie niepożądana
"O nieuwzględnieniu odmowy zgody na rozwód małżonka niewinnego, a tym samym o naruszeniu zasad współżycia społecznego, można mówić wówczas, gdy jej skutkiem będzie trwanie „martwego” małżeństwa, co należy uznać za społecznie niepożądane."
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu - I Wydział Cywilny z dnia 12 lutego 2020 r., I ACa 230/19
Spółka holdingowa, a unikanie opodatkowania
"Kształtowanie struktury organizacyjnej z wykorzystaniem spółki holdingowej samo w sobie nie stanowi unikania opodatkowania, podobnie jak przejęcie kontroli nad grupą spółek poprzez nabycie udziałów w spółce holdingowej. Tego rodzaju struktura organizacyjna jest wykorzystywana w działalności gospodarczej i spółka holdingowa co do zasady nie jest sztucznym podmiotem pośredniczącym.
(...) tryb postępowania organów powinien wyglądać następująco: w pierwszej kolejności organ podatkowy (terenowy lub Szef KAS) powinien zbadać, czy do określonych czynności (w niniejszej sprawie wymiany udziałów) ma zastosowanie klauzula szczególna przewidziana w odpowiednich przepisach ustaw materialnego prawa podatkowego, a dopiero w sytuacji, gdy okaże się ona nieskuteczna w przeciwdziałaniu unikaniu opodatkowania, powinna zostać rozważona możliwość zastosowania klauzuli ogólnej. W tym znaczeniu ogólna klauzula unikania opodatkowania jest klauzulą ostatniej szansy dla organów podatkowych."
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego siedziba w Warszawie z dnia 30 września 2020 r., III SA/Wa 2377/19
Prawo do życia w czystym środowisku nie jest dobrem osobistym
"1. Prawo do życia w czystym środowisku nie jest dobrem osobistym.
2. Ochronie jako dobra osobiste (art. 23 KC w związku z art. 24 KC i art. 448 KC) podlegają zdrowie, wolność, prywatność, do naruszenia (zagrożenia) których może prowadzić naruszenie standardów jakości powietrza określonych w przepisach prawa."
Uchwała Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 28 maja 2021 r., III CZP 27/20
Użycie sfałszowanego dokumentu
"Znamię „użycia” w rozumieniu art. 270 § 1 KK postrzegać więc należy jako przedłożenie dokumentu m.in. organowi, instytucji lub wykorzystanie go w związku z działaniem urządzenia, np. dla weryfikacji tożsamości."
Wyrok
Sądu Najwyższego - Izba Karna
z dnia 20 kwietnia 2021 r.,
II KK 132/20
Wyrażenie groźby bezprawnej a moment powstania obawy jej spełnienia
"Ustawodawca nie wymaga, aby między wyrażeniem groźby a powstaniem obawy jej spełnienia musiała zaistnieć zbieżność czasowa. W przypadku przestępstwa z art. 190 § 1 KK skutek jest ze swojej istoty okolicznością oderwaną od samego działania sprawcy. Nie zmienia tego fakt, że akurat w przypadku występku groźby ma on charakter niefizykalny."
Postanowienie SN z dnia 21.5.2020 r., V KK 85/20
Zabezpieczenie potrzeb rodziny w sprawie o rozwód a pełnoletniość dzieci
"W sprawie o rozwód, sąd na wniosek jednego z małżonków może orzec o obowiązku przyczyniania się do zaspokajania potrzeb rodziny, obejmujących także koszty utrzymania pełnoletnich dzieci."
Uchwała SN z dnia 28.11.2012 r., III CZP 77/12
Odpowiedzialność ubezpieczyciela z tytułu kosztów najmu pojazdu przy szkodzie całkowitej
"Wydatkiem niezbędnym i celowym jest wydatek poniesiony na korzystanie z innego pojazdu w takim zakresie, w jakim poszkodowany korzystałby ze swojego środka lokomocji, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Wydatki ekonomicznie uzasadnione to wydatki na najem pojazdu zasadniczo o podobnej klasie do pojazdu uszkodzonego lub zniszczonego, poniesione w oparciu o stawki czynszu najmu, które obowiązują na danym rynku lokalnym (ceny rynkowe za tego typu usługi) i w czasie naprawy pojazdu mechanicznego lub do czasu nabycia nowego pojazdu (w przypadku szkody całkowitej)."
Wyrok Sądu Rejonowego w Środzie Śląskiej z dnia 3 kwietnia 2018 r., sygn. akt I C 167/18
Odpowiedzialność solidarna małżonków
"Przez zobowiązania zaciągnięte w sprawach wynikających z zaspokojenia zwykłych potrzeb rodziny (art. 30 § 1 k.r.o.) należy rozumieć tylko te zobowiązania, które odnoszą się do normalnych, codziennych potrzeb rodziny, wymagających bezwzględnie zaspokojenia bez potrzeby podejmowania przez małżonków specjalnych decyzji. Wszelkie inne zobowiązania - zwłaszcza dotyczące większych zakupów ratalnych, nie dające się zakwalifikować pod pojęcie "zwykłych" potrzeb rodziny - zaciągnięte przez jednego małżonka nie rodzą odpowiedzialności solidarnej drugiego małżonka."
Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 22 września 1966 r., sygn. akt I CR 544/66
Trwałe związanie obiektu z gruntem
"O tym czy dany obiekt budowlany jest trwale połączony z gruntem czy nie, decyduje nie tyle sposób i metoda związania z gruntem, technologia wykonania fundamentu i możliwości techniczne przeniesienia tego obiektu budowlanego w inne miejsce, ale to czy wielkość tego urządzenia, jego konstrukcja, przeznaczenie i względy bezpieczeństwa wymagają takiego trwałego związania. Sposób połączenia z gruntem, technika czy technologia z tym związane nie mogą świadczyć o tym czy jest to w rozumieniu ustawy z 7 lipca 1994 r. prawo budowlane trwałe czy też nie trwałe połączenie z gruntem."
Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 13 kwietnia 2022 r., sygn. akt II OSK 1274/19
Wierzyciel może domagać się odsetek od upadłego dłużnika
"Czy wyłączenie zastosowania przepisów ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych z dnia 8 marca 2013 r. (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 424, ze zm.) na podstawie art. 3 pkt 1 tej ustawy do długów objętych postępowaniem upadłościowym implikuje konieczność zastosowania przepisów ogólnych o odsetkach ustawowych za opóźnienie czy też wyłącza zupełnie możliwość zaspokojenia w postępowaniu upadłościowym odsetek naliczonych na podstawie tej ustawy?
𝗣𝗿𝘇𝗲𝘄𝗶𝗱𝘇𝗶𝗮𝗻𝗲 𝘄 𝗮𝗿𝘁. 𝟯 𝗽𝗸𝘁 𝟭 𝘂𝘀𝘁𝗮𝘄𝘆 𝘇 𝗱𝗻𝗶𝗮 𝟴 𝗺𝗮𝗿𝗰𝗮 𝟮𝟬𝟭𝟯 𝗿. 𝗼 𝗽𝗿𝘇𝗲𝗰𝗶𝘄𝗱𝘇𝗶𝗮ł𝗮𝗻𝗶𝘂 𝗻𝗮𝗱𝗺𝗶𝗲𝗿𝗻𝘆𝗺 𝗼𝗽óź𝗻𝗶𝗲𝗻𝗶𝗼𝗺 𝘄 𝘁𝗿𝗮𝗻𝘀𝗮𝗸𝗰𝗷𝗮𝗰𝗵 𝗵𝗮𝗻𝗱𝗹𝗼𝘄𝘆𝗰𝗵 (𝗷𝗲𝗱𝗻. 𝘁𝗲𝗸𝘀𝘁: 𝗗𝘇. 𝗨. 𝘇 𝟮𝟬𝟮𝟮 𝗿., 𝗽𝗼𝘇. 𝟴𝟵𝟯) 𝘄𝘆łą𝗰𝘇𝗲𝗻𝗶𝗲 𝘀𝘁𝗼𝘀𝗼𝘄𝗮𝗻𝗶𝗮 𝘁𝗲𝗷 𝘂𝘀𝘁𝗮𝘄𝘆 𝗱𝗼 𝗱ł𝘂𝗴ó𝘄 𝗼𝗯𝗷ę𝘁𝘆𝗰𝗵 𝗽𝗼𝘀𝘁ę𝗽𝗼𝘄𝗮𝗻𝗶𝗲𝗺 𝗽𝗿𝗼𝘄𝗮𝗱𝘇𝗼𝗻𝘆𝗺 𝗻𝗮 𝗽𝗼𝗱𝘀𝘁𝗮𝘄𝗶𝗲 𝗽𝗿𝘇𝗲𝗽𝗶𝘀ó𝘄 𝘂𝘀𝘁𝗮𝘄𝘆 𝘇 𝗱𝗻𝗶𝗮 𝟮𝟴 𝗹𝘂𝘁𝗲𝗴𝗼 𝟮𝟬𝟬𝟯 𝗿. - 𝗣𝗿𝗮𝘄𝗼 𝘂𝗽𝗮𝗱ł𝗼ś𝗰𝗶𝗼𝘄𝗲 (𝗷𝗲𝗱𝗻. 𝘁𝗲𝗸𝘀𝘁: 𝗗𝘇. 𝗨. 𝘇 𝟮𝟬𝟮𝟮 𝗿., 𝗽𝗼𝘇. 𝟭𝟱𝟮𝟬), 𝗻𝗶𝗲 𝗽𝗼𝘇𝗯𝗮𝘄𝗶𝗮 𝘄𝗶𝗲𝗿𝘇𝘆𝗰𝗶𝗲𝗹𝗮 𝘂𝗽𝗿𝗮𝘄𝗻𝗶𝗲𝗻𝗶𝗮 𝗱𝗼 𝗼𝗱𝘀𝗲𝘁𝗲𝗸 𝘂𝘀𝘁𝗮𝘄𝗼𝘄𝘆𝗰𝗵 𝘇𝗮 𝗼𝗽óź𝗻𝗶𝗲𝗻𝗶𝗲 𝗻𝗮 𝘇𝗮𝘀𝗮𝗱𝗮𝗰𝗵 𝗼𝗴ó𝗹𝗻𝘆𝗰𝗵."
𝐔𝐜𝐡𝐰𝐚ł𝐚 𝐒ą𝐝𝐮 𝐍𝐚𝐣𝐰𝐲ż𝐬𝐳𝐞𝐠𝐨 𝐳 𝐝𝐧𝐢𝐚 𝟓 𝐩𝐚ź𝐝𝐳𝐢𝐞𝐫𝐧𝐢𝐤𝐚 𝟐𝟎𝟐𝟐 𝐫., 𝐈𝐈𝐈 𝐂𝐙𝐏 𝟏𝟎𝟏/𝟐𝟐 101/𝟐𝟐
Wyłączenie roszczenia o bezpodstawne wzbogacenie w ramach stosunku umownego; forma czynności dotyczącej przedsiębiorstwa
"1. Jeżeli istnieje ustawowo sprecyzowane roszczenie o wykonanie zobowiązania, to nie zachodzi podstawowa przesłanka roszczenia z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia, a mianowicie wadliwość podstawy prawnej wzbogacenia. Inaczej mówiąc, roszczenie o zwrot bezpodstawnego wzbogacenia jest wyłączone w sytuacji, w której dana kwestia jest regulowana w ramach stosunku umownego..
2. Gdyby ustawodawca chciał, aby każda czynność dotycząca przedsiębiorstwa dokonywana była w formie pisemnej z podpisami notarialnie poświadczonymi, art. 771 Kodeksu cywilnego zostałby sformułowany inaczej; nie zostałyby w nim wyliczone poszczególne czynności, ale powinno w nim zostać zawarte ogólne sformułowanie, że każda czynność dotycząca przedsiębiorstwa powinna zostać dokonana w formie pisemnej z podpisami notarialnie poświadczonymi.""
Wyrok
Sądu Apelacyjnego w Białymstoku - I Wydział Cywilny z dnia 13 kwietnia 2018 r., I AGa 62/18
𝐅𝐮𝐧𝐤𝐜𝐣𝐨𝐧𝐨𝐰𝐚𝐧𝐢𝐞 𝐥𝐨𝐭𝐧𝐢𝐬𝐤𝐚, 𝐚 𝐨𝐝𝐬𝐳𝐤𝐨𝐝𝐨𝐰𝐚𝐧𝐢𝐞 𝐳 𝐭𝐲𝐭𝐮ł𝐮 𝐳𝐦𝐧𝐢𝐞𝐣𝐬𝐳𝐞𝐧𝐢𝐚 𝐰𝐚𝐫𝐭𝐨ś𝐜𝐢 𝐧𝐢𝐞𝐫𝐮𝐜𝐡𝐨𝐦𝐨ś𝐜𝐢
"1. Wprowadzenie obszaru ograniczonego użytkowania z uwagi na niemożność zachowania standardów ochrony środowiska przed hałasem w związku z funkcjonowaniem lotniska (art. 135 ust. 1 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska, jedn. tekst: Dz. U. z 2021 r., poz. 1973) nie stanowi samodzielnej podstawy roszczenia odszkodowawczego z tytułu obniżenia wartości nieruchomości, określonego w art. 129 ust. 2 tej ustawy.
2. Za ograniczające sposób korzystania z nieruchomości w rozumieniu art. 129 ust. 2 ww. ustawy mogą być uznane wyłącznie postanowienia aktu ustanawiającego obszar ograniczonego użytkowania określające nakazy, zakazy i zalecenia skierowane do właścicieli nieruchomości (art. 135 ust. 3a tej ustawy).""
𝐔𝐜𝐡𝐰𝐚ł𝐚 𝐒ą𝐝𝐮 𝐍𝐚𝐣𝐰𝐲ż𝐬𝐳𝐞𝐠𝐨 𝐳 𝐝𝐧𝐢𝐚 𝟐𝟗 𝐤𝐰𝐢𝐞𝐭𝐧𝐢𝐚 𝟐𝟎𝟐𝟐 𝐫., 𝐈𝐈𝐈 𝐂𝐙𝐏 𝟖𝟏/𝟐𝟐
Sprzedaż samochodu w formie ustnej
"Wymogu formy pisemnej umowy o sprzedaż samochodu nie przewidują przepisy prawa cywilnego. Nie jest więc wykluczone, że tego rodzaju umowa zostanie zawarta w formie ustnej."
Wyrok Sądu Najwyższego - Izba Karna z dnia 21 kwietnia 2021 r., III KK 483/19
Niedopuszczalność ustanowienia w postanowieniu prokuratora jednej hipoteki przymusowej równocześnie zabezpieczającej należności Skarbu Państwa i poszkodowanego
"Niedopuszczalne jest ustanowienie w postanowieniu prokuratora jednej hipoteki przymusowej, która ma równocześnie zabezpieczać należności Skarbu Państwa i poszkodowanego. Wówczas zachodzi przeszkoda do dokonania wpisu (art. 626[9] KPC), a w szczególności nie jest dopuszczalne dokonanie „podziału” hipoteki przez sąd wieczystoksięgowy i dokonanie wpisu „części” hipoteki zabezpieczającej karę grzywny. Stoi temu na przeszkodzie choćby brak określenia wysokości zabezpieczanej wierzytelności."
Postanowienie Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 19 lutego 2021 r. III CSKP 33/21
Rozpoznanie sprawy na posiedzeniu niejawnym a gwarancje procesowe strony
"I.
Nieważność postępowania sądowoadministracyjnego ma miejsce również wtedy, gdy sąd uniemożliwi skarżącemu zapoznanie się z aktami administracyjnymi sprawy przed wydaniem wyroku na posiedzeniu niejawnym.
II.
1. Rozpoznanie sprawy na posiedzeniu niejawnym musi zostać powiązane z umożliwieniem stronie obrony swoich praw przez zajęcie stanowiska na piśmie.
2. Samo powiadomienie strony o terminie posiedzenia niejawnego nie jest wystarczające do stwierdzenia, iż dochowane zostały gwarancje procesowe tej strony.
3. Spełnienie przesłanki określonej art. 183 § 2 pkt 5 ustawy o postępowaniu przed sądami administracyjnymi może nastąpić także wówczas, gdy strona zostanie zawiadomiona o terminie posiedzenia, ale na skutek innych zaniechań sądu pierwszej instancji strona nie będzie w stanie zająć stanowiska w sprawie."
Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 13 stycznia 2022 r., III OSK 4864/21
𝐈𝐧𝐟𝐨𝐫𝐦𝐚𝐜𝐣𝐞 𝐳 𝐢𝐧𝐭𝐞𝐫𝐰𝐞𝐧𝐜𝐣𝐢 𝐏𝐨𝐥𝐢𝐜𝐣𝐢 𝐬𝐭𝐚𝐧𝐨𝐰𝐢ą 𝐢𝐧𝐟𝐨𝐫𝐦𝐚𝐜𝐣𝐞 𝐩𝐮𝐛𝐥𝐢𝐜𝐳𝐧ą
Przedmiotem skargi była bezczynność Komendanta Policji, który nie udzielił na wniosek skarżącego informacji publicznej dotyczącej przeprowadzonej interwencji patrolu zmotoryzowanego Policji, w zakresie: wskazania imion oraz nazwisk funkcjonariuszy patrolu zmotoryzowanego; numeru rejestracyjnego oznakowanego radiowozu; podstawy faktycznej (przyczyny) interwencji; wskazania czy kierujący został pouczony; wskazania czy kierujący został ukarany mandatem; kopii notatników służbowych funkcjonariuszy.⤵️⤵️.
Sąd wskazał, że zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej, 𝐤𝐚ż𝐝𝐚 𝐢𝐧𝐟𝐨𝐫𝐦𝐚𝐜𝐣𝐚 𝐨 𝐬𝐩𝐫𝐚𝐰𝐚𝐜𝐡 𝐩𝐮𝐛𝐥𝐢𝐜𝐳𝐧𝐲𝐜𝐡 𝐬𝐭𝐚𝐧𝐨𝐰𝐢 𝐢𝐧𝐟𝐨𝐫𝐦𝐚𝐜𝐣ę 𝐩𝐮𝐛𝐥𝐢𝐜𝐳𝐧ą w rozumieniu ustawy i podlega udostępnieniu oraz ponownemu wykorzystywaniu na zasadach i w trybie określonych w tej ustawie. Przykładowy, otwarty katalog informacji publicznej został określony w art. 6 DostInfPubU. Prawo dostępu do informacji publicznej przysługuje każdemu, z zastrzeżeniem art. 5, a wykonanie tego prawa nie wymaga wykazania interesu prawnego lub faktycznego.
Prawo do informacji publicznej podlega ograniczeniu w zakresie i na zasadach określonych w przepisach o ochronie informacji niejawnych oraz o ochronie innych tajemnic ustawowo chronionych, jak również ze względu na prywatność osoby fizycznej lub przedsiębiorcy. 𝐎𝐠𝐫𝐚𝐧𝐢𝐜𝐳𝐞𝐧𝐢𝐞 𝐭𝐨 𝐧𝐢𝐞 𝐝𝐨𝐭𝐲𝐜𝐳𝐲 𝐧𝐚𝐭𝐨𝐦𝐢𝐚𝐬𝐭 𝐢𝐧𝐟𝐨𝐫𝐦𝐚𝐜𝐣𝐢 𝐨 𝐨𝐬𝐨𝐛𝐚𝐜𝐡 𝐩𝐞ł𝐧𝐢ą𝐜𝐲𝐜𝐡 𝐟𝐮𝐧𝐤𝐜𝐣𝐞 𝐩𝐮𝐛𝐥𝐢𝐜𝐳𝐧𝐞, 𝐦𝐚𝐣ą𝐜𝐲𝐜𝐡 𝐳𝐰𝐢ą𝐳𝐞𝐤 𝐳 𝐩𝐞ł𝐧𝐢𝐞𝐧𝐢𝐞𝐦 𝐭𝐲𝐜𝐡 𝐟𝐮𝐧𝐤𝐜𝐣𝐢, 𝐰 𝐭𝐲𝐦 𝐨 𝐰𝐚𝐫𝐮𝐧𝐤𝐚𝐜𝐡 𝐩𝐨𝐰𝐢𝐞𝐫𝐳𝐞𝐧𝐢𝐚 𝐢 𝐰𝐲𝐤𝐨𝐧𝐲𝐰𝐚𝐧𝐢𝐚 𝐟𝐮𝐧𝐤𝐜𝐣𝐢 𝐨𝐫𝐚𝐳 𝐰 𝐩𝐫𝐳𝐲𝐩𝐚𝐝𝐤𝐮, 𝐠𝐝𝐲 𝐨𝐬𝐨𝐛𝐚 𝐟𝐢𝐳𝐲𝐜𝐳𝐧𝐚 𝐥𝐮𝐛 𝐩𝐫𝐳𝐞𝐝𝐬𝐢ę𝐛𝐢𝐨𝐫𝐜𝐚 𝐫𝐞𝐳𝐲𝐠𝐧𝐮𝐣ą 𝐳 𝐩𝐫𝐳𝐲𝐬ł𝐮𝐠𝐮𝐣ą𝐜𝐞𝐠𝐨 𝐢𝐦 𝐩𝐫𝐚𝐰𝐚.
𝐒𝐩𝐨𝐬𝐨𝐛𝐲 𝐫𝐨𝐳𝐩𝐨𝐳𝐧𝐚𝐧𝐢𝐚 𝐰𝐧𝐢𝐨𝐬𝐤𝐮 𝐨 𝐮𝐝𝐳𝐢𝐞𝐥𝐞𝐧𝐢𝐞 𝐢𝐧𝐟𝐨𝐫𝐦𝐚𝐜𝐣𝐢 𝐩𝐮𝐛𝐥𝐢𝐜𝐳𝐧𝐞𝐣
"Załatwienie wniosku o udzielenie informacji publicznej może przybrać postać: 1) czynności materialno-technicznej, jaką jest udzielenie informacji publicznej; 2) pisma informującego, że wezwany podmiot nie jest zobowiązany do udzielenia informacji, gdyż nią nie dysponuje albo nie jest podmiotem, od którego można jej żądać; 3) pisma informującego, że żądana informacja nie stanowi informacji publicznej w rozumieniu ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej; 4) pisma informującego, że istnieje odrębny tryb dostępu do żądanej informacji publicznej; 5) decyzji administracyjnej, o której mowa w art. 16 ust. 1 wskazanej ustawy, w przypadku odmowy udzielenia informacji publicznej, względnie umorzenia postępowania o udostępnienie informacji (art. 14 ust. 2 ustawy o dostępie do informacji publicznej)."
<
Bezczynność organu w udostępnieniu informacji publicznej ma zaś miejsce w sytuacji, w której podmiot zobowiązany do udostępnienia informacji publicznej posiada pożądaną informację, 𝐚𝐥𝐞 𝐧𝐢𝐞 𝐮𝐝𝐨𝐬𝐭ę𝐩𝐧𝐢𝐚 𝐣𝐞𝐣, 𝐧𝐢𝐞 𝐰𝐲𝐝𝐚𝐣𝐞 𝐝𝐞𝐜𝐲𝐳𝐣𝐢 𝐨 𝐨𝐝𝐦𝐨𝐰𝐢𝐞 𝐮𝐝𝐨𝐬𝐭ę𝐩𝐧𝐢𝐞𝐧𝐢𝐚, 𝐥𝐮𝐛 𝐭𝐞ż 𝐢𝐧𝐟𝐨𝐫𝐦𝐮𝐣𝐞 𝐰𝐧𝐢𝐨𝐬𝐤𝐨𝐝𝐚𝐰𝐜ę, ż𝐞 𝐰𝐧𝐢𝐨𝐬𝐤𝐨𝐰𝐚𝐧𝐚 𝐢𝐧𝐟𝐨𝐫𝐦𝐚𝐜𝐣𝐚 𝐧𝐢𝐞 𝐣𝐞𝐬𝐭 𝐢𝐧𝐟𝐨𝐫𝐦𝐚𝐜𝐣ą 𝐩𝐮𝐛𝐥𝐢𝐜𝐳𝐧ą, 𝐜𝐨 𝐣𝐞𝐬𝐭 𝐧𝐢𝐞𝐳𝐠𝐨𝐝𝐧𝐞 𝐳𝐞 𝐬𝐭𝐚𝐧𝐞𝐦 𝐟𝐚𝐤𝐭𝐲𝐜𝐳𝐧𝐲𝐦. Jeżeli jednak adresat nie posiada informacji wskazanej we wniosku, to nie można zarzucić mu bezczynności. W takim przypadku podmiot publiczny powinien o tym powiadomić wnioskującego. Dla zasadności skargi na bezczynność nie ma znaczenia okoliczność, z powodu której określony akt nie został podjęty lub czynność dokonana, a w szczególności - czy bezczynność została spowodowana zawinioną albo też niezawinioną opieszałością organu, czy też wiąże się z jego przeświadczeniem, że stosowny akt lub czynność w ogóle nie powinny zostać dokonane.
𝐖𝐲𝐫𝐨𝐤 𝐖𝐨𝐣𝐞𝐰ó𝐝𝐳𝐤𝐢𝐞𝐠𝐨 𝐒ą𝐝𝐮 𝐀𝐝𝐦𝐢𝐧𝐢𝐬𝐭𝐫𝐚𝐜𝐲𝐣𝐧𝐞𝐠𝐨 𝐬𝐢𝐞𝐝𝐳𝐢𝐛𝐚 𝐰 𝐒𝐳𝐜𝐳𝐞𝐜𝐢𝐧𝐢𝐞 𝐳 𝐝𝐧𝐢𝐚 𝟏𝟑 𝐬𝐭𝐲𝐜𝐳𝐧𝐢𝐚 𝟐𝟎𝟐𝟐 𝐫., 𝐈𝐈 𝐒𝐀𝐁/𝐒𝐳 𝟏𝟔𝟒/𝟐𝟏
𝐁𝐫𝐚𝐤 𝐮𝐬𝐭𝐧𝐞𝐠𝐨 𝐨𝐠ł𝐨𝐬𝐳𝐞𝐧𝐢𝐚 𝐰𝐲𝐫𝐨𝐤𝐮 𝐩𝐨𝐰𝐨𝐝𝐮𝐣𝐞 𝐣𝐞𝐠𝐨 𝐛𝐫𝐚𝐤
Sąd Apelacyjny w Łodzi w wyniku rozpoznawanej apelacji oskarżonego zwrócił się do Sądu Najwyższego z następującym pytaniem:
"Czy przypadek naruszenia przez Sąd przepisu art. 100 § 1 k.p.k., nakazującego ustne ogłoszenie orzeczenia wydanego na rozprawie (w tym - co oczywiste - ogłoszenie wyroku) w ten sposób, że wyrok wydany na rozprawie nie zostaje ustnie ogłoszony (art. 418 § 1 k.p.k.), a uznany za ogłoszony - na podstawie art. 100 § 1a k.p.k. - powoduje, iż wyrok taki nie wywołuje skutków prawnych (sentantia non existens), czy też w przypadku, kiedy na ogłoszenie wyroku nikt się nie stawił (ani strony, ani ich przedstawiciele procesowi, ani publiczność) uchybienie tego rodzaju należy rozpatrywać w kategoriach tzw. względnej przyczyny odwoławczej?".
Sąd najwyższy odmówił podjęcia uchwały i wydał postanowienie następującej treści:
"Brak ustnego ogłoszenia wyroku wydawanego na rozprawie głównej (art. 418 § 1 k.p.k.), niezależnie od wadliwej formy zastępującej ogłoszenie, w tym przy zastosowaniu art. 100 § 1a k.p.k., powoduje, że nie dochodzi do wydania wyroku. Dokument opatrzony nazwą „wyrok”, nawet jeżeli zostanie włączony do akt sprawy, nie wywołuje skutków prawnych, w tym w szczególności nie uprawnia stron postępowania do wniesienia środka odwoławczego albo nadzwyczajnego środka zaskarżenia. W razie wniesienia takiego środka prezes sądu (przewodniczący wydziału, upoważniony sędzia) powinien odmówić jego przyjęcia, a wypadku jego błędnego przyjęcia i przekazania akt sprawy sądowi odwoławczemu albo Sądowi Najwyższemu, sąd ten powinien pozostawić wniesiony środek zaskarżenia bez rozpoznania – wobec braku substratu zaskarżenia. W takim wypadku nie ma podstaw do umorzenia postępowania odwoławczego lub kasacyjnego."
Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 9 marca 2022 r., sygn. I KZP 8/22
𝐙𝐚𝐩𝐢𝐬 𝐰 𝐩𝐫𝐨𝐭𝐨𝐤𝐨𝐥𝐞 𝐰𝐚𝐥𝐧𝐞𝐠𝐨 𝐳𝐠𝐫𝐨𝐦𝐚𝐝𝐳𝐞𝐧𝐢𝐚 𝐨 𝐧𝐢𝐞𝐩𝐨𝐝𝐣ę𝐜𝐢𝐮 𝐮𝐜𝐡𝐰𝐚ł𝐲 𝐮𝐧𝐢𝐞𝐦𝐨ż𝐥𝐢𝐰𝐢𝐚 𝐩𝐨𝐰ó𝐝𝐳𝐭𝐰𝐨 𝐨 𝐮𝐬𝐭𝐚𝐥𝐞𝐧𝐢𝐞 𝐣𝐞𝐣 𝐩𝐨𝐝𝐣ę𝐜𝐢𝐚
Sąd Apelacyjny w Krakowie rozpatrując apelację pozwanej w sprawie z powództwa akcjonariusza spółki akcyjnej przeciwko tej spółce o stwierdzenie na podstawie art. 189 k.p.c. (ustalenie przez sąd istnienie lub nieistnienie stosunku prawnego lub prawa, gdy powód ma w tym interes prawny) nieistnienia uchwał, które podjęte zostały głosami akcjonariuszy, których głosy nie powinny być brane pod uwagę, oraz o ustalenie, że podjęto uchwały zaproponowane przez powoda, których zgodnie z protokołem zgromadzenia akcjonariuszy nie podjęto, zwrócił się do Sądu Najwyższego z pytaniem "Czy dopuszczalne jest ustalenie na podstawie art. 189 k.p.c. wyrokiem sądowym, że na walnym zgromadzeniu akcjonariuszy spółki akcyjnej została podjęta określona uchwała, w sytuacji, gdy w protokole walnego zgromadzenia stwierdzono, że uchwała nie została podjęta?".
"Nie jest dopuszczalne ustalenie na podstawie art. 189 k.p.c., że na walnym zgromadzeniu akcjonariuszy spółki akcyjnej została podjęta określona uchwała, jeżeli w protokole walnego zgromadzenia stwierdzono, że uchwała nie została podjęta."
Uchwała Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 20 stycznia 2022 r., sygn. III CZP 17/22
Kary w umowie o ustanowienie użytkowania wieczystego w razie niedokonania zabudowy w terminie są sprzeczne z treścią art. 63 ustawy o gospodarce nieruchomościami
"Nieważne jest postanowienie umowy o ustanowieniu użytkowania wieczystego określające obowiązek zapłaty przez użytkownika wieczystego kary umownej w wypadku niezagospodarowania nieruchomości w terminie wskazanym w umowie."
Uchwała Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 20 stycznia 2022 r., sygn. III CZP 8/22
𝐀𝐫𝐭. 𝟔𝟑𝟐 𝐩𝐤𝐭 𝟐 𝐤.𝐩.𝐤. 𝐬𝐭𝐚𝐧𝐨𝐰𝐢 𝐩𝐨𝐝𝐬𝐭𝐚𝐰ę 𝐝𝐨 𝐳𝐚𝐬ą𝐝𝐳𝐞𝐧𝐢𝐚 𝐳𝐰𝐫𝐨𝐭𝐮 𝐤𝐨𝐬𝐳𝐭ó𝐰 𝐨𝐛𝐫𝐨ń𝐜𝐲 𝐰 𝐩𝐫𝐳𝐲𝐩𝐚𝐝𝐤𝐮 𝐩𝐨𝐬𝐭𝐚𝐧𝐨𝐰𝐢𝐞𝐧𝐢𝐚 𝐨 𝐧𝐢𝐞𝐝𝐨𝐩𝐮𝐬𝐳𝐜𝐳𝐚𝐥𝐧𝐨ś𝐜𝐢 𝐰𝐲𝐝𝐚𝐧𝐢𝐚 𝐨𝐬𝐨𝐛𝐲 ś𝐜𝐢𝐠𝐚𝐧𝐞𝐣
"Przepis art. 632 pkt 2 k.p.k., stosowany per analogiam do orzeczenia o prawnej niedopuszczalności wydania osoby ściganej, może stanowić podstawę do zasądzenia zwrotu wydatków poniesionych przez tę osobę w związku z ustanowieniem obrońcy."
Uchwała 7 sędziów Sądu Najwyższego - Izba Karna z dnia 7 listopada 2021 r., I KZP 6/21
Wierzyciel hipoteczny ma pierwszeństwo przed wierzycielem paulińskim
"W razie zbiegu - w postępowaniu egzekucyjnym z użytkowania wieczystego - uprawnienia wierzyciela (pauliańskiego), względem którego czynność prawna zbycia tego prawa, zawarta między dłużnikiem a osobą trzecią, została uznana za bezskuteczną (art. 532 k.c.), z uprawnieniem wierzyciela (hipotecznego), który uzyskał na tym prawie zabezpieczenie hipoteczne na podstawie czynności prawnej zawartej z osobą trzecią, ale przed ujawnieniem w księdze wieczystej roszczenia wierzyciela pauliańskiego, mają zastosowanie reguły pierwszeństwa wynikające z ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece (jedn. tekst: Dz. U. z 2019 r., poz. 2204), chyba że wierzyciel pauliański zakwestionował skutecznie czynność prawną ustanowienia hipoteki w trybie skargi pauliańskiej realizowanej w formie powództwa albo zarzutu przeciwko wierzycielowi hipotecznemu (art. 531 § 1 i 2 k.c.)."
Uchwała Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 2 lutego 2022 r., III CZP 32/22
Bezzasadność odstąpienia od umowy o roboty budowlane
"Ustalenie, że opóźnienie w wykonaniu robót budowlanych wynikło z przyczyn leżących po stronie pozwanego, czyni bezzasadnym odstąpienie przez niego od umowy na podstawie art. 656 KC w związku z art. 635 KC. Oznacza to, że powodowi przysługuje roszczenie o zapłatę wynagrodzenia przewidzianego w umowie."
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie - I Wydział Cywilny z dnia 29 kwietnia 2020 r., I AGa 17/20
Rozliczenia majątkowe po ustaniu konkubinatu
"Konkubinat sam przez się nie może być źródłem żadnych praw i obowiązków uregulowanych w kodeksie rodzinnym i opiekuńczym. Z tego względu do konkubinatu nie można - nawet przez analogię – stosować przepisów o małżeństwie. Odnosi się to również do zawartych w kodeksie rodzinnym i opiekuńczym przepisów dotyczących stosunków majątkowych małżeńskich, w tym rozliczeń następujących po ustaniu wspólności. Odmienna wykładnia oznaczałaby bowiem zrównanie w pewnym zakresie małżeństwa oraz związku nieformalnego, do czego brak podstawy prawnej. Z drugiej strony, nie budzi wątpliwości konieczność dokonania rozliczeń majątkowych po ustaniu konkubinatu."
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie - I Wydział Cywilny z dnia 24 lutego 2021 r., I ACa 337/20
Odpowiedzialność gminy za szkodę wynikającą z zanieczyszczeń chodników
"I.
Gmina ponosi odpowiedzialność za szkodę wynikającą z nieuprzątnięcia błota, śniegu, lodu i innych zanieczyszczeń z chodników położonych wzdłuż nieruchomości w razie nienależytego sprawowania nadzoru nad wykonaniem przez właściciela obowiązku wynikającego z art. 5 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1289).
II.
Na właścicielu nieruchomości spoczywa obowiązek usuwania śniegu, błota czy innych nieczystości z chodnika przylegającego do jego posesji.
Jeśli jednak właściciel nie wywiązuje się ze swojego obowiązku, odpowiedzialność za szkodę poniesioną w wyniku tego zaniedbania może ponieść gmina. Jeśli naprawi ona szkodę, to przysługiwać jej będzie roszczenie o zwrot równowartości odszkodowania w stosunku do właściciela, który nie wywiązał się ze swoich obowiązków."
Uchwała Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 24 listopada 2017 r., III CZP 38/17
𝐏𝐨𝐝𝐚𝐭𝐞𝐤 𝐨𝐝 ś𝐰𝐢𝐚𝐝𝐜𝐳𝐞ń 𝐧𝐢𝐞𝐨𝐝𝐩ł𝐚𝐭𝐧𝐲𝐜𝐡. 𝐏𝐨𝐣ę𝐜𝐢𝐞 „𝐧𝐢𝐞𝐨𝐝𝐩ł𝐚𝐭𝐧𝐞𝐠𝐨 ś𝐰𝐢𝐚𝐝𝐜𝐳𝐞𝐧𝐢𝐚”
""1. Pojęcie "nieodpłatnego świadczenia" oparte na gruncie przepisów prawa podatkowego ma szerszy zakres niż w prawie cywilnym. Obejmuje ono wszelkie przysporzenia, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu lub przysporzenie majątku mające konkretny wymiar finansowy, bez ekwiwalentnego wynagrodzenia.
2. Jeżeli wspólnik spółki z o.o. w ramach zobowiązania wynikającego z umowy spółki i zgodnie z art. 159 i art. 176 § 1 k.s.h. świadczy na jej rzecz dodatkowe usługi (powtarzające się świadczenia niepieniężne) bez wynagrodzenia, to spółka ta - zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 2 u.p.d.o.p. - otrzyma nieodpłatnie świadczenia podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych."
"Spółka kapitałowa musi zapłacić podatek od nieodpłatnych świadczeń, gdy jej właściciel przygotowuje projekty i prowadzi szkolenie, nie biorąc za to wynagrodzenia."
"Mając na względzie to, że wspólnik będzie świadczył na rzecz strony przeciwnej usługi bez wynagrodzenia, po stronie spółki wystąpi przysporzenie majątkowe mające konkretny wymiar finansowy; polegające na tym, iż spółka nie będzie zobowiązana płacić komukolwiek za korzystanie z tego rodzaju usług świadczonych na rzecz innych podmiotów, będących kontrahentami spółki. (...) Zatem, jeżeli wspólnik spółki z o.o. w ramach zobowiązania wynikającego z umowy spółki i zgodnie z art. 159 i art. 176 § 1 KSH świadczy na jej rzecz dodatkowe usługi (powtarzające się świadczenia niepieniężne) bez wynagrodzenia, to spółka ta - zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 2 PDOPrU - otrzyma nieodpłatnie świadczenia podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych."
"Jeżeli wspólnik spółki z ograniczoną odpowiedzialnością świadczy na jej rzecz dodatkowe usługi (powtarzające się świadczenia niepieniężne) bez wynagrodzenia w ramach zobowiązania wynikającego z umowy spółki i zgodnie z art. 159 i art. 176 § 1 ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz.U. Nr 94, poz. 1037 ze zm.), w myśl art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397 ze zm.) spółka ta otrzyma nieodpłatnie świadczenia, podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych."
."
Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 5 lipca 2016 r., II FSK 1889/14
Interpretacja przepisów dotyczących wstrzymania transakcji lub blokady rachunku; nieuznanie środków zgromadzonych na rachunku bankowym za dowód rzeczowy
"1. Przepis art. 86 ust. 13 ustawy z dnia 1 marca 2018 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (Dz.U. z 2020 r. poz. 971) musi być interpretowany w sposób ścisły i uwzględniający gwarancyjną funkcję tego przepisu.
2. Środki zgromadzone na rachunku bankowym nie mają cech dowodu rzeczowego w rozumieniu art. 86 ust. 13 cytowanej wyżej ustawy, gdyż nie istnieją jako rzeczy, a są wyłącznie zapisami w systemie informatycznym."
Uchwała Sądu Najwyższego - Izba Karna z dnia 13 października 2021 r., I KZP 1/21
Zażalenie wniesione przez uczestnika postępowania przed doręczeniem mu odpisu postanowienia z uzasadnieniem
"Nie podlega odrzuceniu zażalenie wniesione przez uczestnika postępowania przed doręczeniem mu odpisu postanowienia z uzasadnieniem, o którego sporządzenie ten uczestnik wnosił."
Uchwała Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 26 października 2021 r., III CZP 55/20
Uprawdopodobnienie związane z nadaniem przesyłki rejestrowanej
"Dowód nadania przesyłki rejestrowanej stanowi uprawdopodobnienie doręczenia jej adresatowi, który może to domniemanie obalić, wykazując, że nie miał możliwości zapoznania się z jej treścią. Należy zwrócić uwagę, że regułą jest, że przesyłki pocztowe, zwłaszcza rejestrowane, są doręczane. Brak doręczenia zwykle powodują szczególne okoliczności, np. niedostatki w obsłudze pocztowej, błędne zaadresowanie przesyłki, znana nadawcy nieobecność adresata w miejscu zamieszkania itp. Wykazanie istnienia takich okoliczności wystarczy dla podważenia wiarygodności omawianego dowodu prima facie."
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu - I Wydział Cywilny z dnia 5 maja 2021 r., I ACa 224/20
Skutki prawnopodatkowe wymiany udziałów w ramach podwyższenia kapitału a objęcia udziałów w procesie powstania spółki
"Dokonać wymiany udziałów mogą jedynie spółki kapitałowe wpisane do właściwego rejestru, bowiem dopiero z chwilą takiego wpisu następuje skuteczne objęcie udziałów w spółce i powstaje możliwość ich rozporządzania. Oznacza to, że art. 24 ust. 8a i ust. 8b ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, regulujący skutki podatkowe "wymiany udziałów" nie może mieć zastosowania w sytuacji, kiedy to w grę wchodzi objęcie udziałów w spółce w organizacji w zamian za wkład niepieniężny w postaci udziałów w sp. z o.o. Skoro spółka w organizacji nie może być podmiotem, do którego mają zastosowanie przepisy o wymianie udziałów, to w pełni uzasadnione jest zastosowanie art. 17 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się "nominalną wartość udziałów (akcji) w spółce albo wkładów w spółdzielni objętych w zamian za wkład niepieniężny". Osoba fizyczna nie może zatem skorzystać ze zwolnienia w podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu wymiany udziałów, o których mowa w art. 24 ust. 8a ustawy podatkowej, w sytuacji gdy spółka, będąca stroną tej wymiany, jest spółką kapitałową w organizacji.."
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego siedziba w Białymstoku
z dnia 18 marca 2020 r., I SA/Bk 700/19
Wkroczenie pieszego na jezdnię bezpośrednio przed nadjeżdżający pojazd w kontekście odpowiedzialności kierującego pojazdem
"Wkroczenie pieszego na jezdnię bezpośrednio przed nadjeżdżający pojazd jest niedopuszczalne także na wyznaczonym przejściu dla pieszych (art. 14 pkt 1 ppkt a ustawy Prawo o ruchu drogowym)."
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie - V Wydział Cywilny z dnia 3 lipca 2020 r., V ACa 105/20
Brak obowiązku pełnomocnika ponoszenia tymczasowo kosztów postępowania za klienta
"Żadne uregulowanie prawne nie nakłada na pełnomocnika obowiązku ponoszenia tymczasowo kosztów postępowania za klienta. Ewentualne uchybienie w tym zakresie mogło być przez powodów skutecznie zniwelowane, nie skutkując odrzuceniem apelacji. Z tych względów zarzuty powodów, że dopiero ostatniego dnia do wniesienia apelacji poinformował on ich o konieczności dokonania opłaty nie zasługiwały na uwzględnienie w kontekście ewentualnego rozstrzygnięcia. Obowiązek odszkodowawczy profesjonalnego pełnomocnika powstaje bowiem dopiero wówczas, gdy zaniedbanie dokonania czynności procesowej doprowadziło do uprawomocnienia się orzeczenia merytorycznie niesłusznego."
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie - VII Wydział Gospodarczy z dnia 3 lutego 2021 r., VII AGa 269/20
Nieruchomość zakupiona ze środków pochodzących z zaciągniętych przez małżonka pożyczek jako składnik majątku wspólnego
"Nieruchomość zakupiona ze środków pochodzących z zaciągniętych przez małżonka pożyczek weszła do majątku wspólnego stron zgodnie z art. 31 § 1 KRO i nie miało znaczenia prawnego zawarte w akcie notarialnym oświadczenie wnioskodawczyni, że uczestnik nabywa nieruchomość za środki pochodzące z jego własnych funduszy, skoro wejście do majątku wspólnego następuje z mocy prawa. Wniosek taki można wyprowadzić chociażby z art. 33 pkt 2 i 10 KRO, bowiem pożyczka nie jest darowizną. Oczywiście w razie gdyby spłata pożyczek nastąpiła z majątku osobistego, kwoty te podlegają rozliczeniu zgodnie z art. 45 § 1 KRO, jako nakład z majątku osobistego na majątek wspólny. Jednak roszczenia te podlegają zgłoszeniu przez zainteresowanego małżonka i w tej materii sąd nie działa z urzędu (art. 567 § 3 KPC w zw. z art. 684 KPC), zatem obowiązują reguły postępowania kontradyktoryjnego. Ciężar dowodu w tym zakresie spoczywał na uczestniku."
Postanowienie Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 11 czerwca 2019 r., I CSK 778/18
Przesłanki zastosowania zasady zawinienia przy obciążeniu kosztami procesu
"Jak stanowi art. 103 KPC, niezależnie od wyniku sprawy sąd może włożyć na stronę lub interwenienta obowiązek zwrotu kosztów wywołanych ich niesumiennym lub oczywiście niewłaściwym postępowaniem. Dotyczy to zwłaszcza kosztów powstałych wskutek uchylenia się od wyjaśnień lub złożenia wyjaśnień niezgodnych z prawdą, zatajenia lub opóźnionego powołania dowodów, a także oczywiście nieuzasadnionej odmowy poddania się mediacji. Dla zastosowania zasady zawinienia wynikającej z tego przepisu konieczne jest istnienie winy kwalifikowanej - niesumienności lub oczywiście niewłaściwego postępowania w toku procesu. Jako wyjątek od zasady ogólnej regulacja ta nie podlega wykładni rozszerzającej."
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie - V Wydział Cywilny z dnia 19 lipca 2019 r., V ACa 1487/17
Usunięcie gałęzi i korzeni przechodzących z sąsiedniej nieruchomości
"Właścicielowi gruntu, na który z sąsiedniego gruntu przechodzą korzenie i nad którym z tego gruntu zwieszają się gałęzie, przysługuje w stosunku do sąsiada roszczenie o nieczynienie przeszkód w obcięciu tych korzeni i gałęzi."
Uchwała Sądu Najwyższego - Izba Cywilna
z dnia 26 lipca 1972 r., III CZP 45/72
Przysporzenie pochodzące z przestępstwa prania brudnych pieniędzy a opodatkowanie podatkiem dochodowym od osób fizycznych; warunki opodatkowania przychodu ze źródeł nieujawnionych
"1. Działania polegające na zacieraniu przestępczego pochodzenia pieniędzy są, na mocy art. 299 § 1 KK, zakazane i nie mogą być przedmiotem prawnie skutecznej umowy, gdyż umowa o takie czynności byłaby bezwzględnie nieważna. Przysporzenia z tytułu świadczeń dokonywanych w takiej sytuacji nie mogą być więc opodatkowane podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
2. Brak wiedzy co do pochodzenia przychodów powoduje, że stanowiłby one przychód ze źródeł nieujawnionych czyli ze źródeł (verba legis): "niewskazanych przez podatnika i nieustalonych przez organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej”. Ustawa za wydatek podlegający takiemu opodatkowaniu uznaje bowiem również zgromadzone w roku podatkowym mienie, czyli ogół praw majątkowych, w tym również pieniądze. W takiej jednak sytuacji dla powstania zobowiązania podatkowego konieczne byłoby wydanie decyzji ustalającej jego wysokość."
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego siedziba w Gorzowie Wlkp. z dnia 16 lipca 2020 r., I SA/Go 186/20
Brak zgody małżonka dłużnika na zaciągnięcie zobowiązania a skarga pauliańska
"1. Wierzyciel, którego dłużnikiem jest jeden z małżonków, może żądać na podstawie art. 527 § 1 KC uznania za bezskuteczną czynności prawnej dokonanej przez obu małżonków i dotyczącej ich majątku wspólnego, gdy małżonek dłużnika nie wyraził zgody na zaciągnięcie zobowiązania w myśl art. 41 § 1 KRO.
2. Ochronny cel skargi pauliańskiej przemawia za tym, aby dopuścić tę skargę także wówczas, gdy nielojalne wobec wierzyciela rozporządzenie majątkowe podejmowane było nie tylko przez małżonków mających status dłużników w rozumieniu art. 527 KC, ale przynajmniej z udziałem jednego takiego dłużnika. Sam udział małżonka niebędącego dłużnikiem wierzyciela w czynności prawnej noszącej cechy czynności fraudacyjnej jest wystarczającą okolicznością przemawiającą za możliwością uznania całej czynności prawnej za bezskuteczną wobec wierzyciela (art. 532 KC), a nie tylko za zakwestionowaniem jej skuteczności wobec zadłużonego małżonka. Przepisy art. 531 § 1 i art. 532 KC, a także wyraźnie egzekucyjny cel skargi pauliańskiej przesądzają możliwość uznania za bezskuteczną całej zaskarżonej czynności prawnej, a nie jej części, ujętej podmiotowo (wobec określonego podmiotu) lub przedmiotowo (w odniesieniu do wyodrębnionej części czynności prawnej)."
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach - V Wydział Cywilny z dnia 6 lipca 2018 r. V ACa 523/17
Wzruszenie domniemania zgodności wpisu z rzeczywistym stanem prawnym
"Domniemanie zgodności wpisu z rzeczywistym stanem prawnym, o którym mowa w art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 2204 ze zm.), także w odniesieniu do wpisu hipoteki, może zostać wzruszone - jako przesłanka rozstrzygnięcia - w innej sprawie cywilnej niż sprawa o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym (art. 10 tej ustawy)."
Uchwała Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 8 września 2021 r., III CZP 28/21
Przesłanki nadania cudzoziemcowi statusu uchodźcy
"Zgodnie z art. 13 ust. 1 ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 680) cudzoziemcowi nadaje się status uchodźcy, jeżeli na skutek uzasadnionej obawy przed prześladowaniami w kraju pochodzenia z powodu rasy, religii, narodowości, przekonań politycznych lub przynależności do określonej grupy społecznej nie może lub nie chce korzystać z ochrony tego kraju. Uregulowanie to zawiera zamknięty katalog przyczyn, które uzasadniają nadanie statusu uchodźcy i nie obejmuje on ofiar wojen, klęsk żywiołowych, głodu, sytuacji rodzinnej, braku pracy i możliwości nauki, czy biedy. Uchodźcą jest osoba, która spełnia kryteria zawarte w przytoczonej definicji, a której kluczowy element stanowi "uzasadniona obawa przed prześladowaniem", wskazujący podstawowe cechy uchodźcy. Definicja ta posługuje się elementem subiektywnym, albowiem "obawa" jest odczuciem indywidualnym, stanem umysłu osoby ubiegającej się. Pojęciu "obawa" towarzyszy określenie "uzasadniona", a to oznacza, że nie tylko stan uczuć osoby zainteresowanej decyduje o statusie uchodźcy, lecz że musi on zostać potwierdzony przez ocenę sytuacji obiektywnej. Ustalenie statusu uchodźcy wymaga przede wszystkim oceny oświadczeń ubiegającego się."
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego siedziba w Warszawie z dnia 15 października 2012 r., V SA/Wa 946/12
Możliwość konkludentnego zawarcia umowy o pracę z członkiem zarządu spółki
"Pomimo nieważności umowy o pracę, w szczególności spowodowaną wadliwą reprezentacją pracodawcy, strony mogą nawiązać (ważnie) umowny stosunek pracy przez czynności dorozumiane, przede wszystkim w następstwie dopuszczenia pracownika do wykonywania pracy. Wykładnia taka ma zastosowanie do pracownika spółki handlowej, także członka jej zarządu, niebędącego wspólnikiem."
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku - III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 27 listopada 2019 r., III AUa 381/19
Zainstalowanie w cudzym pojeździe urządzenia służącego do pozyskiwania informacji o trasie jazdy
"Bezprawne zainstalowanie w cudzym pojeździe urządzenia służącego do pozyskiwania informacji o trasie jazdy i tym samym o miejscu przebywania danej osoby jest niedozwolone i stanowi czyn zabroniony, o którym mowa w art. 267 § 3 KK."
Postanowienie Sądu Najwyższego - Izba Karna z dnia 27 listopada 2019 r., V KK 505/18
Podział obowiązków małżeńskich a wina w rozkładzie pożycia.
"Przyjęcie na skutek wspólnych uzgodnień stron zwiększonej aktywności zawodowej jednego z małżonków i towarzyszących jej naturalnych skutków w postaci zmniejszonego czasu dla rodziny nie może stanowić okoliczności przemawiającej za uznaniem tej aktywności za przyczynę znaczącego oddalania się od siebie małżonków."
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 1 lutego 2019 r., I ACa 342/18
Roszczenie małżonka o wynagrodzenie za korzystanie ze składników majątku wspólnego przez drugiego małżonka ponad przysługujący mu udział
"Małżonek pozbawiony przez drugiego małżonka możliwości korzystania ze składników majątku wspólnego może w sprawie o jego podział po ustaniu wspólności majątkowej dochodzić roszczenia o wynagrodzenie za korzystanie z tych składników przez drugiego małżonka ponad przysługujący mu udział, jeżeli przejawiał wolę korzystania z nich w czasie trwania wspólności (art. 46 KRO w związku z art. 1035 oraz art. 206, art. 224 § 1 i art. 225 KC). W szczególnych okolicznościach wynagrodzenie to może być obniżone na podstawie art. 5 KC."
Postanowienie Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 5 marca 2021 r., IV CSKP 30/21
Kwalifikacja przychodu z najmu nieruchomości
"Przychody z najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy oraz innych umów o podobnym charakterze są zaliczane bez ograniczeń do źródła przychodów wymienionego w art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1426 ze zm.), chyba, że stanowią składnik majątkowy mienia osoby fizycznej, który został przez nią wprowadzony do majątku związanego z wykonywaniem działalności gospodarczej. (...)
Z samej wielkości osiąganego przychodu jak również liczby wynajmowanych nieruchomości nie da się jednak wyprowadzić wniosku, że nie jest to już przychód z najmu, a z działalności gospodarczej.
To zatem podatnik decyduje o tym czy "powiązać" określone składniki swojego mienia z wykonywaniem działalności gospodarczej, czy też zachować je w zarządzie majątkiem niezwiązanym z działalnością gospodarczą i oddać np. w najem."
Uchwała Składu Siedmiu Sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 24 maja 2021 r., II FPS 1/21
Odpowiedzialność zarządu spółki w sytuacji gdy wierzycielem jest członek zarządu; zasady rozkładu dowodu przy odpowiedzialności członków zarządu spółki
"I.
1. Jeżeli wierzycielem spółki, przeciwko której egzekucja okazała się bezskuteczna, jest członek zarządu, z art. 299 § 1 Kodeksu spółek handlowych wynika istnienie zobowiązania, którego treścią jest 1) wierzytelność wierzyciela-członka zarządu, w stosunku do wszystkich członków zarządu, w tym i do siebie samego jako jednego z tych członków, a jednocześnie 2) jego dług, jako członka zarządu, w stosunku do siebie samego, jako wierzyciela członków zarządu. W przypadku, gdy jedna osoba jest w tym samym stosunku zobowiązaniowym (z wyjątkiem zobowiązań wzajemnych) jednocześnie dłużnikiem i wierzycielem ma miejsce zlanie się długu i wierzytelności w jednej osobie (tzw. konfuzja). Jeżeli dotyczy to wierzyciela spółki z ograniczoną odpowiedzialnością-członka jej zarządu, można przyjąć, że w ten szczególny sposób jego wierzytelność (jako wierzyciela członków zarządu) w stosunku do siebie samego (jako członka zarządu) została zaspokojona. Dodać należy, że istota konfuzji w prawie zobowiązań sprowadza się do osiągnięcia skutku wykonania zobowiązania, ale bez jego wykonania. Konfuzja długu i wierzytelności prowadzi do wygaśnięcia zobowiązania.
2. Wyjątkowość i swoistość regulacji z art. 299 Kodeksu spółek handlowych, jej samodzielność i odrębność wobec ogólnego roszczenia deliktowego przewidzianego w art. 415 Kodeksu cywilnego. Powoduje, że ma ona charakter uniwersalny w tym znaczeniu, że konkretne okoliczności danej sprawy, czy zależności występujące między powodem, pozwanym i spółką z ograniczoną odpowiedzialnością nie powodują zmian w rozkładzie ciężaru dowodu – także w zakresie relacji pomiędzy dwoma członkami zarządu, z których jeden jest jednocześnie wierzycielem spółki, zaś drugi odpowiada za długi spółki na podstawie art. 299 Kodeksu spółek handlowych i broni się zarzutem konfuzji. W szczególności zaś nie można w tej mierze poszukiwać analogii do rozkładu ciężaru dowodu obowiązującego przy dochodzeniu ogólnego roszczenia deliktowego.
II.
1. Wyjątkowość i swoistość regulacji z art. 299 KSH, jej samodzielność i odrębność wobec ogólnego roszczenia deliktowego przewidzianego w art. 415 KC powoduje, że ma ona charakter uniwersalny w tym znaczeniu, że konkretne okoliczności danej sprawy, czy zależności występujące między powodem, pozwanym i spółką z ograniczoną odpowiedzialnością nie powodują zmian w rozkładzie ciężaru dowodu - także w zakresie relacji pomiędzy dwoma członkami zarządu, z których jeden jest jednocześnie wierzycielem spółki, zaś drugi odpowiada za długi spółki na podstawie art. 299 KSH i broni się zarzutem konfuzji. W szczególności zaś nie można w tej mierze poszukiwać analogii do rozkładu ciężaru dowodu obowiązującego przy dochodzeniu ogólnego roszczenia deliktowego. Oznacza to, że pozwana, broniąc się zarzutem konfuzji (a zatem zmierzając do wykazania wygaśnięcia wobec niej zobowiązania opartego na art. 299 KSH), winna była wykazać przesłanki z § 1 tego artykułu, tj., że powód był członkiem zarządu w czasie powstania roszczeń oraz że egzekucja była bezskuteczna.
2. Wobec zarzutu konfuzji, to powód jako członek zarządu spółki ... winien był wykazywać okoliczności z art. 299 § 2 KSH."
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 12 marca 2020r., I Aga 132/19
Upowszechnienie informacji o wymagalnym zadłużeniu oraz o podjęciu wobec przedsiębiorcy działań windykacyjnych jako naruszenie dobrego imienia tegoż przedsiębiorcy. Okoliczności na podstawie których następuje wyłączenie bezprawności naruszenia dóbr osobistych. Wina sprawcy naruszenia dobra osobistego, jako przesłanka przyznania świadczeń przewidzianych w art. 448 k.c. Pojęcie „sumy odpowiedniej” w rozumieniu art. 448 k.c.
"W procesie o ochronę dóbr osobistych powód w pierwszej kolejności winien wykazać, że jego dobro osobiste zostało naruszone przez pozwanego, zaś na pozwanym spoczywa obowiązek wykazania, iż naruszenie nie było bezprawne. Dobre imię osoby prawnej łączone jest z opinią, jaką o niej mają inne osoby ze względu na zakres jej działalności. W odniesieniu do przedsiębiorców będących osobami prawnymi, do których stosuje się przepisy o ochronie dóbr osobistych (art. 43 k.c.) niewątpliwie upowszechnienie informacji o wymagalnym zadłużeniu oraz o podjęciu wobec przedsiębiorcy działań windykacyjnych stanowi naruszenie dobrego imienia tegoż przedsiębiorcy. Renoma spółki prawa handlowego (reputacja, dobre imię przedsiębiorcy) jest jednym z dóbr osobistych, przez które rozumie się wartości niematerialne łączące się z tego rodzaju podmiotem prawa."
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 16 marca 2021 r., V ACa 4/21
Dowód z nagrania bez zgody jednego z uczestników rozmowy. Różnicowanie ochrony pokrzywdzonego wierzyciela w oparciu o przesłankę nierzutującą na stan praw małżonków łącznie zajmujących pozycję beneficjenta.
"W piśmiennictwie, podkreślając poważne wątpliwości związane z jednej strony z dopuszczeniem w przepisach procedury cywilnej możliwości korzystania z dowodu z nagrań (art. 308 k.p.c.), a z drugiej z konieczności poszanowania konstytucyjnie chronionego prawa do prywatności i tajemnicy komunikowania się, zwraca się uwagę na konieczność różnicowania oceny dopuszczalności dowodów z nagrań uzyskanych w sposób przestępczy, z naruszeniem art. 267 k.k., który definiuje przestępstwo nielegalnego uzyskania informacji, i dowodów, które tego przestępstwa nie stanowią, gdyż są utrwaleniem rozmowy, w której uczestniczy nagrywający, a więc utrwalają informację, którą uzyskał legalnie. W tym drugim wypadku ograniczenia dopuszczalności wykorzystania nagrania wynikać mogą z charakteru zawartych w nim treści, dotyczących sfery prywatności osoby nagrywanej. Z argumentacją tą należy się zgodzić, z tym zastrzeżeniem, że dowód taki mogą dyskwalifikować także okoliczności, w jakich nastąpiło nagranie, jeżeli wskazują one jednoznacznie na poważne naruszenie zasad współżycia społecznego, np. przez naganne wykorzystanie trudnego położenia, stanu psychicznego lub psychofizycznego osoby, z którą rozmowa była prowadzona. Wyrażenie przez osoby nagrane zgody na wykorzystanie nagrania w celach dowodowych przed sądem cywilnym usuwa zazwyczaj przeszkodę, jaką stanowi nielegalne pozyskanie nagrania. Brak takiej zgody wymaga przeprowadzenia oceny, czy dowód - ze względu na swoją treść i sposób uzyskania - nie narusza konstytucyjnie gwarantowanego (art. 47 Konstytucji) prawa do prywatności osoby nagranej, a jeżeli tak, to czy naruszenie tego prawa może znaleźć uzasadnienie w potrzebie zapewnienia innej osobie prawa do sprawiedliwego procesu (art. 45 Konstytucji). Natomiast podnoszone w piśmiennictwie wątpliwości co do wartości dowodu z potajemnego nagrania rozmowy prowadzonej przez nagrywającego z rozmówcą z uwagi na możliwość sterowania przez nagrywającego przebiegiem tej rozmowy, nie usprawiedliwiają zdyskwalifikowania dowodu a priori. ."
Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 22 kwietnia 2016 r., II CSK 478/15
Zakup nieruchomości przez jednego z małżonków w czasie trwania ustawowej wspólności majątkowej ze środków pochodzących z darowizny
"Zakup nieruchomości za środki pieniężne uzyskane z darowizny w czasie trwania małżeńskiej wspólności ustawowej skutkuje nabyciem spornej nieruchomości do majątku odrębnego małżonka."
Postanowienie Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 4 listopada 2004 r., V CK 149/04
Wydatki na zorganizowanie "meetingu" jako koszt uzyskania przychodów - kwalifikacja wydatków na związane z reklamą, reprezentacją i szkoleniem
"I.
"W ramach zorganizowanego meetingu i uroczystości dla osób niebędących pracownikami spółki, w związku z otwarciem nowej siedziby spółki, należy wyszczególnić wydatki na te działania, które mają charakter reprezentacji (wyjście do muzeum, występy: gwiazd, artystów, gwiazdy wieczoru, zespołów coverowych i inne umilacze czasu) i które trzeba wyłączyć z kosztów uzyskania przychodu, a także wydatki na te działania, które mają charakter reklamy, szkolenia bądź wymiany wiedzy – które podlegają zaliczeniu do kosztów podatkowych. Błędne jest zatem stanowisko organu podatkowego, że wszystkie wydatki związane z organizacją uroczystości i meetingu w stosunku do pozostałych zaproszonych gości (osób niebędących pracownikami) nie są kosztem uzyskania przychodów spółki.
II.
2. Charakteru szkoleniowego Meetingu nie zmienia okoliczność, że odbędzie się on w wynajętej sali konferencyjnej, jak również to, że będzie mu towarzyszyć serwowanie posiłków i napojów. We wskazanych we wniosku okolicznościach wydatki na nie będą ponoszone w celach reprezentacyjnych, lecz będą miały na celu stworzenie godnych warunków uczestniczenia w Meetingu. Zatem z uwagi na to, że Meeting mający charakter wydarzenia szkoleniowego ma na celu wpłynąć na wzrost sprzedaży, a przez to ma związek z działalnością spółki i wpłynie na wzrost sprzedaży, wyżej wymienione wydatki z nim związane stanowią niewątpliwie koszty uzyskania przychodu, które nie podlegają wyłączeniu z tej kategorii na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o CIT."
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego siedziba w Warszawie z dnia 29 czerwca 2020 r., III SA/Wa 2042/19
Najem jako wkład niepieniężny do spółki
"Przysługujące najemcy prawo najmu lokalu użytkowego może być przedmiotem wkładu niepieniężnego, którym wspólnik pokrywa swój udział w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością."
Uchwała Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 26 marca 1993 r., III CZP 21/93
Odpowiedzialność za zobowiązania spółki kapitałowej w organizacji; wykładnia wyrażenia „zobowiązania spółki kapitałowej w organizacji”
"I.
Artykuł 13 § 1 Kodeksu spółek handlowych stanowi o odpowiedzialności za zobowiązania osób działających w imieniu spółki w organizacji, nie jest natomiast możliwe ponoszenie odpowiedzialności za stosunek prawny. Odpowiadać można jedynie za zobowiązania, które ze stosunku prawnego wynikają.
II.
Należałoby odrzucić założenie, zgodnie z którym przez zobowiązanie w rozumieniu przepisu art. 13 § 1 KSH, można rozumieć określony stosunek prawny, niezależnie od wynikających z niego wierzytelności i długów. W przepisie tym jest mowa o odpowiedzialności za zobowiązania osób działających w imieniu spółki w organizacji, nie jest natomiast możliwe ponoszenie odpowiedzialności za stosunek prawny. Odpowiadać można jedynie za długi (zobowiązania), które ze stosunku prawnego wynikają."
Wyrok Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 10 września 2020 r., V CSK 118/19
Dyskusja w debacie publicznej a hejt stanowiący naruszenie godności osobistej przeciwnika w debacie
"Debata publiczna, polityczna dyskusja, musi mieć charakter merytoryczny i nie może stanowić ataku ad personam. Uczestnicy debaty mają prawo bronić swoich poglądów i krytykować poglądy innych; muszą jednak szanować przeciwnika owej debaty i uwzględniać jego godność. W demokratycznym państwie prawa nie ma przyzwolenia na hejt (obraźliwy, agresywny komentarz, działanie przejawiające złość, wrogość, nienawiść wobec kogoś)."
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie - V Wydział Cywilny z dnia 29 września 2020 r., V ACa 61/20
Ochrona porządku prawnego w zakresie reglamentacji prawa przekraczania granicy państwa polskiego
"Przedmiotem ochrony art. 264 § 3 KK jest niezwykle istotne w chwili obecnej dobro, jakim jest ochrona porządku prawnego w zakresie reglamentacji prawa przekraczania granicy państwa polskiego. Przepis ten nabrał szczególnego znaczenia z dniem 21.12.2007 r., a więc z dniem wejścia Polski do tzw. strefy Schengen. Z tą chwilą Polska wzięła na siebie odpowiedzialność za ochronę wszystkich krajów europejskich należących do tej strefy przed nielegalną migracją, a element tej ochrony stanowią także krajowe regulacje prawne z zakresu prawa karnego."
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie - II Wydział Karny z dnia 12 grudnia 2017 r., II AKa 359/17
Trwanie „martwego” małżeństwa jako okoliczność społecznie niepożądana
"O nieuwzględnieniu odmowy zgody na rozwód małżonka niewinnego, a tym samym o naruszeniu zasad współżycia społecznego, można mówić wówczas, gdy jej skutkiem będzie trwanie „martwego” małżeństwa, co należy uznać za społecznie niepożądane."
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu - I Wydział Cywilny z dnia 12 lutego 2020 r., I ACa 230/19
Spółka holdingowa, a unikanie opodatkowania
"Kształtowanie struktury organizacyjnej z wykorzystaniem spółki holdingowej samo w sobie nie stanowi unikania opodatkowania, podobnie jak przejęcie kontroli nad grupą spółek poprzez nabycie udziałów w spółce holdingowej. Tego rodzaju struktura organizacyjna jest wykorzystywana w działalności gospodarczej i spółka holdingowa co do zasady nie jest sztucznym podmiotem pośredniczącym.
(...) tryb postępowania organów powinien wyglądać następująco: w pierwszej kolejności organ podatkowy (terenowy lub Szef KAS) powinien zbadać, czy do określonych czynności (w niniejszej sprawie wymiany udziałów) ma zastosowanie klauzula szczególna przewidziana w odpowiednich przepisach ustaw materialnego prawa podatkowego, a dopiero w sytuacji, gdy okaże się ona nieskuteczna w przeciwdziałaniu unikaniu opodatkowania, powinna zostać rozważona możliwość zastosowania klauzuli ogólnej. W tym znaczeniu ogólna klauzula unikania opodatkowania jest klauzulą ostatniej szansy dla organów podatkowych."
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego siedziba w Warszawie z dnia 30 września 2020 r., III SA/Wa 2377/19
Prawo do życia w czystym środowisku nie jest dobrem osobistym
"1. Prawo do życia w czystym środowisku nie jest dobrem osobistym.
2. Ochronie jako dobra osobiste (art. 23 KC w związku z art. 24 KC i art. 448 KC) podlegają zdrowie, wolność, prywatność, do naruszenia (zagrożenia) których może prowadzić naruszenie standardów jakości powietrza określonych w przepisach prawa."
Uchwała Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 28 maja 2021 r., III CZP 27/20
Użycie sfałszowanego dokumentu
"Znamię „użycia” w rozumieniu art. 270 § 1 KK postrzegać więc należy jako przedłożenie dokumentu m.in. organowi, instytucji lub wykorzystanie go w związku z działaniem urządzenia, np. dla weryfikacji tożsamości."
Wyrok
Sądu Najwyższego - Izba Karna
z dnia 20 kwietnia 2021 r.,
II KK 132/20
Wyrażenie groźby bezprawnej a moment powstania obawy jej spełnienia
"Ustawodawca nie wymaga, aby między wyrażeniem groźby a powstaniem obawy jej spełnienia musiała zaistnieć zbieżność czasowa. W przypadku przestępstwa z art. 190 § 1 KK skutek jest ze swojej istoty okolicznością oderwaną od samego działania sprawcy. Nie zmienia tego fakt, że akurat w przypadku występku groźby ma on charakter niefizykalny."
Postanowienie SN z dnia 21.5.2020 r., V KK 85/20
Zabezpieczenie potrzeb rodziny w sprawie o rozwód a pełnoletniość dzieci
"W sprawie o rozwód, sąd na wniosek jednego z małżonków może orzec o obowiązku przyczyniania się do zaspokajania potrzeb rodziny, obejmujących także koszty utrzymania pełnoletnich dzieci."
Uchwała SN z dnia 28.11.2012 r., III CZP 77/12
Odpowiedzialność ubezpieczyciela z tytułu kosztów najmu pojazdu przy szkodzie całkowitej
"Wydatkiem niezbędnym i celowym jest wydatek poniesiony na korzystanie z innego pojazdu w takim zakresie, w jakim poszkodowany korzystałby ze swojego środka lokomocji, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Wydatki ekonomicznie uzasadnione to wydatki na najem pojazdu zasadniczo o podobnej klasie do pojazdu uszkodzonego lub zniszczonego, poniesione w oparciu o stawki czynszu najmu, które obowiązują na danym rynku lokalnym (ceny rynkowe za tego typu usługi) i w czasie naprawy pojazdu mechanicznego lub do czasu nabycia nowego pojazdu (w przypadku szkody całkowitej)."
Wyrok Sądu Rejonowego w Środzie Śląskiej z dnia 3 kwietnia 2018 r., sygn. akt I C 167/18
Odpowiedzialność solidarna małżonków
"Przez zobowiązania zaciągnięte w sprawach wynikających z zaspokojenia zwykłych potrzeb rodziny (art. 30 § 1 k.r.o.) należy rozumieć tylko te zobowiązania, które odnoszą się do normalnych, codziennych potrzeb rodziny, wymagających bezwzględnie zaspokojenia bez potrzeby podejmowania przez małżonków specjalnych decyzji. Wszelkie inne zobowiązania - zwłaszcza dotyczące większych zakupów ratalnych, nie dające się zakwalifikować pod pojęcie "zwykłych" potrzeb rodziny - zaciągnięte przez jednego małżonka nie rodzą odpowiedzialności solidarnej drugiego małżonka."
Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 22 września 1966 r., sygn. akt I CR 544/66
Trwałe związanie obiektu z gruntem
"O tym czy dany obiekt budowlany jest trwale połączony z gruntem czy nie, decyduje nie tyle sposób i metoda związania z gruntem, technologia wykonania fundamentu i możliwości techniczne przeniesienia tego obiektu budowlanego w inne miejsce, ale to czy wielkość tego urządzenia, jego konstrukcja, przeznaczenie i względy bezpieczeństwa wymagają takiego trwałego związania. Sposób połączenia z gruntem, technika czy technologia z tym związane nie mogą świadczyć o tym czy jest to w rozumieniu ustawy z 7 lipca 1994 r. prawo budowlane trwałe czy też nie trwałe połączenie z gruntem."
Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 13 kwietnia 2022 r., sygn. akt II OSK 1274/19
Wierzyciel może domagać się odsetek od upadłego dłużnika
"Czy wyłączenie zastosowania przepisów ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych z dnia 8 marca 2013 r. (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 424, ze zm.) na podstawie art. 3 pkt 1 tej ustawy do długów objętych postępowaniem upadłościowym implikuje konieczność zastosowania przepisów ogólnych o odsetkach ustawowych za opóźnienie czy też wyłącza zupełnie możliwość zaspokojenia w postępowaniu upadłościowym odsetek naliczonych na podstawie tej ustawy?
𝗣𝗿𝘇𝗲𝘄𝗶𝗱𝘇𝗶𝗮𝗻𝗲 𝘄 𝗮𝗿𝘁. 𝟯 𝗽𝗸𝘁 𝟭 𝘂𝘀𝘁𝗮𝘄𝘆 𝘇 𝗱𝗻𝗶𝗮 𝟴 𝗺𝗮𝗿𝗰𝗮 𝟮𝟬𝟭𝟯 𝗿. 𝗼 𝗽𝗿𝘇𝗲𝗰𝗶𝘄𝗱𝘇𝗶𝗮ł𝗮𝗻𝗶𝘂 𝗻𝗮𝗱𝗺𝗶𝗲𝗿𝗻𝘆𝗺 𝗼𝗽óź𝗻𝗶𝗲𝗻𝗶𝗼𝗺 𝘄 𝘁𝗿𝗮𝗻𝘀𝗮𝗸𝗰𝗷𝗮𝗰𝗵 𝗵𝗮𝗻𝗱𝗹𝗼𝘄𝘆𝗰𝗵 (𝗷𝗲𝗱𝗻. 𝘁𝗲𝗸𝘀𝘁: 𝗗𝘇. 𝗨. 𝘇 𝟮𝟬𝟮𝟮 𝗿., 𝗽𝗼𝘇. 𝟴𝟵𝟯) 𝘄𝘆łą𝗰𝘇𝗲𝗻𝗶𝗲 𝘀𝘁𝗼𝘀𝗼𝘄𝗮𝗻𝗶𝗮 𝘁𝗲𝗷 𝘂𝘀𝘁𝗮𝘄𝘆 𝗱𝗼 𝗱ł𝘂𝗴ó𝘄 𝗼𝗯𝗷ę𝘁𝘆𝗰𝗵 𝗽𝗼𝘀𝘁ę𝗽𝗼𝘄𝗮𝗻𝗶𝗲𝗺 𝗽𝗿𝗼𝘄𝗮𝗱𝘇𝗼𝗻𝘆𝗺 𝗻𝗮 𝗽𝗼𝗱𝘀𝘁𝗮𝘄𝗶𝗲 𝗽𝗿𝘇𝗲𝗽𝗶𝘀ó𝘄 𝘂𝘀𝘁𝗮𝘄𝘆 𝘇 𝗱𝗻𝗶𝗮 𝟮𝟴 𝗹𝘂𝘁𝗲𝗴𝗼 𝟮𝟬𝟬𝟯 𝗿. - 𝗣𝗿𝗮𝘄𝗼 𝘂𝗽𝗮𝗱ł𝗼ś𝗰𝗶𝗼𝘄𝗲 (𝗷𝗲𝗱𝗻. 𝘁𝗲𝗸𝘀𝘁: 𝗗𝘇. 𝗨. 𝘇 𝟮𝟬𝟮𝟮 𝗿., 𝗽𝗼𝘇. 𝟭𝟱𝟮𝟬), 𝗻𝗶𝗲 𝗽𝗼𝘇𝗯𝗮𝘄𝗶𝗮 𝘄𝗶𝗲𝗿𝘇𝘆𝗰𝗶𝗲𝗹𝗮 𝘂𝗽𝗿𝗮𝘄𝗻𝗶𝗲𝗻𝗶𝗮 𝗱𝗼 𝗼𝗱𝘀𝗲𝘁𝗲𝗸 𝘂𝘀𝘁𝗮𝘄𝗼𝘄𝘆𝗰𝗵 𝘇𝗮 𝗼𝗽óź𝗻𝗶𝗲𝗻𝗶𝗲 𝗻𝗮 𝘇𝗮𝘀𝗮𝗱𝗮𝗰𝗵 𝗼𝗴ó𝗹𝗻𝘆𝗰𝗵."
𝐔𝐜𝐡𝐰𝐚ł𝐚 𝐒ą𝐝𝐮 𝐍𝐚𝐣𝐰𝐲ż𝐬𝐳𝐞𝐠𝐨 𝐳 𝐝𝐧𝐢𝐚 𝟓 𝐩𝐚ź𝐝𝐳𝐢𝐞𝐫𝐧𝐢𝐤𝐚 𝟐𝟎𝟐𝟐 𝐫., 𝐈𝐈𝐈 𝐂𝐙𝐏 𝟏𝟎𝟏/𝟐𝟐 101/𝟐𝟐
Wyłączenie roszczenia o bezpodstawne wzbogacenie w ramach stosunku umownego; forma czynności dotyczącej przedsiębiorstwa
"1. Jeżeli istnieje ustawowo sprecyzowane roszczenie o wykonanie zobowiązania, to nie zachodzi podstawowa przesłanka roszczenia z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia, a mianowicie wadliwość podstawy prawnej wzbogacenia. Inaczej mówiąc, roszczenie o zwrot bezpodstawnego wzbogacenia jest wyłączone w sytuacji, w której dana kwestia jest regulowana w ramach stosunku umownego..
2. Gdyby ustawodawca chciał, aby każda czynność dotycząca przedsiębiorstwa dokonywana była w formie pisemnej z podpisami notarialnie poświadczonymi, art. 771 Kodeksu cywilnego zostałby sformułowany inaczej; nie zostałyby w nim wyliczone poszczególne czynności, ale powinno w nim zostać zawarte ogólne sformułowanie, że każda czynność dotycząca przedsiębiorstwa powinna zostać dokonana w formie pisemnej z podpisami notarialnie poświadczonymi.""
Wyrok
Sądu Apelacyjnego w Białymstoku - I Wydział Cywilny z dnia 13 kwietnia 2018 r., I AGa 62/18
𝐅𝐮𝐧𝐤𝐜𝐣𝐨𝐧𝐨𝐰𝐚𝐧𝐢𝐞 𝐥𝐨𝐭𝐧𝐢𝐬𝐤𝐚, 𝐚 𝐨𝐝𝐬𝐳𝐤𝐨𝐝𝐨𝐰𝐚𝐧𝐢𝐞 𝐳 𝐭𝐲𝐭𝐮ł𝐮 𝐳𝐦𝐧𝐢𝐞𝐣𝐬𝐳𝐞𝐧𝐢𝐚 𝐰𝐚𝐫𝐭𝐨ś𝐜𝐢 𝐧𝐢𝐞𝐫𝐮𝐜𝐡𝐨𝐦𝐨ś𝐜𝐢
"1. Wprowadzenie obszaru ograniczonego użytkowania z uwagi na niemożność zachowania standardów ochrony środowiska przed hałasem w związku z funkcjonowaniem lotniska (art. 135 ust. 1 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska, jedn. tekst: Dz. U. z 2021 r., poz. 1973) nie stanowi samodzielnej podstawy roszczenia odszkodowawczego z tytułu obniżenia wartości nieruchomości, określonego w art. 129 ust. 2 tej ustawy.
2. Za ograniczające sposób korzystania z nieruchomości w rozumieniu art. 129 ust. 2 ww. ustawy mogą być uznane wyłącznie postanowienia aktu ustanawiającego obszar ograniczonego użytkowania określające nakazy, zakazy i zalecenia skierowane do właścicieli nieruchomości (art. 135 ust. 3a tej ustawy).""
𝐔𝐜𝐡𝐰𝐚ł𝐚 𝐒ą𝐝𝐮 𝐍𝐚𝐣𝐰𝐲ż𝐬𝐳𝐞𝐠𝐨 𝐳 𝐝𝐧𝐢𝐚 𝟐𝟗 𝐤𝐰𝐢𝐞𝐭𝐧𝐢𝐚 𝟐𝟎𝟐𝟐 𝐫., 𝐈𝐈𝐈 𝐂𝐙𝐏 𝟖𝟏/𝟐𝟐
Sprzedaż samochodu w formie ustnej
"Wymogu formy pisemnej umowy o sprzedaż samochodu nie przewidują przepisy prawa cywilnego. Nie jest więc wykluczone, że tego rodzaju umowa zostanie zawarta w formie ustnej."
Wyrok Sądu Najwyższego - Izba Karna z dnia 21 kwietnia 2021 r., III KK 483/19
Niedopuszczalność ustanowienia w postanowieniu prokuratora jednej hipoteki przymusowej równocześnie zabezpieczającej należności Skarbu Państwa i poszkodowanego
"Niedopuszczalne jest ustanowienie w postanowieniu prokuratora jednej hipoteki przymusowej, która ma równocześnie zabezpieczać należności Skarbu Państwa i poszkodowanego. Wówczas zachodzi przeszkoda do dokonania wpisu (art. 626[9] KPC), a w szczególności nie jest dopuszczalne dokonanie „podziału” hipoteki przez sąd wieczystoksięgowy i dokonanie wpisu „części” hipoteki zabezpieczającej karę grzywny. Stoi temu na przeszkodzie choćby brak określenia wysokości zabezpieczanej wierzytelności."
Postanowienie Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 19 lutego 2021 r. III CSKP 33/21
Rozpoznanie sprawy na posiedzeniu niejawnym a gwarancje procesowe strony
"I.
Nieważność postępowania sądowoadministracyjnego ma miejsce również wtedy, gdy sąd uniemożliwi skarżącemu zapoznanie się z aktami administracyjnymi sprawy przed wydaniem wyroku na posiedzeniu niejawnym.
II.
1. Rozpoznanie sprawy na posiedzeniu niejawnym musi zostać powiązane z umożliwieniem stronie obrony swoich praw przez zajęcie stanowiska na piśmie.
2. Samo powiadomienie strony o terminie posiedzenia niejawnego nie jest wystarczające do stwierdzenia, iż dochowane zostały gwarancje procesowe tej strony.
3. Spełnienie przesłanki określonej art. 183 § 2 pkt 5 ustawy o postępowaniu przed sądami administracyjnymi może nastąpić także wówczas, gdy strona zostanie zawiadomiona o terminie posiedzenia, ale na skutek innych zaniechań sądu pierwszej instancji strona nie będzie w stanie zająć stanowiska w sprawie."
Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 13 stycznia 2022 r., III OSK 4864/21
𝐈𝐧𝐟𝐨𝐫𝐦𝐚𝐜𝐣𝐞 𝐳 𝐢𝐧𝐭𝐞𝐫𝐰𝐞𝐧𝐜𝐣𝐢 𝐏𝐨𝐥𝐢𝐜𝐣𝐢 𝐬𝐭𝐚𝐧𝐨𝐰𝐢ą 𝐢𝐧𝐟𝐨𝐫𝐦𝐚𝐜𝐣𝐞 𝐩𝐮𝐛𝐥𝐢𝐜𝐳𝐧ą
Przedmiotem skargi była bezczynność Komendanta Policji, który nie udzielił na wniosek skarżącego informacji publicznej dotyczącej przeprowadzonej interwencji patrolu zmotoryzowanego Policji, w zakresie: wskazania imion oraz nazwisk funkcjonariuszy patrolu zmotoryzowanego; numeru rejestracyjnego oznakowanego radiowozu; podstawy faktycznej (przyczyny) interwencji; wskazania czy kierujący został pouczony; wskazania czy kierujący został ukarany mandatem; kopii notatników służbowych funkcjonariuszy.⤵️⤵️.
Sąd wskazał, że zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej, 𝐤𝐚ż𝐝𝐚 𝐢𝐧𝐟𝐨𝐫𝐦𝐚𝐜𝐣𝐚 𝐨 𝐬𝐩𝐫𝐚𝐰𝐚𝐜𝐡 𝐩𝐮𝐛𝐥𝐢𝐜𝐳𝐧𝐲𝐜𝐡 𝐬𝐭𝐚𝐧𝐨𝐰𝐢 𝐢𝐧𝐟𝐨𝐫𝐦𝐚𝐜𝐣ę 𝐩𝐮𝐛𝐥𝐢𝐜𝐳𝐧ą w rozumieniu ustawy i podlega udostępnieniu oraz ponownemu wykorzystywaniu na zasadach i w trybie określonych w tej ustawie. Przykładowy, otwarty katalog informacji publicznej został określony w art. 6 DostInfPubU. Prawo dostępu do informacji publicznej przysługuje każdemu, z zastrzeżeniem art. 5, a wykonanie tego prawa nie wymaga wykazania interesu prawnego lub faktycznego.
Prawo do informacji publicznej podlega ograniczeniu w zakresie i na zasadach określonych w przepisach o ochronie informacji niejawnych oraz o ochronie innych tajemnic ustawowo chronionych, jak również ze względu na prywatność osoby fizycznej lub przedsiębiorcy. 𝐎𝐠𝐫𝐚𝐧𝐢𝐜𝐳𝐞𝐧𝐢𝐞 𝐭𝐨 𝐧𝐢𝐞 𝐝𝐨𝐭𝐲𝐜𝐳𝐲 𝐧𝐚𝐭𝐨𝐦𝐢𝐚𝐬𝐭 𝐢𝐧𝐟𝐨𝐫𝐦𝐚𝐜𝐣𝐢 𝐨 𝐨𝐬𝐨𝐛𝐚𝐜𝐡 𝐩𝐞ł𝐧𝐢ą𝐜𝐲𝐜𝐡 𝐟𝐮𝐧𝐤𝐜𝐣𝐞 𝐩𝐮𝐛𝐥𝐢𝐜𝐳𝐧𝐞, 𝐦𝐚𝐣ą𝐜𝐲𝐜𝐡 𝐳𝐰𝐢ą𝐳𝐞𝐤 𝐳 𝐩𝐞ł𝐧𝐢𝐞𝐧𝐢𝐞𝐦 𝐭𝐲𝐜𝐡 𝐟𝐮𝐧𝐤𝐜𝐣𝐢, 𝐰 𝐭𝐲𝐦 𝐨 𝐰𝐚𝐫𝐮𝐧𝐤𝐚𝐜𝐡 𝐩𝐨𝐰𝐢𝐞𝐫𝐳𝐞𝐧𝐢𝐚 𝐢 𝐰𝐲𝐤𝐨𝐧𝐲𝐰𝐚𝐧𝐢𝐚 𝐟𝐮𝐧𝐤𝐜𝐣𝐢 𝐨𝐫𝐚𝐳 𝐰 𝐩𝐫𝐳𝐲𝐩𝐚𝐝𝐤𝐮, 𝐠𝐝𝐲 𝐨𝐬𝐨𝐛𝐚 𝐟𝐢𝐳𝐲𝐜𝐳𝐧𝐚 𝐥𝐮𝐛 𝐩𝐫𝐳𝐞𝐝𝐬𝐢ę𝐛𝐢𝐨𝐫𝐜𝐚 𝐫𝐞𝐳𝐲𝐠𝐧𝐮𝐣ą 𝐳 𝐩𝐫𝐳𝐲𝐬ł𝐮𝐠𝐮𝐣ą𝐜𝐞𝐠𝐨 𝐢𝐦 𝐩𝐫𝐚𝐰𝐚.
𝐒𝐩𝐨𝐬𝐨𝐛𝐲 𝐫𝐨𝐳𝐩𝐨𝐳𝐧𝐚𝐧𝐢𝐚 𝐰𝐧𝐢𝐨𝐬𝐤𝐮 𝐨 𝐮𝐝𝐳𝐢𝐞𝐥𝐞𝐧𝐢𝐞 𝐢𝐧𝐟𝐨𝐫𝐦𝐚𝐜𝐣𝐢 𝐩𝐮𝐛𝐥𝐢𝐜𝐳𝐧𝐞𝐣
"Załatwienie wniosku o udzielenie informacji publicznej może przybrać postać: 1) czynności materialno-technicznej, jaką jest udzielenie informacji publicznej; 2) pisma informującego, że wezwany podmiot nie jest zobowiązany do udzielenia informacji, gdyż nią nie dysponuje albo nie jest podmiotem, od którego można jej żądać; 3) pisma informującego, że żądana informacja nie stanowi informacji publicznej w rozumieniu ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej; 4) pisma informującego, że istnieje odrębny tryb dostępu do żądanej informacji publicznej; 5) decyzji administracyjnej, o której mowa w art. 16 ust. 1 wskazanej ustawy, w przypadku odmowy udzielenia informacji publicznej, względnie umorzenia postępowania o udostępnienie informacji (art. 14 ust. 2 ustawy o dostępie do informacji publicznej)."
<
Bezczynność organu w udostępnieniu informacji publicznej ma zaś miejsce w sytuacji, w której podmiot zobowiązany do udostępnienia informacji publicznej posiada pożądaną informację, 𝐚𝐥𝐞 𝐧𝐢𝐞 𝐮𝐝𝐨𝐬𝐭ę𝐩𝐧𝐢𝐚 𝐣𝐞𝐣, 𝐧𝐢𝐞 𝐰𝐲𝐝𝐚𝐣𝐞 𝐝𝐞𝐜𝐲𝐳𝐣𝐢 𝐨 𝐨𝐝𝐦𝐨𝐰𝐢𝐞 𝐮𝐝𝐨𝐬𝐭ę𝐩𝐧𝐢𝐞𝐧𝐢𝐚, 𝐥𝐮𝐛 𝐭𝐞ż 𝐢𝐧𝐟𝐨𝐫𝐦𝐮𝐣𝐞 𝐰𝐧𝐢𝐨𝐬𝐤𝐨𝐝𝐚𝐰𝐜ę, ż𝐞 𝐰𝐧𝐢𝐨𝐬𝐤𝐨𝐰𝐚𝐧𝐚 𝐢𝐧𝐟𝐨𝐫𝐦𝐚𝐜𝐣𝐚 𝐧𝐢𝐞 𝐣𝐞𝐬𝐭 𝐢𝐧𝐟𝐨𝐫𝐦𝐚𝐜𝐣ą 𝐩𝐮𝐛𝐥𝐢𝐜𝐳𝐧ą, 𝐜𝐨 𝐣𝐞𝐬𝐭 𝐧𝐢𝐞𝐳𝐠𝐨𝐝𝐧𝐞 𝐳𝐞 𝐬𝐭𝐚𝐧𝐞𝐦 𝐟𝐚𝐤𝐭𝐲𝐜𝐳𝐧𝐲𝐦. Jeżeli jednak adresat nie posiada informacji wskazanej we wniosku, to nie można zarzucić mu bezczynności. W takim przypadku podmiot publiczny powinien o tym powiadomić wnioskującego. Dla zasadności skargi na bezczynność nie ma znaczenia okoliczność, z powodu której określony akt nie został podjęty lub czynność dokonana, a w szczególności - czy bezczynność została spowodowana zawinioną albo też niezawinioną opieszałością organu, czy też wiąże się z jego przeświadczeniem, że stosowny akt lub czynność w ogóle nie powinny zostać dokonane.
𝐖𝐲𝐫𝐨𝐤 𝐖𝐨𝐣𝐞𝐰ó𝐝𝐳𝐤𝐢𝐞𝐠𝐨 𝐒ą𝐝𝐮 𝐀𝐝𝐦𝐢𝐧𝐢𝐬𝐭𝐫𝐚𝐜𝐲𝐣𝐧𝐞𝐠𝐨 𝐬𝐢𝐞𝐝𝐳𝐢𝐛𝐚 𝐰 𝐒𝐳𝐜𝐳𝐞𝐜𝐢𝐧𝐢𝐞 𝐳 𝐝𝐧𝐢𝐚 𝟏𝟑 𝐬𝐭𝐲𝐜𝐳𝐧𝐢𝐚 𝟐𝟎𝟐𝟐 𝐫., 𝐈𝐈 𝐒𝐀𝐁/𝐒𝐳 𝟏𝟔𝟒/𝟐𝟏
𝐁𝐫𝐚𝐤 𝐮𝐬𝐭𝐧𝐞𝐠𝐨 𝐨𝐠ł𝐨𝐬𝐳𝐞𝐧𝐢𝐚 𝐰𝐲𝐫𝐨𝐤𝐮 𝐩𝐨𝐰𝐨𝐝𝐮𝐣𝐞 𝐣𝐞𝐠𝐨 𝐛𝐫𝐚𝐤
Sąd Apelacyjny w Łodzi w wyniku rozpoznawanej apelacji oskarżonego zwrócił się do Sądu Najwyższego z następującym pytaniem:
"Czy przypadek naruszenia przez Sąd przepisu art. 100 § 1 k.p.k., nakazującego ustne ogłoszenie orzeczenia wydanego na rozprawie (w tym - co oczywiste - ogłoszenie wyroku) w ten sposób, że wyrok wydany na rozprawie nie zostaje ustnie ogłoszony (art. 418 § 1 k.p.k.), a uznany za ogłoszony - na podstawie art. 100 § 1a k.p.k. - powoduje, iż wyrok taki nie wywołuje skutków prawnych (sentantia non existens), czy też w przypadku, kiedy na ogłoszenie wyroku nikt się nie stawił (ani strony, ani ich przedstawiciele procesowi, ani publiczność) uchybienie tego rodzaju należy rozpatrywać w kategoriach tzw. względnej przyczyny odwoławczej?".
Sąd najwyższy odmówił podjęcia uchwały i wydał postanowienie następującej treści:
"Brak ustnego ogłoszenia wyroku wydawanego na rozprawie głównej (art. 418 § 1 k.p.k.), niezależnie od wadliwej formy zastępującej ogłoszenie, w tym przy zastosowaniu art. 100 § 1a k.p.k., powoduje, że nie dochodzi do wydania wyroku. Dokument opatrzony nazwą „wyrok”, nawet jeżeli zostanie włączony do akt sprawy, nie wywołuje skutków prawnych, w tym w szczególności nie uprawnia stron postępowania do wniesienia środka odwoławczego albo nadzwyczajnego środka zaskarżenia. W razie wniesienia takiego środka prezes sądu (przewodniczący wydziału, upoważniony sędzia) powinien odmówić jego przyjęcia, a wypadku jego błędnego przyjęcia i przekazania akt sprawy sądowi odwoławczemu albo Sądowi Najwyższemu, sąd ten powinien pozostawić wniesiony środek zaskarżenia bez rozpoznania – wobec braku substratu zaskarżenia. W takim wypadku nie ma podstaw do umorzenia postępowania odwoławczego lub kasacyjnego."
Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 9 marca 2022 r., sygn. I KZP 8/22
𝐙𝐚𝐩𝐢𝐬 𝐰 𝐩𝐫𝐨𝐭𝐨𝐤𝐨𝐥𝐞 𝐰𝐚𝐥𝐧𝐞𝐠𝐨 𝐳𝐠𝐫𝐨𝐦𝐚𝐝𝐳𝐞𝐧𝐢𝐚 𝐨 𝐧𝐢𝐞𝐩𝐨𝐝𝐣ę𝐜𝐢𝐮 𝐮𝐜𝐡𝐰𝐚ł𝐲 𝐮𝐧𝐢𝐞𝐦𝐨ż𝐥𝐢𝐰𝐢𝐚 𝐩𝐨𝐰ó𝐝𝐳𝐭𝐰𝐨 𝐨 𝐮𝐬𝐭𝐚𝐥𝐞𝐧𝐢𝐞 𝐣𝐞𝐣 𝐩𝐨𝐝𝐣ę𝐜𝐢𝐚
Sąd Apelacyjny w Krakowie rozpatrując apelację pozwanej w sprawie z powództwa akcjonariusza spółki akcyjnej przeciwko tej spółce o stwierdzenie na podstawie art. 189 k.p.c. (ustalenie przez sąd istnienie lub nieistnienie stosunku prawnego lub prawa, gdy powód ma w tym interes prawny) nieistnienia uchwał, które podjęte zostały głosami akcjonariuszy, których głosy nie powinny być brane pod uwagę, oraz o ustalenie, że podjęto uchwały zaproponowane przez powoda, których zgodnie z protokołem zgromadzenia akcjonariuszy nie podjęto, zwrócił się do Sądu Najwyższego z pytaniem "Czy dopuszczalne jest ustalenie na podstawie art. 189 k.p.c. wyrokiem sądowym, że na walnym zgromadzeniu akcjonariuszy spółki akcyjnej została podjęta określona uchwała, w sytuacji, gdy w protokole walnego zgromadzenia stwierdzono, że uchwała nie została podjęta?".
"Nie jest dopuszczalne ustalenie na podstawie art. 189 k.p.c., że na walnym zgromadzeniu akcjonariuszy spółki akcyjnej została podjęta określona uchwała, jeżeli w protokole walnego zgromadzenia stwierdzono, że uchwała nie została podjęta."
Uchwała Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 20 stycznia 2022 r., sygn. III CZP 17/22
Kary w umowie o ustanowienie użytkowania wieczystego w razie niedokonania zabudowy w terminie są sprzeczne z treścią art. 63 ustawy o gospodarce nieruchomościami
"Nieważne jest postanowienie umowy o ustanowieniu użytkowania wieczystego określające obowiązek zapłaty przez użytkownika wieczystego kary umownej w wypadku niezagospodarowania nieruchomości w terminie wskazanym w umowie."
Uchwała Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 20 stycznia 2022 r., sygn. III CZP 8/22
𝐀𝐫𝐭. 𝟔𝟑𝟐 𝐩𝐤𝐭 𝟐 𝐤.𝐩.𝐤. 𝐬𝐭𝐚𝐧𝐨𝐰𝐢 𝐩𝐨𝐝𝐬𝐭𝐚𝐰ę 𝐝𝐨 𝐳𝐚𝐬ą𝐝𝐳𝐞𝐧𝐢𝐚 𝐳𝐰𝐫𝐨𝐭𝐮 𝐤𝐨𝐬𝐳𝐭ó𝐰 𝐨𝐛𝐫𝐨ń𝐜𝐲 𝐰 𝐩𝐫𝐳𝐲𝐩𝐚𝐝𝐤𝐮 𝐩𝐨𝐬𝐭𝐚𝐧𝐨𝐰𝐢𝐞𝐧𝐢𝐚 𝐨 𝐧𝐢𝐞𝐝𝐨𝐩𝐮𝐬𝐳𝐜𝐳𝐚𝐥𝐧𝐨ś𝐜𝐢 𝐰𝐲𝐝𝐚𝐧𝐢𝐚 𝐨𝐬𝐨𝐛𝐲 ś𝐜𝐢𝐠𝐚𝐧𝐞𝐣
"Przepis art. 632 pkt 2 k.p.k., stosowany per analogiam do orzeczenia o prawnej niedopuszczalności wydania osoby ściganej, może stanowić podstawę do zasądzenia zwrotu wydatków poniesionych przez tę osobę w związku z ustanowieniem obrońcy."
Uchwała 7 sędziów Sądu Najwyższego - Izba Karna z dnia 7 listopada 2021 r., I KZP 6/21
Wierzyciel hipoteczny ma pierwszeństwo przed wierzycielem paulińskim
"W razie zbiegu - w postępowaniu egzekucyjnym z użytkowania wieczystego - uprawnienia wierzyciela (pauliańskiego), względem którego czynność prawna zbycia tego prawa, zawarta między dłużnikiem a osobą trzecią, została uznana za bezskuteczną (art. 532 k.c.), z uprawnieniem wierzyciela (hipotecznego), który uzyskał na tym prawie zabezpieczenie hipoteczne na podstawie czynności prawnej zawartej z osobą trzecią, ale przed ujawnieniem w księdze wieczystej roszczenia wierzyciela pauliańskiego, mają zastosowanie reguły pierwszeństwa wynikające z ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece (jedn. tekst: Dz. U. z 2019 r., poz. 2204), chyba że wierzyciel pauliański zakwestionował skutecznie czynność prawną ustanowienia hipoteki w trybie skargi pauliańskiej realizowanej w formie powództwa albo zarzutu przeciwko wierzycielowi hipotecznemu (art. 531 § 1 i 2 k.c.)."
Uchwała Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 2 lutego 2022 r., III CZP 32/22
Bezzasadność odstąpienia od umowy o roboty budowlane
"Ustalenie, że opóźnienie w wykonaniu robót budowlanych wynikło z przyczyn leżących po stronie pozwanego, czyni bezzasadnym odstąpienie przez niego od umowy na podstawie art. 656 KC w związku z art. 635 KC. Oznacza to, że powodowi przysługuje roszczenie o zapłatę wynagrodzenia przewidzianego w umowie."
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie - I Wydział Cywilny z dnia 29 kwietnia 2020 r., I AGa 17/20
Rozliczenia majątkowe po ustaniu konkubinatu
"Konkubinat sam przez się nie może być źródłem żadnych praw i obowiązków uregulowanych w kodeksie rodzinnym i opiekuńczym. Z tego względu do konkubinatu nie można - nawet przez analogię – stosować przepisów o małżeństwie. Odnosi się to również do zawartych w kodeksie rodzinnym i opiekuńczym przepisów dotyczących stosunków majątkowych małżeńskich, w tym rozliczeń następujących po ustaniu wspólności. Odmienna wykładnia oznaczałaby bowiem zrównanie w pewnym zakresie małżeństwa oraz związku nieformalnego, do czego brak podstawy prawnej. Z drugiej strony, nie budzi wątpliwości konieczność dokonania rozliczeń majątkowych po ustaniu konkubinatu."
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie - I Wydział Cywilny z dnia 24 lutego 2021 r., I ACa 337/20
Odpowiedzialność gminy za szkodę wynikającą z zanieczyszczeń chodników
"I.
Gmina ponosi odpowiedzialność za szkodę wynikającą z nieuprzątnięcia błota, śniegu, lodu i innych zanieczyszczeń z chodników położonych wzdłuż nieruchomości w razie nienależytego sprawowania nadzoru nad wykonaniem przez właściciela obowiązku wynikającego z art. 5 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1289).
II.
Na właścicielu nieruchomości spoczywa obowiązek usuwania śniegu, błota czy innych nieczystości z chodnika przylegającego do jego posesji.
Jeśli jednak właściciel nie wywiązuje się ze swojego obowiązku, odpowiedzialność za szkodę poniesioną w wyniku tego zaniedbania może ponieść gmina. Jeśli naprawi ona szkodę, to przysługiwać jej będzie roszczenie o zwrot równowartości odszkodowania w stosunku do właściciela, który nie wywiązał się ze swoich obowiązków."
Uchwała Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 24 listopada 2017 r., III CZP 38/17
𝐏𝐨𝐝𝐚𝐭𝐞𝐤 𝐨𝐝 ś𝐰𝐢𝐚𝐝𝐜𝐳𝐞ń 𝐧𝐢𝐞𝐨𝐝𝐩ł𝐚𝐭𝐧𝐲𝐜𝐡. 𝐏𝐨𝐣ę𝐜𝐢𝐞 „𝐧𝐢𝐞𝐨𝐝𝐩ł𝐚𝐭𝐧𝐞𝐠𝐨 ś𝐰𝐢𝐚𝐝𝐜𝐳𝐞𝐧𝐢𝐚”
""1. Pojęcie "nieodpłatnego świadczenia" oparte na gruncie przepisów prawa podatkowego ma szerszy zakres niż w prawie cywilnym. Obejmuje ono wszelkie przysporzenia, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu lub przysporzenie majątku mające konkretny wymiar finansowy, bez ekwiwalentnego wynagrodzenia.
2. Jeżeli wspólnik spółki z o.o. w ramach zobowiązania wynikającego z umowy spółki i zgodnie z art. 159 i art. 176 § 1 k.s.h. świadczy na jej rzecz dodatkowe usługi (powtarzające się świadczenia niepieniężne) bez wynagrodzenia, to spółka ta - zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 2 u.p.d.o.p. - otrzyma nieodpłatnie świadczenia podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych."
"Spółka kapitałowa musi zapłacić podatek od nieodpłatnych świadczeń, gdy jej właściciel przygotowuje projekty i prowadzi szkolenie, nie biorąc za to wynagrodzenia."
"Mając na względzie to, że wspólnik będzie świadczył na rzecz strony przeciwnej usługi bez wynagrodzenia, po stronie spółki wystąpi przysporzenie majątkowe mające konkretny wymiar finansowy; polegające na tym, iż spółka nie będzie zobowiązana płacić komukolwiek za korzystanie z tego rodzaju usług świadczonych na rzecz innych podmiotów, będących kontrahentami spółki. (...) Zatem, jeżeli wspólnik spółki z o.o. w ramach zobowiązania wynikającego z umowy spółki i zgodnie z art. 159 i art. 176 § 1 KSH świadczy na jej rzecz dodatkowe usługi (powtarzające się świadczenia niepieniężne) bez wynagrodzenia, to spółka ta - zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 2 PDOPrU - otrzyma nieodpłatnie świadczenia podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych."
"Jeżeli wspólnik spółki z ograniczoną odpowiedzialnością świadczy na jej rzecz dodatkowe usługi (powtarzające się świadczenia niepieniężne) bez wynagrodzenia w ramach zobowiązania wynikającego z umowy spółki i zgodnie z art. 159 i art. 176 § 1 ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz.U. Nr 94, poz. 1037 ze zm.), w myśl art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397 ze zm.) spółka ta otrzyma nieodpłatnie świadczenia, podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych."
."
Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 5 lipca 2016 r., II FSK 1889/14
Interpretacja przepisów dotyczących wstrzymania transakcji lub blokady rachunku; nieuznanie środków zgromadzonych na rachunku bankowym za dowód rzeczowy
"1. Przepis art. 86 ust. 13 ustawy z dnia 1 marca 2018 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (Dz.U. z 2020 r. poz. 971) musi być interpretowany w sposób ścisły i uwzględniający gwarancyjną funkcję tego przepisu.
2. Środki zgromadzone na rachunku bankowym nie mają cech dowodu rzeczowego w rozumieniu art. 86 ust. 13 cytowanej wyżej ustawy, gdyż nie istnieją jako rzeczy, a są wyłącznie zapisami w systemie informatycznym."
Uchwała Sądu Najwyższego - Izba Karna z dnia 13 października 2021 r., I KZP 1/21
Zażalenie wniesione przez uczestnika postępowania przed doręczeniem mu odpisu postanowienia z uzasadnieniem
"Nie podlega odrzuceniu zażalenie wniesione przez uczestnika postępowania przed doręczeniem mu odpisu postanowienia z uzasadnieniem, o którego sporządzenie ten uczestnik wnosił."
Uchwała Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 26 października 2021 r., III CZP 55/20
Uprawdopodobnienie związane z nadaniem przesyłki rejestrowanej
"Dowód nadania przesyłki rejestrowanej stanowi uprawdopodobnienie doręczenia jej adresatowi, który może to domniemanie obalić, wykazując, że nie miał możliwości zapoznania się z jej treścią. Należy zwrócić uwagę, że regułą jest, że przesyłki pocztowe, zwłaszcza rejestrowane, są doręczane. Brak doręczenia zwykle powodują szczególne okoliczności, np. niedostatki w obsłudze pocztowej, błędne zaadresowanie przesyłki, znana nadawcy nieobecność adresata w miejscu zamieszkania itp. Wykazanie istnienia takich okoliczności wystarczy dla podważenia wiarygodności omawianego dowodu prima facie."
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu - I Wydział Cywilny z dnia 5 maja 2021 r., I ACa 224/20
Skutki prawnopodatkowe wymiany udziałów w ramach podwyższenia kapitału a objęcia udziałów w procesie powstania spółki
"Dokonać wymiany udziałów mogą jedynie spółki kapitałowe wpisane do właściwego rejestru, bowiem dopiero z chwilą takiego wpisu następuje skuteczne objęcie udziałów w spółce i powstaje możliwość ich rozporządzania. Oznacza to, że art. 24 ust. 8a i ust. 8b ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, regulujący skutki podatkowe "wymiany udziałów" nie może mieć zastosowania w sytuacji, kiedy to w grę wchodzi objęcie udziałów w spółce w organizacji w zamian za wkład niepieniężny w postaci udziałów w sp. z o.o. Skoro spółka w organizacji nie może być podmiotem, do którego mają zastosowanie przepisy o wymianie udziałów, to w pełni uzasadnione jest zastosowanie art. 17 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się "nominalną wartość udziałów (akcji) w spółce albo wkładów w spółdzielni objętych w zamian za wkład niepieniężny". Osoba fizyczna nie może zatem skorzystać ze zwolnienia w podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu wymiany udziałów, o których mowa w art. 24 ust. 8a ustawy podatkowej, w sytuacji gdy spółka, będąca stroną tej wymiany, jest spółką kapitałową w organizacji.."
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego siedziba w Białymstoku
z dnia 18 marca 2020 r., I SA/Bk 700/19
Wkroczenie pieszego na jezdnię bezpośrednio przed nadjeżdżający pojazd w kontekście odpowiedzialności kierującego pojazdem
"Wkroczenie pieszego na jezdnię bezpośrednio przed nadjeżdżający pojazd jest niedopuszczalne także na wyznaczonym przejściu dla pieszych (art. 14 pkt 1 ppkt a ustawy Prawo o ruchu drogowym)."
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie - V Wydział Cywilny z dnia 3 lipca 2020 r., V ACa 105/20
Brak obowiązku pełnomocnika ponoszenia tymczasowo kosztów postępowania za klienta
"Żadne uregulowanie prawne nie nakłada na pełnomocnika obowiązku ponoszenia tymczasowo kosztów postępowania za klienta. Ewentualne uchybienie w tym zakresie mogło być przez powodów skutecznie zniwelowane, nie skutkując odrzuceniem apelacji. Z tych względów zarzuty powodów, że dopiero ostatniego dnia do wniesienia apelacji poinformował on ich o konieczności dokonania opłaty nie zasługiwały na uwzględnienie w kontekście ewentualnego rozstrzygnięcia. Obowiązek odszkodowawczy profesjonalnego pełnomocnika powstaje bowiem dopiero wówczas, gdy zaniedbanie dokonania czynności procesowej doprowadziło do uprawomocnienia się orzeczenia merytorycznie niesłusznego."
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie - VII Wydział Gospodarczy z dnia 3 lutego 2021 r., VII AGa 269/20
Nieruchomość zakupiona ze środków pochodzących z zaciągniętych przez małżonka pożyczek jako składnik majątku wspólnego
"Nieruchomość zakupiona ze środków pochodzących z zaciągniętych przez małżonka pożyczek weszła do majątku wspólnego stron zgodnie z art. 31 § 1 KRO i nie miało znaczenia prawnego zawarte w akcie notarialnym oświadczenie wnioskodawczyni, że uczestnik nabywa nieruchomość za środki pochodzące z jego własnych funduszy, skoro wejście do majątku wspólnego następuje z mocy prawa. Wniosek taki można wyprowadzić chociażby z art. 33 pkt 2 i 10 KRO, bowiem pożyczka nie jest darowizną. Oczywiście w razie gdyby spłata pożyczek nastąpiła z majątku osobistego, kwoty te podlegają rozliczeniu zgodnie z art. 45 § 1 KRO, jako nakład z majątku osobistego na majątek wspólny. Jednak roszczenia te podlegają zgłoszeniu przez zainteresowanego małżonka i w tej materii sąd nie działa z urzędu (art. 567 § 3 KPC w zw. z art. 684 KPC), zatem obowiązują reguły postępowania kontradyktoryjnego. Ciężar dowodu w tym zakresie spoczywał na uczestniku."
Postanowienie Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 11 czerwca 2019 r., I CSK 778/18
Przesłanki zastosowania zasady zawinienia przy obciążeniu kosztami procesu
"Jak stanowi art. 103 KPC, niezależnie od wyniku sprawy sąd może włożyć na stronę lub interwenienta obowiązek zwrotu kosztów wywołanych ich niesumiennym lub oczywiście niewłaściwym postępowaniem. Dotyczy to zwłaszcza kosztów powstałych wskutek uchylenia się od wyjaśnień lub złożenia wyjaśnień niezgodnych z prawdą, zatajenia lub opóźnionego powołania dowodów, a także oczywiście nieuzasadnionej odmowy poddania się mediacji. Dla zastosowania zasady zawinienia wynikającej z tego przepisu konieczne jest istnienie winy kwalifikowanej - niesumienności lub oczywiście niewłaściwego postępowania w toku procesu. Jako wyjątek od zasady ogólnej regulacja ta nie podlega wykładni rozszerzającej."
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie - V Wydział Cywilny z dnia 19 lipca 2019 r., V ACa 1487/17
Usunięcie gałęzi i korzeni przechodzących z sąsiedniej nieruchomości
"Właścicielowi gruntu, na który z sąsiedniego gruntu przechodzą korzenie i nad którym z tego gruntu zwieszają się gałęzie, przysługuje w stosunku do sąsiada roszczenie o nieczynienie przeszkód w obcięciu tych korzeni i gałęzi."
Uchwała Sądu Najwyższego - Izba Cywilna
z dnia 26 lipca 1972 r., III CZP 45/72
Przysporzenie pochodzące z przestępstwa prania brudnych pieniędzy a opodatkowanie podatkiem dochodowym od osób fizycznych; warunki opodatkowania przychodu ze źródeł nieujawnionych
"1. Działania polegające na zacieraniu przestępczego pochodzenia pieniędzy są, na mocy art. 299 § 1 KK, zakazane i nie mogą być przedmiotem prawnie skutecznej umowy, gdyż umowa o takie czynności byłaby bezwzględnie nieważna. Przysporzenia z tytułu świadczeń dokonywanych w takiej sytuacji nie mogą być więc opodatkowane podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
2. Brak wiedzy co do pochodzenia przychodów powoduje, że stanowiłby one przychód ze źródeł nieujawnionych czyli ze źródeł (verba legis): "niewskazanych przez podatnika i nieustalonych przez organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej”. Ustawa za wydatek podlegający takiemu opodatkowaniu uznaje bowiem również zgromadzone w roku podatkowym mienie, czyli ogół praw majątkowych, w tym również pieniądze. W takiej jednak sytuacji dla powstania zobowiązania podatkowego konieczne byłoby wydanie decyzji ustalającej jego wysokość."
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego siedziba w Gorzowie Wlkp. z dnia 16 lipca 2020 r., I SA/Go 186/20
Brak zgody małżonka dłużnika na zaciągnięcie zobowiązania a skarga pauliańska
"1. Wierzyciel, którego dłużnikiem jest jeden z małżonków, może żądać na podstawie art. 527 § 1 KC uznania za bezskuteczną czynności prawnej dokonanej przez obu małżonków i dotyczącej ich majątku wspólnego, gdy małżonek dłużnika nie wyraził zgody na zaciągnięcie zobowiązania w myśl art. 41 § 1 KRO.
2. Ochronny cel skargi pauliańskiej przemawia za tym, aby dopuścić tę skargę także wówczas, gdy nielojalne wobec wierzyciela rozporządzenie majątkowe podejmowane było nie tylko przez małżonków mających status dłużników w rozumieniu art. 527 KC, ale przynajmniej z udziałem jednego takiego dłużnika. Sam udział małżonka niebędącego dłużnikiem wierzyciela w czynności prawnej noszącej cechy czynności fraudacyjnej jest wystarczającą okolicznością przemawiającą za możliwością uznania całej czynności prawnej za bezskuteczną wobec wierzyciela (art. 532 KC), a nie tylko za zakwestionowaniem jej skuteczności wobec zadłużonego małżonka. Przepisy art. 531 § 1 i art. 532 KC, a także wyraźnie egzekucyjny cel skargi pauliańskiej przesądzają możliwość uznania za bezskuteczną całej zaskarżonej czynności prawnej, a nie jej części, ujętej podmiotowo (wobec określonego podmiotu) lub przedmiotowo (w odniesieniu do wyodrębnionej części czynności prawnej)."
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach - V Wydział Cywilny z dnia 6 lipca 2018 r. V ACa 523/17
Wzruszenie domniemania zgodności wpisu z rzeczywistym stanem prawnym
"Domniemanie zgodności wpisu z rzeczywistym stanem prawnym, o którym mowa w art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 2204 ze zm.), także w odniesieniu do wpisu hipoteki, może zostać wzruszone - jako przesłanka rozstrzygnięcia - w innej sprawie cywilnej niż sprawa o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym (art. 10 tej ustawy)."
Uchwała Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 8 września 2021 r., III CZP 28/21
Przesłanki nadania cudzoziemcowi statusu uchodźcy
"Zgodnie z art. 13 ust. 1 ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 680) cudzoziemcowi nadaje się status uchodźcy, jeżeli na skutek uzasadnionej obawy przed prześladowaniami w kraju pochodzenia z powodu rasy, religii, narodowości, przekonań politycznych lub przynależności do określonej grupy społecznej nie może lub nie chce korzystać z ochrony tego kraju. Uregulowanie to zawiera zamknięty katalog przyczyn, które uzasadniają nadanie statusu uchodźcy i nie obejmuje on ofiar wojen, klęsk żywiołowych, głodu, sytuacji rodzinnej, braku pracy i możliwości nauki, czy biedy. Uchodźcą jest osoba, która spełnia kryteria zawarte w przytoczonej definicji, a której kluczowy element stanowi "uzasadniona obawa przed prześladowaniem", wskazujący podstawowe cechy uchodźcy. Definicja ta posługuje się elementem subiektywnym, albowiem "obawa" jest odczuciem indywidualnym, stanem umysłu osoby ubiegającej się. Pojęciu "obawa" towarzyszy określenie "uzasadniona", a to oznacza, że nie tylko stan uczuć osoby zainteresowanej decyduje o statusie uchodźcy, lecz że musi on zostać potwierdzony przez ocenę sytuacji obiektywnej. Ustalenie statusu uchodźcy wymaga przede wszystkim oceny oświadczeń ubiegającego się."
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego siedziba w Warszawie z dnia 15 października 2012 r., V SA/Wa 946/12
Możliwość konkludentnego zawarcia umowy o pracę z członkiem zarządu spółki
"Pomimo nieważności umowy o pracę, w szczególności spowodowaną wadliwą reprezentacją pracodawcy, strony mogą nawiązać (ważnie) umowny stosunek pracy przez czynności dorozumiane, przede wszystkim w następstwie dopuszczenia pracownika do wykonywania pracy. Wykładnia taka ma zastosowanie do pracownika spółki handlowej, także członka jej zarządu, niebędącego wspólnikiem."
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku - III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 27 listopada 2019 r., III AUa 381/19
Zainstalowanie w cudzym pojeździe urządzenia służącego do pozyskiwania informacji o trasie jazdy
"Bezprawne zainstalowanie w cudzym pojeździe urządzenia służącego do pozyskiwania informacji o trasie jazdy i tym samym o miejscu przebywania danej osoby jest niedozwolone i stanowi czyn zabroniony, o którym mowa w art. 267 § 3 KK."
Postanowienie Sądu Najwyższego - Izba Karna z dnia 27 listopada 2019 r., V KK 505/18
Podział obowiązków małżeńskich a wina w rozkładzie pożycia.
"Przyjęcie na skutek wspólnych uzgodnień stron zwiększonej aktywności zawodowej jednego z małżonków i towarzyszących jej naturalnych skutków w postaci zmniejszonego czasu dla rodziny nie może stanowić okoliczności przemawiającej za uznaniem tej aktywności za przyczynę znaczącego oddalania się od siebie małżonków."
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 1 lutego 2019 r., I ACa 342/18
Roszczenie małżonka o wynagrodzenie za korzystanie ze składników majątku wspólnego przez drugiego małżonka ponad przysługujący mu udział
"Małżonek pozbawiony przez drugiego małżonka możliwości korzystania ze składników majątku wspólnego może w sprawie o jego podział po ustaniu wspólności majątkowej dochodzić roszczenia o wynagrodzenie za korzystanie z tych składników przez drugiego małżonka ponad przysługujący mu udział, jeżeli przejawiał wolę korzystania z nich w czasie trwania wspólności (art. 46 KRO w związku z art. 1035 oraz art. 206, art. 224 § 1 i art. 225 KC). W szczególnych okolicznościach wynagrodzenie to może być obniżone na podstawie art. 5 KC."
Postanowienie Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 5 marca 2021 r., IV CSKP 30/21
Kwalifikacja przychodu z najmu nieruchomości
"Przychody z najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy oraz innych umów o podobnym charakterze są zaliczane bez ograniczeń do źródła przychodów wymienionego w art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1426 ze zm.), chyba, że stanowią składnik majątkowy mienia osoby fizycznej, który został przez nią wprowadzony do majątku związanego z wykonywaniem działalności gospodarczej. (...)
Z samej wielkości osiąganego przychodu jak również liczby wynajmowanych nieruchomości nie da się jednak wyprowadzić wniosku, że nie jest to już przychód z najmu, a z działalności gospodarczej.
To zatem podatnik decyduje o tym czy "powiązać" określone składniki swojego mienia z wykonywaniem działalności gospodarczej, czy też zachować je w zarządzie majątkiem niezwiązanym z działalnością gospodarczą i oddać np. w najem."
Uchwała Składu Siedmiu Sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 24 maja 2021 r., II FPS 1/21
Odpowiedzialność zarządu spółki w sytuacji gdy wierzycielem jest członek zarządu; zasady rozkładu dowodu przy odpowiedzialności członków zarządu spółki
"I.
1. Jeżeli wierzycielem spółki, przeciwko której egzekucja okazała się bezskuteczna, jest członek zarządu, z art. 299 § 1 Kodeksu spółek handlowych wynika istnienie zobowiązania, którego treścią jest 1) wierzytelność wierzyciela-członka zarządu, w stosunku do wszystkich członków zarządu, w tym i do siebie samego jako jednego z tych członków, a jednocześnie 2) jego dług, jako członka zarządu, w stosunku do siebie samego, jako wierzyciela członków zarządu. W przypadku, gdy jedna osoba jest w tym samym stosunku zobowiązaniowym (z wyjątkiem zobowiązań wzajemnych) jednocześnie dłużnikiem i wierzycielem ma miejsce zlanie się długu i wierzytelności w jednej osobie (tzw. konfuzja). Jeżeli dotyczy to wierzyciela spółki z ograniczoną odpowiedzialnością-członka jej zarządu, można przyjąć, że w ten szczególny sposób jego wierzytelność (jako wierzyciela członków zarządu) w stosunku do siebie samego (jako członka zarządu) została zaspokojona. Dodać należy, że istota konfuzji w prawie zobowiązań sprowadza się do osiągnięcia skutku wykonania zobowiązania, ale bez jego wykonania. Konfuzja długu i wierzytelności prowadzi do wygaśnięcia zobowiązania.
2. Wyjątkowość i swoistość regulacji z art. 299 Kodeksu spółek handlowych, jej samodzielność i odrębność wobec ogólnego roszczenia deliktowego przewidzianego w art. 415 Kodeksu cywilnego. Powoduje, że ma ona charakter uniwersalny w tym znaczeniu, że konkretne okoliczności danej sprawy, czy zależności występujące między powodem, pozwanym i spółką z ograniczoną odpowiedzialnością nie powodują zmian w rozkładzie ciężaru dowodu – także w zakresie relacji pomiędzy dwoma członkami zarządu, z których jeden jest jednocześnie wierzycielem spółki, zaś drugi odpowiada za długi spółki na podstawie art. 299 Kodeksu spółek handlowych i broni się zarzutem konfuzji. W szczególności zaś nie można w tej mierze poszukiwać analogii do rozkładu ciężaru dowodu obowiązującego przy dochodzeniu ogólnego roszczenia deliktowego.
II.
1. Wyjątkowość i swoistość regulacji z art. 299 KSH, jej samodzielność i odrębność wobec ogólnego roszczenia deliktowego przewidzianego w art. 415 KC powoduje, że ma ona charakter uniwersalny w tym znaczeniu, że konkretne okoliczności danej sprawy, czy zależności występujące między powodem, pozwanym i spółką z ograniczoną odpowiedzialnością nie powodują zmian w rozkładzie ciężaru dowodu - także w zakresie relacji pomiędzy dwoma członkami zarządu, z których jeden jest jednocześnie wierzycielem spółki, zaś drugi odpowiada za długi spółki na podstawie art. 299 KSH i broni się zarzutem konfuzji. W szczególności zaś nie można w tej mierze poszukiwać analogii do rozkładu ciężaru dowodu obowiązującego przy dochodzeniu ogólnego roszczenia deliktowego. Oznacza to, że pozwana, broniąc się zarzutem konfuzji (a zatem zmierzając do wykazania wygaśnięcia wobec niej zobowiązania opartego na art. 299 KSH), winna była wykazać przesłanki z § 1 tego artykułu, tj., że powód był członkiem zarządu w czasie powstania roszczeń oraz że egzekucja była bezskuteczna.
2. Wobec zarzutu konfuzji, to powód jako członek zarządu spółki ... winien był wykazywać okoliczności z art. 299 § 2 KSH."
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 12 marca 2020r., I Aga 132/19
Upowszechnienie informacji o wymagalnym zadłużeniu oraz o podjęciu wobec przedsiębiorcy działań windykacyjnych jako naruszenie dobrego imienia tegoż przedsiębiorcy. Okoliczności na podstawie których następuje wyłączenie bezprawności naruszenia dóbr osobistych. Wina sprawcy naruszenia dobra osobistego, jako przesłanka przyznania świadczeń przewidzianych w art. 448 k.c. Pojęcie „sumy odpowiedniej” w rozumieniu art. 448 k.c.
"W procesie o ochronę dóbr osobistych powód w pierwszej kolejności winien wykazać, że jego dobro osobiste zostało naruszone przez pozwanego, zaś na pozwanym spoczywa obowiązek wykazania, iż naruszenie nie było bezprawne. Dobre imię osoby prawnej łączone jest z opinią, jaką o niej mają inne osoby ze względu na zakres jej działalności. W odniesieniu do przedsiębiorców będących osobami prawnymi, do których stosuje się przepisy o ochronie dóbr osobistych (art. 43 k.c.) niewątpliwie upowszechnienie informacji o wymagalnym zadłużeniu oraz o podjęciu wobec przedsiębiorcy działań windykacyjnych stanowi naruszenie dobrego imienia tegoż przedsiębiorcy. Renoma spółki prawa handlowego (reputacja, dobre imię przedsiębiorcy) jest jednym z dóbr osobistych, przez które rozumie się wartości niematerialne łączące się z tego rodzaju podmiotem prawa."
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 16 marca 2021 r., V ACa 4/21
Dowód z nagrania bez zgody jednego z uczestników rozmowy. Różnicowanie ochrony pokrzywdzonego wierzyciela w oparciu o przesłankę nierzutującą na stan praw małżonków łącznie zajmujących pozycję beneficjenta.
"W piśmiennictwie, podkreślając poważne wątpliwości związane z jednej strony z dopuszczeniem w przepisach procedury cywilnej możliwości korzystania z dowodu z nagrań (art. 308 k.p.c.), a z drugiej z konieczności poszanowania konstytucyjnie chronionego prawa do prywatności i tajemnicy komunikowania się, zwraca się uwagę na konieczność różnicowania oceny dopuszczalności dowodów z nagrań uzyskanych w sposób przestępczy, z naruszeniem art. 267 k.k., który definiuje przestępstwo nielegalnego uzyskania informacji, i dowodów, które tego przestępstwa nie stanowią, gdyż są utrwaleniem rozmowy, w której uczestniczy nagrywający, a więc utrwalają informację, którą uzyskał legalnie. W tym drugim wypadku ograniczenia dopuszczalności wykorzystania nagrania wynikać mogą z charakteru zawartych w nim treści, dotyczących sfery prywatności osoby nagrywanej. Z argumentacją tą należy się zgodzić, z tym zastrzeżeniem, że dowód taki mogą dyskwalifikować także okoliczności, w jakich nastąpiło nagranie, jeżeli wskazują one jednoznacznie na poważne naruszenie zasad współżycia społecznego, np. przez naganne wykorzystanie trudnego położenia, stanu psychicznego lub psychofizycznego osoby, z którą rozmowa była prowadzona. Wyrażenie przez osoby nagrane zgody na wykorzystanie nagrania w celach dowodowych przed sądem cywilnym usuwa zazwyczaj przeszkodę, jaką stanowi nielegalne pozyskanie nagrania. Brak takiej zgody wymaga przeprowadzenia oceny, czy dowód - ze względu na swoją treść i sposób uzyskania - nie narusza konstytucyjnie gwarantowanego (art. 47 Konstytucji) prawa do prywatności osoby nagranej, a jeżeli tak, to czy naruszenie tego prawa może znaleźć uzasadnienie w potrzebie zapewnienia innej osobie prawa do sprawiedliwego procesu (art. 45 Konstytucji). Natomiast podnoszone w piśmiennictwie wątpliwości co do wartości dowodu z potajemnego nagrania rozmowy prowadzonej przez nagrywającego z rozmówcą z uwagi na możliwość sterowania przez nagrywającego przebiegiem tej rozmowy, nie usprawiedliwiają zdyskwalifikowania dowodu a priori. ."
Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 22 kwietnia 2016 r., II CSK 478/15
Zakup nieruchomości przez jednego z małżonków w czasie trwania ustawowej wspólności majątkowej ze środków pochodzących z darowizny
"Zakup nieruchomości za środki pieniężne uzyskane z darowizny w czasie trwania małżeńskiej wspólności ustawowej skutkuje nabyciem spornej nieruchomości do majątku odrębnego małżonka."
Postanowienie Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 4 listopada 2004 r., V CK 149/04
Wydatki na zorganizowanie "meetingu" jako koszt uzyskania przychodów - kwalifikacja wydatków na związane z reklamą, reprezentacją i szkoleniem
"I.
"W ramach zorganizowanego meetingu i uroczystości dla osób niebędących pracownikami spółki, w związku z otwarciem nowej siedziby spółki, należy wyszczególnić wydatki na te działania, które mają charakter reprezentacji (wyjście do muzeum, występy: gwiazd, artystów, gwiazdy wieczoru, zespołów coverowych i inne umilacze czasu) i które trzeba wyłączyć z kosztów uzyskania przychodu, a także wydatki na te działania, które mają charakter reklamy, szkolenia bądź wymiany wiedzy – które podlegają zaliczeniu do kosztów podatkowych. Błędne jest zatem stanowisko organu podatkowego, że wszystkie wydatki związane z organizacją uroczystości i meetingu w stosunku do pozostałych zaproszonych gości (osób niebędących pracownikami) nie są kosztem uzyskania przychodów spółki.
II.
2. Charakteru szkoleniowego Meetingu nie zmienia okoliczność, że odbędzie się on w wynajętej sali konferencyjnej, jak również to, że będzie mu towarzyszyć serwowanie posiłków i napojów. We wskazanych we wniosku okolicznościach wydatki na nie będą ponoszone w celach reprezentacyjnych, lecz będą miały na celu stworzenie godnych warunków uczestniczenia w Meetingu. Zatem z uwagi na to, że Meeting mający charakter wydarzenia szkoleniowego ma na celu wpłynąć na wzrost sprzedaży, a przez to ma związek z działalnością spółki i wpłynie na wzrost sprzedaży, wyżej wymienione wydatki z nim związane stanowią niewątpliwie koszty uzyskania przychodu, które nie podlegają wyłączeniu z tej kategorii na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o CIT."
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego siedziba w Warszawie z dnia 29 czerwca 2020 r., III SA/Wa 2042/19
Najem jako wkład niepieniężny do spółki
"Przysługujące najemcy prawo najmu lokalu użytkowego może być przedmiotem wkładu niepieniężnego, którym wspólnik pokrywa swój udział w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością."
Uchwała Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 26 marca 1993 r., III CZP 21/93
Odpowiedzialność za zobowiązania spółki kapitałowej w organizacji; wykładnia wyrażenia „zobowiązania spółki kapitałowej w organizacji”
"I.
Artykuł 13 § 1 Kodeksu spółek handlowych stanowi o odpowiedzialności za zobowiązania osób działających w imieniu spółki w organizacji, nie jest natomiast możliwe ponoszenie odpowiedzialności za stosunek prawny. Odpowiadać można jedynie za zobowiązania, które ze stosunku prawnego wynikają.
II.
Należałoby odrzucić założenie, zgodnie z którym przez zobowiązanie w rozumieniu przepisu art. 13 § 1 KSH, można rozumieć określony stosunek prawny, niezależnie od wynikających z niego wierzytelności i długów. W przepisie tym jest mowa o odpowiedzialności za zobowiązania osób działających w imieniu spółki w organizacji, nie jest natomiast możliwe ponoszenie odpowiedzialności za stosunek prawny. Odpowiadać można jedynie za długi (zobowiązania), które ze stosunku prawnego wynikają."
Wyrok Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 10 września 2020 r., V CSK 118/19
Dyskusja w debacie publicznej a hejt stanowiący naruszenie godności osobistej przeciwnika w debacie
"Debata publiczna, polityczna dyskusja, musi mieć charakter merytoryczny i nie może stanowić ataku ad personam. Uczestnicy debaty mają prawo bronić swoich poglądów i krytykować poglądy innych; muszą jednak szanować przeciwnika owej debaty i uwzględniać jego godność. W demokratycznym państwie prawa nie ma przyzwolenia na hejt (obraźliwy, agresywny komentarz, działanie przejawiające złość, wrogość, nienawiść wobec kogoś)."
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie - V Wydział Cywilny z dnia 29 września 2020 r., V ACa 61/20
Ochrona porządku prawnego w zakresie reglamentacji prawa przekraczania granicy państwa polskiego
"Przedmiotem ochrony art. 264 § 3 KK jest niezwykle istotne w chwili obecnej dobro, jakim jest ochrona porządku prawnego w zakresie reglamentacji prawa przekraczania granicy państwa polskiego. Przepis ten nabrał szczególnego znaczenia z dniem 21.12.2007 r., a więc z dniem wejścia Polski do tzw. strefy Schengen. Z tą chwilą Polska wzięła na siebie odpowiedzialność za ochronę wszystkich krajów europejskich należących do tej strefy przed nielegalną migracją, a element tej ochrony stanowią także krajowe regulacje prawne z zakresu prawa karnego."
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie - II Wydział Karny z dnia 12 grudnia 2017 r., II AKa 359/17
Trwanie „martwego” małżeństwa jako okoliczność społecznie niepożądana
"O nieuwzględnieniu odmowy zgody na rozwód małżonka niewinnego, a tym samym o naruszeniu zasad współżycia społecznego, można mówić wówczas, gdy jej skutkiem będzie trwanie „martwego” małżeństwa, co należy uznać za społecznie niepożądane."
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu - I Wydział Cywilny z dnia 12 lutego 2020 r., I ACa 230/19
Spółka holdingowa, a unikanie opodatkowania
"Kształtowanie struktury organizacyjnej z wykorzystaniem spółki holdingowej samo w sobie nie stanowi unikania opodatkowania, podobnie jak przejęcie kontroli nad grupą spółek poprzez nabycie udziałów w spółce holdingowej. Tego rodzaju struktura organizacyjna jest wykorzystywana w działalności gospodarczej i spółka holdingowa co do zasady nie jest sztucznym podmiotem pośredniczącym.
(...) tryb postępowania organów powinien wyglądać następująco: w pierwszej kolejności organ podatkowy (terenowy lub Szef KAS) powinien zbadać, czy do określonych czynności (w niniejszej sprawie wymiany udziałów) ma zastosowanie klauzula szczególna przewidziana w odpowiednich przepisach ustaw materialnego prawa podatkowego, a dopiero w sytuacji, gdy okaże się ona nieskuteczna w przeciwdziałaniu unikaniu opodatkowania, powinna zostać rozważona możliwość zastosowania klauzuli ogólnej. W tym znaczeniu ogólna klauzula unikania opodatkowania jest klauzulą ostatniej szansy dla organów podatkowych."
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego siedziba w Warszawie z dnia 30 września 2020 r., III SA/Wa 2377/19
Prawo do życia w czystym środowisku nie jest dobrem osobistym
"1. Prawo do życia w czystym środowisku nie jest dobrem osobistym.
2. Ochronie jako dobra osobiste (art. 23 KC w związku z art. 24 KC i art. 448 KC) podlegają zdrowie, wolność, prywatność, do naruszenia (zagrożenia) których może prowadzić naruszenie standardów jakości powietrza określonych w przepisach prawa."
Uchwała Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 28 maja 2021 r., III CZP 27/20
Użycie sfałszowanego dokumentu
"Znamię „użycia” w rozumieniu art. 270 § 1 KK postrzegać więc należy jako przedłożenie dokumentu m.in. organowi, instytucji lub wykorzystanie go w związku z działaniem urządzenia, np. dla weryfikacji tożsamości."
Wyrok
Sądu Najwyższego - Izba Karna
z dnia 20 kwietnia 2021 r.,
II KK 132/20
Wyrażenie groźby bezprawnej a moment powstania obawy jej spełnienia
"Ustawodawca nie wymaga, aby między wyrażeniem groźby a powstaniem obawy jej spełnienia musiała zaistnieć zbieżność czasowa. W przypadku przestępstwa z art. 190 § 1 KK skutek jest ze swojej istoty okolicznością oderwaną od samego działania sprawcy. Nie zmienia tego fakt, że akurat w przypadku występku groźby ma on charakter niefizykalny."
Postanowienie SN z dnia 21.5.2020 r., V KK 85/20
Zabezpieczenie potrzeb rodziny w sprawie o rozwód a pełnoletniość dzieci
"W sprawie o rozwód, sąd na wniosek jednego z małżonków może orzec o obowiązku przyczyniania się do zaspokajania potrzeb rodziny, obejmujących także koszty utrzymania pełnoletnich dzieci."
Uchwała SN z dnia 28.11.2012 r., III CZP 77/12
Odpowiedzialność ubezpieczyciela z tytułu kosztów najmu pojazdu przy szkodzie całkowitej
"Wydatkiem niezbędnym i celowym jest wydatek poniesiony na korzystanie z innego pojazdu w takim zakresie, w jakim poszkodowany korzystałby ze swojego środka lokomocji, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Wydatki ekonomicznie uzasadnione to wydatki na najem pojazdu zasadniczo o podobnej klasie do pojazdu uszkodzonego lub zniszczonego, poniesione w oparciu o stawki czynszu najmu, które obowiązują na danym rynku lokalnym (ceny rynkowe za tego typu usługi) i w czasie naprawy pojazdu mechanicznego lub do czasu nabycia nowego pojazdu (w przypadku szkody całkowitej)."
Wyrok Sądu Rejonowego w Środzie Śląskiej z dnia 3 kwietnia 2018 r., sygn. akt I C 167/18
Odpowiedzialność solidarna małżonków
"Przez zobowiązania zaciągnięte w sprawach wynikających z zaspokojenia zwykłych potrzeb rodziny (art. 30 § 1 k.r.o.) należy rozumieć tylko te zobowiązania, które odnoszą się do normalnych, codziennych potrzeb rodziny, wymagających bezwzględnie zaspokojenia bez potrzeby podejmowania przez małżonków specjalnych decyzji. Wszelkie inne zobowiązania - zwłaszcza dotyczące większych zakupów ratalnych, nie dające się zakwalifikować pod pojęcie "zwykłych" potrzeb rodziny - zaciągnięte przez jednego małżonka nie rodzą odpowiedzialności solidarnej drugiego małżonka."
Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 22 września 1966 r., sygn. akt I CR 544/66
Trwałe związanie obiektu z gruntem
"O tym czy dany obiekt budowlany jest trwale połączony z gruntem czy nie, decyduje nie tyle sposób i metoda związania z gruntem, technologia wykonania fundamentu i możliwości techniczne przeniesienia tego obiektu budowlanego w inne miejsce, ale to czy wielkość tego urządzenia, jego konstrukcja, przeznaczenie i względy bezpieczeństwa wymagają takiego trwałego związania. Sposób połączenia z gruntem, technika czy technologia z tym związane nie mogą świadczyć o tym czy jest to w rozumieniu ustawy z 7 lipca 1994 r. prawo budowlane trwałe czy też nie trwałe połączenie z gruntem."
Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 13 kwietnia 2022 r., sygn. akt II OSK 1274/19
Wierzyciel może domagać się odsetek od upadłego dłużnika
"Czy wyłączenie zastosowania przepisów ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych z dnia 8 marca 2013 r. (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 424, ze zm.) na podstawie art. 3 pkt 1 tej ustawy do długów objętych postępowaniem upadłościowym implikuje konieczność zastosowania przepisów ogólnych o odsetkach ustawowych za opóźnienie czy też wyłącza zupełnie możliwość zaspokojenia w postępowaniu upadłościowym odsetek naliczonych na podstawie tej ustawy?
𝗣𝗿𝘇𝗲𝘄𝗶𝗱𝘇𝗶𝗮𝗻𝗲 𝘄 𝗮𝗿𝘁. 𝟯 𝗽𝗸𝘁 𝟭 𝘂𝘀𝘁𝗮𝘄𝘆 𝘇 𝗱𝗻𝗶𝗮 𝟴 𝗺𝗮𝗿𝗰𝗮 𝟮𝟬𝟭𝟯 𝗿. 𝗼 𝗽𝗿𝘇𝗲𝗰𝗶𝘄𝗱𝘇𝗶𝗮ł𝗮𝗻𝗶𝘂 𝗻𝗮𝗱𝗺𝗶𝗲𝗿𝗻𝘆𝗺 𝗼𝗽óź𝗻𝗶𝗲𝗻𝗶𝗼𝗺 𝘄 𝘁𝗿𝗮𝗻𝘀𝗮𝗸𝗰𝗷𝗮𝗰𝗵 𝗵𝗮𝗻𝗱𝗹𝗼𝘄𝘆𝗰𝗵 (𝗷𝗲𝗱𝗻. 𝘁𝗲𝗸𝘀𝘁: 𝗗𝘇. 𝗨. 𝘇 𝟮𝟬𝟮𝟮 𝗿., 𝗽𝗼𝘇. 𝟴𝟵𝟯) 𝘄𝘆łą𝗰𝘇𝗲𝗻𝗶𝗲 𝘀𝘁𝗼𝘀𝗼𝘄𝗮𝗻𝗶𝗮 𝘁𝗲𝗷 𝘂𝘀𝘁𝗮𝘄𝘆 𝗱𝗼 𝗱ł𝘂𝗴ó𝘄 𝗼𝗯𝗷ę𝘁𝘆𝗰𝗵 𝗽𝗼𝘀𝘁ę𝗽𝗼𝘄𝗮𝗻𝗶𝗲𝗺 𝗽𝗿𝗼𝘄𝗮𝗱𝘇𝗼𝗻𝘆𝗺 𝗻𝗮 𝗽𝗼𝗱𝘀𝘁𝗮𝘄𝗶𝗲 𝗽𝗿𝘇𝗲𝗽𝗶𝘀ó𝘄 𝘂𝘀𝘁𝗮𝘄𝘆 𝘇 𝗱𝗻𝗶𝗮 𝟮𝟴 𝗹𝘂𝘁𝗲𝗴𝗼 𝟮𝟬𝟬𝟯 𝗿. - 𝗣𝗿𝗮𝘄𝗼 𝘂𝗽𝗮𝗱ł𝗼ś𝗰𝗶𝗼𝘄𝗲 (𝗷𝗲𝗱𝗻. 𝘁𝗲𝗸𝘀𝘁: 𝗗𝘇. 𝗨. 𝘇 𝟮𝟬𝟮𝟮 𝗿., 𝗽𝗼𝘇. 𝟭𝟱𝟮𝟬), 𝗻𝗶𝗲 𝗽𝗼𝘇𝗯𝗮𝘄𝗶𝗮 𝘄𝗶𝗲𝗿𝘇𝘆𝗰𝗶𝗲𝗹𝗮 𝘂𝗽𝗿𝗮𝘄𝗻𝗶𝗲𝗻𝗶𝗮 𝗱𝗼 𝗼𝗱𝘀𝗲𝘁𝗲𝗸 𝘂𝘀𝘁𝗮𝘄𝗼𝘄𝘆𝗰𝗵 𝘇𝗮 𝗼𝗽óź𝗻𝗶𝗲𝗻𝗶𝗲 𝗻𝗮 𝘇𝗮𝘀𝗮𝗱𝗮𝗰𝗵 𝗼𝗴ó𝗹𝗻𝘆𝗰𝗵."
𝐔𝐜𝐡𝐰𝐚ł𝐚 𝐒ą𝐝𝐮 𝐍𝐚𝐣𝐰𝐲ż𝐬𝐳𝐞𝐠𝐨 𝐳 𝐝𝐧𝐢𝐚 𝟓 𝐩𝐚ź𝐝𝐳𝐢𝐞𝐫𝐧𝐢𝐤𝐚 𝟐𝟎𝟐𝟐 𝐫., 𝐈𝐈𝐈 𝐂𝐙𝐏 𝟏𝟎𝟏/𝟐𝟐 101/𝟐𝟐
Wyłączenie roszczenia o bezpodstawne wzbogacenie w ramach stosunku umownego; forma czynności dotyczącej przedsiębiorstwa
"1. Jeżeli istnieje ustawowo sprecyzowane roszczenie o wykonanie zobowiązania, to nie zachodzi podstawowa przesłanka roszczenia z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia, a mianowicie wadliwość podstawy prawnej wzbogacenia. Inaczej mówiąc, roszczenie o zwrot bezpodstawnego wzbogacenia jest wyłączone w sytuacji, w której dana kwestia jest regulowana w ramach stosunku umownego..
2. Gdyby ustawodawca chciał, aby każda czynność dotycząca przedsiębiorstwa dokonywana była w formie pisemnej z podpisami notarialnie poświadczonymi, art. 771 Kodeksu cywilnego zostałby sformułowany inaczej; nie zostałyby w nim wyliczone poszczególne czynności, ale powinno w nim zostać zawarte ogólne sformułowanie, że każda czynność dotycząca przedsiębiorstwa powinna zostać dokonana w formie pisemnej z podpisami notarialnie poświadczonymi.""
Wyrok
Sądu Apelacyjnego w Białymstoku - I Wydział Cywilny z dnia 13 kwietnia 2018 r., I AGa 62/18
𝐅𝐮𝐧𝐤𝐜𝐣𝐨𝐧𝐨𝐰𝐚𝐧𝐢𝐞 𝐥𝐨𝐭𝐧𝐢𝐬𝐤𝐚, 𝐚 𝐨𝐝𝐬𝐳𝐤𝐨𝐝𝐨𝐰𝐚𝐧𝐢𝐞 𝐳 𝐭𝐲𝐭𝐮ł𝐮 𝐳𝐦𝐧𝐢𝐞𝐣𝐬𝐳𝐞𝐧𝐢𝐚 𝐰𝐚𝐫𝐭𝐨ś𝐜𝐢 𝐧𝐢𝐞𝐫𝐮𝐜𝐡𝐨𝐦𝐨ś𝐜𝐢
"1. Wprowadzenie obszaru ograniczonego użytkowania z uwagi na niemożność zachowania standardów ochrony środowiska przed hałasem w związku z funkcjonowaniem lotniska (art. 135 ust. 1 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska, jedn. tekst: Dz. U. z 2021 r., poz. 1973) nie stanowi samodzielnej podstawy roszczenia odszkodowawczego z tytułu obniżenia wartości nieruchomości, określonego w art. 129 ust. 2 tej ustawy.
2. Za ograniczające sposób korzystania z nieruchomości w rozumieniu art. 129 ust. 2 ww. ustawy mogą być uznane wyłącznie postanowienia aktu ustanawiającego obszar ograniczonego użytkowania określające nakazy, zakazy i zalecenia skierowane do właścicieli nieruchomości (art. 135 ust. 3a tej ustawy).""
𝐔𝐜𝐡𝐰𝐚ł𝐚 𝐒ą𝐝𝐮 𝐍𝐚𝐣𝐰𝐲ż𝐬𝐳𝐞𝐠𝐨 𝐳 𝐝𝐧𝐢𝐚 𝟐𝟗 𝐤𝐰𝐢𝐞𝐭𝐧𝐢𝐚 𝟐𝟎𝟐𝟐 𝐫., 𝐈𝐈𝐈 𝐂𝐙𝐏 𝟖𝟏/𝟐𝟐
Sprzedaż samochodu w formie ustnej
"Wymogu formy pisemnej umowy o sprzedaż samochodu nie przewidują przepisy prawa cywilnego. Nie jest więc wykluczone, że tego rodzaju umowa zostanie zawarta w formie ustnej."
Wyrok Sądu Najwyższego - Izba Karna z dnia 21 kwietnia 2021 r., III KK 483/19
Niedopuszczalność ustanowienia w postanowieniu prokuratora jednej hipoteki przymusowej równocześnie zabezpieczającej należności Skarbu Państwa i poszkodowanego
"Niedopuszczalne jest ustanowienie w postanowieniu prokuratora jednej hipoteki przymusowej, która ma równocześnie zabezpieczać należności Skarbu Państwa i poszkodowanego. Wówczas zachodzi przeszkoda do dokonania wpisu (art. 626[9] KPC), a w szczególności nie jest dopuszczalne dokonanie „podziału” hipoteki przez sąd wieczystoksięgowy i dokonanie wpisu „części” hipoteki zabezpieczającej karę grzywny. Stoi temu na przeszkodzie choćby brak określenia wysokości zabezpieczanej wierzytelności."
Postanowienie Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 19 lutego 2021 r. III CSKP 33/21
Rozpoznanie sprawy na posiedzeniu niejawnym a gwarancje procesowe strony
"I.
Nieważność postępowania sądowoadministracyjnego ma miejsce również wtedy, gdy sąd uniemożliwi skarżącemu zapoznanie się z aktami administracyjnymi sprawy przed wydaniem wyroku na posiedzeniu niejawnym.
II.
1. Rozpoznanie sprawy na posiedzeniu niejawnym musi zostać powiązane z umożliwieniem stronie obrony swoich praw przez zajęcie stanowiska na piśmie.
2. Samo powiadomienie strony o terminie posiedzenia niejawnego nie jest wystarczające do stwierdzenia, iż dochowane zostały gwarancje procesowe tej strony.
3. Spełnienie przesłanki określonej art. 183 § 2 pkt 5 ustawy o postępowaniu przed sądami administracyjnymi może nastąpić także wówczas, gdy strona zostanie zawiadomiona o terminie posiedzenia, ale na skutek innych zaniechań sądu pierwszej instancji strona nie będzie w stanie zająć stanowiska w sprawie."
Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 13 stycznia 2022 r., III OSK 4864/21
𝐈𝐧𝐟𝐨𝐫𝐦𝐚𝐜𝐣𝐞 𝐳 𝐢𝐧𝐭𝐞𝐫𝐰𝐞𝐧𝐜𝐣𝐢 𝐏𝐨𝐥𝐢𝐜𝐣𝐢 𝐬𝐭𝐚𝐧𝐨𝐰𝐢ą 𝐢𝐧𝐟𝐨𝐫𝐦𝐚𝐜𝐣𝐞 𝐩𝐮𝐛𝐥𝐢𝐜𝐳𝐧ą
Przedmiotem skargi była bezczynność Komendanta Policji, który nie udzielił na wniosek skarżącego informacji publicznej dotyczącej przeprowadzonej interwencji patrolu zmotoryzowanego Policji, w zakresie: wskazania imion oraz nazwisk funkcjonariuszy patrolu zmotoryzowanego; numeru rejestracyjnego oznakowanego radiowozu; podstawy faktycznej (przyczyny) interwencji; wskazania czy kierujący został pouczony; wskazania czy kierujący został ukarany mandatem; kopii notatników służbowych funkcjonariuszy.⤵️⤵️.
Sąd wskazał, że zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej, 𝐤𝐚ż𝐝𝐚 𝐢𝐧𝐟𝐨𝐫𝐦𝐚𝐜𝐣𝐚 𝐨 𝐬𝐩𝐫𝐚𝐰𝐚𝐜𝐡 𝐩𝐮𝐛𝐥𝐢𝐜𝐳𝐧𝐲𝐜𝐡 𝐬𝐭𝐚𝐧𝐨𝐰𝐢 𝐢𝐧𝐟𝐨𝐫𝐦𝐚𝐜𝐣ę 𝐩𝐮𝐛𝐥𝐢𝐜𝐳𝐧ą w rozumieniu ustawy i podlega udostępnieniu oraz ponownemu wykorzystywaniu na zasadach i w trybie określonych w tej ustawie. Przykładowy, otwarty katalog informacji publicznej został określony w art. 6 DostInfPubU. Prawo dostępu do informacji publicznej przysługuje każdemu, z zastrzeżeniem art. 5, a wykonanie tego prawa nie wymaga wykazania interesu prawnego lub faktycznego.
Prawo do informacji publicznej podlega ograniczeniu w zakresie i na zasadach określonych w przepisach o ochronie informacji niejawnych oraz o ochronie innych tajemnic ustawowo chronionych, jak również ze względu na prywatność osoby fizycznej lub przedsiębiorcy. 𝐎𝐠𝐫𝐚𝐧𝐢𝐜𝐳𝐞𝐧𝐢𝐞 𝐭𝐨 𝐧𝐢𝐞 𝐝𝐨𝐭𝐲𝐜𝐳𝐲 𝐧𝐚𝐭𝐨𝐦𝐢𝐚𝐬𝐭 𝐢𝐧𝐟𝐨𝐫𝐦𝐚𝐜𝐣𝐢 𝐨 𝐨𝐬𝐨𝐛𝐚𝐜𝐡 𝐩𝐞ł𝐧𝐢ą𝐜𝐲𝐜𝐡 𝐟𝐮𝐧𝐤𝐜𝐣𝐞 𝐩𝐮𝐛𝐥𝐢𝐜𝐳𝐧𝐞, 𝐦𝐚𝐣ą𝐜𝐲𝐜𝐡 𝐳𝐰𝐢ą𝐳𝐞𝐤 𝐳 𝐩𝐞ł𝐧𝐢𝐞𝐧𝐢𝐞𝐦 𝐭𝐲𝐜𝐡 𝐟𝐮𝐧𝐤𝐜𝐣𝐢, 𝐰 𝐭𝐲𝐦 𝐨 𝐰𝐚𝐫𝐮𝐧𝐤𝐚𝐜𝐡 𝐩𝐨𝐰𝐢𝐞𝐫𝐳𝐞𝐧𝐢𝐚 𝐢 𝐰𝐲𝐤𝐨𝐧𝐲𝐰𝐚𝐧𝐢𝐚 𝐟𝐮𝐧𝐤𝐜𝐣𝐢 𝐨𝐫𝐚𝐳 𝐰 𝐩𝐫𝐳𝐲𝐩𝐚𝐝𝐤𝐮, 𝐠𝐝𝐲 𝐨𝐬𝐨𝐛𝐚 𝐟𝐢𝐳𝐲𝐜𝐳𝐧𝐚 𝐥𝐮𝐛 𝐩𝐫𝐳𝐞𝐝𝐬𝐢ę𝐛𝐢𝐨𝐫𝐜𝐚 𝐫𝐞𝐳𝐲𝐠𝐧𝐮𝐣ą 𝐳 𝐩𝐫𝐳𝐲𝐬ł𝐮𝐠𝐮𝐣ą𝐜𝐞𝐠𝐨 𝐢𝐦 𝐩𝐫𝐚𝐰𝐚.
𝐒𝐩𝐨𝐬𝐨𝐛𝐲 𝐫𝐨𝐳𝐩𝐨𝐳𝐧𝐚𝐧𝐢𝐚 𝐰𝐧𝐢𝐨𝐬𝐤𝐮 𝐨 𝐮𝐝𝐳𝐢𝐞𝐥𝐞𝐧𝐢𝐞 𝐢𝐧𝐟𝐨𝐫𝐦𝐚𝐜𝐣𝐢 𝐩𝐮𝐛𝐥𝐢𝐜𝐳𝐧𝐞𝐣
"Załatwienie wniosku o udzielenie informacji publicznej może przybrać postać: 1) czynności materialno-technicznej, jaką jest udzielenie informacji publicznej; 2) pisma informującego, że wezwany podmiot nie jest zobowiązany do udzielenia informacji, gdyż nią nie dysponuje albo nie jest podmiotem, od którego można jej żądać; 3) pisma informującego, że żądana informacja nie stanowi informacji publicznej w rozumieniu ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej; 4) pisma informującego, że istnieje odrębny tryb dostępu do żądanej informacji publicznej; 5) decyzji administracyjnej, o której mowa w art. 16 ust. 1 wskazanej ustawy, w przypadku odmowy udzielenia informacji publicznej, względnie umorzenia postępowania o udostępnienie informacji (art. 14 ust. 2 ustawy o dostępie do informacji publicznej)."
<
Bezczynność organu w udostępnieniu informacji publicznej ma zaś miejsce w sytuacji, w której podmiot zobowiązany do udostępnienia informacji publicznej posiada pożądaną informację, 𝐚𝐥𝐞 𝐧𝐢𝐞 𝐮𝐝𝐨𝐬𝐭ę𝐩𝐧𝐢𝐚 𝐣𝐞𝐣, 𝐧𝐢𝐞 𝐰𝐲𝐝𝐚𝐣𝐞 𝐝𝐞𝐜𝐲𝐳𝐣𝐢 𝐨 𝐨𝐝𝐦𝐨𝐰𝐢𝐞 𝐮𝐝𝐨𝐬𝐭ę𝐩𝐧𝐢𝐞𝐧𝐢𝐚, 𝐥𝐮𝐛 𝐭𝐞ż 𝐢𝐧𝐟𝐨𝐫𝐦𝐮𝐣𝐞 𝐰𝐧𝐢𝐨𝐬𝐤𝐨𝐝𝐚𝐰𝐜ę, ż𝐞 𝐰𝐧𝐢𝐨𝐬𝐤𝐨𝐰𝐚𝐧𝐚 𝐢𝐧𝐟𝐨𝐫𝐦𝐚𝐜𝐣𝐚 𝐧𝐢𝐞 𝐣𝐞𝐬𝐭 𝐢𝐧𝐟𝐨𝐫𝐦𝐚𝐜𝐣ą 𝐩𝐮𝐛𝐥𝐢𝐜𝐳𝐧ą, 𝐜𝐨 𝐣𝐞𝐬𝐭 𝐧𝐢𝐞𝐳𝐠𝐨𝐝𝐧𝐞 𝐳𝐞 𝐬𝐭𝐚𝐧𝐞𝐦 𝐟𝐚𝐤𝐭𝐲𝐜𝐳𝐧𝐲𝐦. Jeżeli jednak adresat nie posiada informacji wskazanej we wniosku, to nie można zarzucić mu bezczynności. W takim przypadku podmiot publiczny powinien o tym powiadomić wnioskującego. Dla zasadności skargi na bezczynność nie ma znaczenia okoliczność, z powodu której określony akt nie został podjęty lub czynność dokonana, a w szczególności - czy bezczynność została spowodowana zawinioną albo też niezawinioną opieszałością organu, czy też wiąże się z jego przeświadczeniem, że stosowny akt lub czynność w ogóle nie powinny zostać dokonane.
𝐖𝐲𝐫𝐨𝐤 𝐖𝐨𝐣𝐞𝐰ó𝐝𝐳𝐤𝐢𝐞𝐠𝐨 𝐒ą𝐝𝐮 𝐀𝐝𝐦𝐢𝐧𝐢𝐬𝐭𝐫𝐚𝐜𝐲𝐣𝐧𝐞𝐠𝐨 𝐬𝐢𝐞𝐝𝐳𝐢𝐛𝐚 𝐰 𝐒𝐳𝐜𝐳𝐞𝐜𝐢𝐧𝐢𝐞 𝐳 𝐝𝐧𝐢𝐚 𝟏𝟑 𝐬𝐭𝐲𝐜𝐳𝐧𝐢𝐚 𝟐𝟎𝟐𝟐 𝐫., 𝐈𝐈 𝐒𝐀𝐁/𝐒𝐳 𝟏𝟔𝟒/𝟐𝟏
𝐁𝐫𝐚𝐤 𝐮𝐬𝐭𝐧𝐞𝐠𝐨 𝐨𝐠ł𝐨𝐬𝐳𝐞𝐧𝐢𝐚 𝐰𝐲𝐫𝐨𝐤𝐮 𝐩𝐨𝐰𝐨𝐝𝐮𝐣𝐞 𝐣𝐞𝐠𝐨 𝐛𝐫𝐚𝐤
Sąd Apelacyjny w Łodzi w wyniku rozpoznawanej apelacji oskarżonego zwrócił się do Sądu Najwyższego z następującym pytaniem:
"Czy przypadek naruszenia przez Sąd przepisu art. 100 § 1 k.p.k., nakazującego ustne ogłoszenie orzeczenia wydanego na rozprawie (w tym - co oczywiste - ogłoszenie wyroku) w ten sposób, że wyrok wydany na rozprawie nie zostaje ustnie ogłoszony (art. 418 § 1 k.p.k.), a uznany za ogłoszony - na podstawie art. 100 § 1a k.p.k. - powoduje, iż wyrok taki nie wywołuje skutków prawnych (sentantia non existens), czy też w przypadku, kiedy na ogłoszenie wyroku nikt się nie stawił (ani strony, ani ich przedstawiciele procesowi, ani publiczność) uchybienie tego rodzaju należy rozpatrywać w kategoriach tzw. względnej przyczyny odwoławczej?".
Sąd najwyższy odmówił podjęcia uchwały i wydał postanowienie następującej treści:
"Brak ustnego ogłoszenia wyroku wydawanego na rozprawie głównej (art. 418 § 1 k.p.k.), niezależnie od wadliwej formy zastępującej ogłoszenie, w tym przy zastosowaniu art. 100 § 1a k.p.k., powoduje, że nie dochodzi do wydania wyroku. Dokument opatrzony nazwą „wyrok”, nawet jeżeli zostanie włączony do akt sprawy, nie wywołuje skutków prawnych, w tym w szczególności nie uprawnia stron postępowania do wniesienia środka odwoławczego albo nadzwyczajnego środka zaskarżenia. W razie wniesienia takiego środka prezes sądu (przewodniczący wydziału, upoważniony sędzia) powinien odmówić jego przyjęcia, a wypadku jego błędnego przyjęcia i przekazania akt sprawy sądowi odwoławczemu albo Sądowi Najwyższemu, sąd ten powinien pozostawić wniesiony środek zaskarżenia bez rozpoznania – wobec braku substratu zaskarżenia. W takim wypadku nie ma podstaw do umorzenia postępowania odwoławczego lub kasacyjnego."
Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 9 marca 2022 r., sygn. I KZP 8/22
𝐙𝐚𝐩𝐢𝐬 𝐰 𝐩𝐫𝐨𝐭𝐨𝐤𝐨𝐥𝐞 𝐰𝐚𝐥𝐧𝐞𝐠𝐨 𝐳𝐠𝐫𝐨𝐦𝐚𝐝𝐳𝐞𝐧𝐢𝐚 𝐨 𝐧𝐢𝐞𝐩𝐨𝐝𝐣ę𝐜𝐢𝐮 𝐮𝐜𝐡𝐰𝐚ł𝐲 𝐮𝐧𝐢𝐞𝐦𝐨ż𝐥𝐢𝐰𝐢𝐚 𝐩𝐨𝐰ó𝐝𝐳𝐭𝐰𝐨 𝐨 𝐮𝐬𝐭𝐚𝐥𝐞𝐧𝐢𝐞 𝐣𝐞𝐣 𝐩𝐨𝐝𝐣ę𝐜𝐢𝐚
Sąd Apelacyjny w Krakowie rozpatrując apelację pozwanej w sprawie z powództwa akcjonariusza spółki akcyjnej przeciwko tej spółce o stwierdzenie na podstawie art. 189 k.p.c. (ustalenie przez sąd istnienie lub nieistnienie stosunku prawnego lub prawa, gdy powód ma w tym interes prawny) nieistnienia uchwał, które podjęte zostały głosami akcjonariuszy, których głosy nie powinny być brane pod uwagę, oraz o ustalenie, że podjęto uchwały zaproponowane przez powoda, których zgodnie z protokołem zgromadzenia akcjonariuszy nie podjęto, zwrócił się do Sądu Najwyższego z pytaniem "Czy dopuszczalne jest ustalenie na podstawie art. 189 k.p.c. wyrokiem sądowym, że na walnym zgromadzeniu akcjonariuszy spółki akcyjnej została podjęta określona uchwała, w sytuacji, gdy w protokole walnego zgromadzenia stwierdzono, że uchwała nie została podjęta?".
"Nie jest dopuszczalne ustalenie na podstawie art. 189 k.p.c., że na walnym zgromadzeniu akcjonariuszy spółki akcyjnej została podjęta określona uchwała, jeżeli w protokole walnego zgromadzenia stwierdzono, że uchwała nie została podjęta."
Uchwała Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 20 stycznia 2022 r., sygn. III CZP 17/22
Kary w umowie o ustanowienie użytkowania wieczystego w razie niedokonania zabudowy w terminie są sprzeczne z treścią art. 63 ustawy o gospodarce nieruchomościami
"Nieważne jest postanowienie umowy o ustanowieniu użytkowania wieczystego określające obowiązek zapłaty przez użytkownika wieczystego kary umownej w wypadku niezagospodarowania nieruchomości w terminie wskazanym w umowie."
Uchwała Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 20 stycznia 2022 r., sygn. III CZP 8/22
𝐀𝐫𝐭. 𝟔𝟑𝟐 𝐩𝐤𝐭 𝟐 𝐤.𝐩.𝐤. 𝐬𝐭𝐚𝐧𝐨𝐰𝐢 𝐩𝐨𝐝𝐬𝐭𝐚𝐰ę 𝐝𝐨 𝐳𝐚𝐬ą𝐝𝐳𝐞𝐧𝐢𝐚 𝐳𝐰𝐫𝐨𝐭𝐮 𝐤𝐨𝐬𝐳𝐭ó𝐰 𝐨𝐛𝐫𝐨ń𝐜𝐲 𝐰 𝐩𝐫𝐳𝐲𝐩𝐚𝐝𝐤𝐮 𝐩𝐨𝐬𝐭𝐚𝐧𝐨𝐰𝐢𝐞𝐧𝐢𝐚 𝐨 𝐧𝐢𝐞𝐝𝐨𝐩𝐮𝐬𝐳𝐜𝐳𝐚𝐥𝐧𝐨ś𝐜𝐢 𝐰𝐲𝐝𝐚𝐧𝐢𝐚 𝐨𝐬𝐨𝐛𝐲 ś𝐜𝐢𝐠𝐚𝐧𝐞𝐣
"Przepis art. 632 pkt 2 k.p.k., stosowany per analogiam do orzeczenia o prawnej niedopuszczalności wydania osoby ściganej, może stanowić podstawę do zasądzenia zwrotu wydatków poniesionych przez tę osobę w związku z ustanowieniem obrońcy."
Uchwała 7 sędziów Sądu Najwyższego - Izba Karna z dnia 7 listopada 2021 r., I KZP 6/21
Wierzyciel hipoteczny ma pierwszeństwo przed wierzycielem paulińskim
"W razie zbiegu - w postępowaniu egzekucyjnym z użytkowania wieczystego - uprawnienia wierzyciela (pauliańskiego), względem którego czynność prawna zbycia tego prawa, zawarta między dłużnikiem a osobą trzecią, została uznana za bezskuteczną (art. 532 k.c.), z uprawnieniem wierzyciela (hipotecznego), który uzyskał na tym prawie zabezpieczenie hipoteczne na podstawie czynności prawnej zawartej z osobą trzecią, ale przed ujawnieniem w księdze wieczystej roszczenia wierzyciela pauliańskiego, mają zastosowanie reguły pierwszeństwa wynikające z ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece (jedn. tekst: Dz. U. z 2019 r., poz. 2204), chyba że wierzyciel pauliański zakwestionował skutecznie czynność prawną ustanowienia hipoteki w trybie skargi pauliańskiej realizowanej w formie powództwa albo zarzutu przeciwko wierzycielowi hipotecznemu (art. 531 § 1 i 2 k.c.)."
Uchwała Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 2 lutego 2022 r., III CZP 32/22
Bezzasadność odstąpienia od umowy o roboty budowlane
"Ustalenie, że opóźnienie w wykonaniu robót budowlanych wynikło z przyczyn leżących po stronie pozwanego, czyni bezzasadnym odstąpienie przez niego od umowy na podstawie art. 656 KC w związku z art. 635 KC. Oznacza to, że powodowi przysługuje roszczenie o zapłatę wynagrodzenia przewidzianego w umowie."
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie - I Wydział Cywilny z dnia 29 kwietnia 2020 r., I AGa 17/20
Rozliczenia majątkowe po ustaniu konkubinatu
"Konkubinat sam przez się nie może być źródłem żadnych praw i obowiązków uregulowanych w kodeksie rodzinnym i opiekuńczym. Z tego względu do konkubinatu nie można - nawet przez analogię – stosować przepisów o małżeństwie. Odnosi się to również do zawartych w kodeksie rodzinnym i opiekuńczym przepisów dotyczących stosunków majątkowych małżeńskich, w tym rozliczeń następujących po ustaniu wspólności. Odmienna wykładnia oznaczałaby bowiem zrównanie w pewnym zakresie małżeństwa oraz związku nieformalnego, do czego brak podstawy prawnej. Z drugiej strony, nie budzi wątpliwości konieczność dokonania rozliczeń majątkowych po ustaniu konkubinatu."
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie - I Wydział Cywilny z dnia 24 lutego 2021 r., I ACa 337/20
Odpowiedzialność gminy za szkodę wynikającą z zanieczyszczeń chodników
"I.
Gmina ponosi odpowiedzialność za szkodę wynikającą z nieuprzątnięcia błota, śniegu, lodu i innych zanieczyszczeń z chodników położonych wzdłuż nieruchomości w razie nienależytego sprawowania nadzoru nad wykonaniem przez właściciela obowiązku wynikającego z art. 5 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1289).
II.
Na właścicielu nieruchomości spoczywa obowiązek usuwania śniegu, błota czy innych nieczystości z chodnika przylegającego do jego posesji.
Jeśli jednak właściciel nie wywiązuje się ze swojego obowiązku, odpowiedzialność za szkodę poniesioną w wyniku tego zaniedbania może ponieść gmina. Jeśli naprawi ona szkodę, to przysługiwać jej będzie roszczenie o zwrot równowartości odszkodowania w stosunku do właściciela, który nie wywiązał się ze swoich obowiązków."
Uchwała Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 24 listopada 2017 r., III CZP 38/17
𝐏𝐨𝐝𝐚𝐭𝐞𝐤 𝐨𝐝 ś𝐰𝐢𝐚𝐝𝐜𝐳𝐞ń 𝐧𝐢𝐞𝐨𝐝𝐩ł𝐚𝐭𝐧𝐲𝐜𝐡. 𝐏𝐨𝐣ę𝐜𝐢𝐞 „𝐧𝐢𝐞𝐨𝐝𝐩ł𝐚𝐭𝐧𝐞𝐠𝐨 ś𝐰𝐢𝐚𝐝𝐜𝐳𝐞𝐧𝐢𝐚”
""1. Pojęcie "nieodpłatnego świadczenia" oparte na gruncie przepisów prawa podatkowego ma szerszy zakres niż w prawie cywilnym. Obejmuje ono wszelkie przysporzenia, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu lub przysporzenie majątku mające konkretny wymiar finansowy, bez ekwiwalentnego wynagrodzenia.
2. Jeżeli wspólnik spółki z o.o. w ramach zobowiązania wynikającego z umowy spółki i zgodnie z art. 159 i art. 176 § 1 k.s.h. świadczy na jej rzecz dodatkowe usługi (powtarzające się świadczenia niepieniężne) bez wynagrodzenia, to spółka ta - zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 2 u.p.d.o.p. - otrzyma nieodpłatnie świadczenia podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych."
"Spółka kapitałowa musi zapłacić podatek od nieodpłatnych świadczeń, gdy jej właściciel przygotowuje projekty i prowadzi szkolenie, nie biorąc za to wynagrodzenia."
"Mając na względzie to, że wspólnik będzie świadczył na rzecz strony przeciwnej usługi bez wynagrodzenia, po stronie spółki wystąpi przysporzenie majątkowe mające konkretny wymiar finansowy; polegające na tym, iż spółka nie będzie zobowiązana płacić komukolwiek za korzystanie z tego rodzaju usług świadczonych na rzecz innych podmiotów, będących kontrahentami spółki. (...) Zatem, jeżeli wspólnik spółki z o.o. w ramach zobowiązania wynikającego z umowy spółki i zgodnie z art. 159 i art. 176 § 1 KSH świadczy na jej rzecz dodatkowe usługi (powtarzające się świadczenia niepieniężne) bez wynagrodzenia, to spółka ta - zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 2 PDOPrU - otrzyma nieodpłatnie świadczenia podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych."
"Jeżeli wspólnik spółki z ograniczoną odpowiedzialnością świadczy na jej rzecz dodatkowe usługi (powtarzające się świadczenia niepieniężne) bez wynagrodzenia w ramach zobowiązania wynikającego z umowy spółki i zgodnie z art. 159 i art. 176 § 1 ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz.U. Nr 94, poz. 1037 ze zm.), w myśl art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397 ze zm.) spółka ta otrzyma nieodpłatnie świadczenia, podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych."
."
Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 5 lipca 2016 r., II FSK 1889/14
Interpretacja przepisów dotyczących wstrzymania transakcji lub blokady rachunku; nieuznanie środków zgromadzonych na rachunku bankowym za dowód rzeczowy
"1. Przepis art. 86 ust. 13 ustawy z dnia 1 marca 2018 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (Dz.U. z 2020 r. poz. 971) musi być interpretowany w sposób ścisły i uwzględniający gwarancyjną funkcję tego przepisu.
2. Środki zgromadzone na rachunku bankowym nie mają cech dowodu rzeczowego w rozumieniu art. 86 ust. 13 cytowanej wyżej ustawy, gdyż nie istnieją jako rzeczy, a są wyłącznie zapisami w systemie informatycznym."
Uchwała Sądu Najwyższego - Izba Karna z dnia 13 października 2021 r., I KZP 1/21
Zażalenie wniesione przez uczestnika postępowania przed doręczeniem mu odpisu postanowienia z uzasadnieniem
"Nie podlega odrzuceniu zażalenie wniesione przez uczestnika postępowania przed doręczeniem mu odpisu postanowienia z uzasadnieniem, o którego sporządzenie ten uczestnik wnosił."
Uchwała Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 26 października 2021 r., III CZP 55/20
Uprawdopodobnienie związane z nadaniem przesyłki rejestrowanej
"Dowód nadania przesyłki rejestrowanej stanowi uprawdopodobnienie doręczenia jej adresatowi, który może to domniemanie obalić, wykazując, że nie miał możliwości zapoznania się z jej treścią. Należy zwrócić uwagę, że regułą jest, że przesyłki pocztowe, zwłaszcza rejestrowane, są doręczane. Brak doręczenia zwykle powodują szczególne okoliczności, np. niedostatki w obsłudze pocztowej, błędne zaadresowanie przesyłki, znana nadawcy nieobecność adresata w miejscu zamieszkania itp. Wykazanie istnienia takich okoliczności wystarczy dla podważenia wiarygodności omawianego dowodu prima facie."
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu - I Wydział Cywilny z dnia 5 maja 2021 r., I ACa 224/20
Skutki prawnopodatkowe wymiany udziałów w ramach podwyższenia kapitału a objęcia udziałów w procesie powstania spółki
"Dokonać wymiany udziałów mogą jedynie spółki kapitałowe wpisane do właściwego rejestru, bowiem dopiero z chwilą takiego wpisu następuje skuteczne objęcie udziałów w spółce i powstaje możliwość ich rozporządzania. Oznacza to, że art. 24 ust. 8a i ust. 8b ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, regulujący skutki podatkowe "wymiany udziałów" nie może mieć zastosowania w sytuacji, kiedy to w grę wchodzi objęcie udziałów w spółce w organizacji w zamian za wkład niepieniężny w postaci udziałów w sp. z o.o. Skoro spółka w organizacji nie może być podmiotem, do którego mają zastosowanie przepisy o wymianie udziałów, to w pełni uzasadnione jest zastosowanie art. 17 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się "nominalną wartość udziałów (akcji) w spółce albo wkładów w spółdzielni objętych w zamian za wkład niepieniężny". Osoba fizyczna nie może zatem skorzystać ze zwolnienia w podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu wymiany udziałów, o których mowa w art. 24 ust. 8a ustawy podatkowej, w sytuacji gdy spółka, będąca stroną tej wymiany, jest spółką kapitałową w organizacji.."
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego siedziba w Białymstoku
z dnia 18 marca 2020 r., I SA/Bk 700/19
Wkroczenie pieszego na jezdnię bezpośrednio przed nadjeżdżający pojazd w kontekście odpowiedzialności kierującego pojazdem
"Wkroczenie pieszego na jezdnię bezpośrednio przed nadjeżdżający pojazd jest niedopuszczalne także na wyznaczonym przejściu dla pieszych (art. 14 pkt 1 ppkt a ustawy Prawo o ruchu drogowym)."
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie - V Wydział Cywilny z dnia 3 lipca 2020 r., V ACa 105/20
Brak obowiązku pełnomocnika ponoszenia tymczasowo kosztów postępowania za klienta
"Żadne uregulowanie prawne nie nakłada na pełnomocnika obowiązku ponoszenia tymczasowo kosztów postępowania za klienta. Ewentualne uchybienie w tym zakresie mogło być przez powodów skutecznie zniwelowane, nie skutkując odrzuceniem apelacji. Z tych względów zarzuty powodów, że dopiero ostatniego dnia do wniesienia apelacji poinformował on ich o konieczności dokonania opłaty nie zasługiwały na uwzględnienie w kontekście ewentualnego rozstrzygnięcia. Obowiązek odszkodowawczy profesjonalnego pełnomocnika powstaje bowiem dopiero wówczas, gdy zaniedbanie dokonania czynności procesowej doprowadziło do uprawomocnienia się orzeczenia merytorycznie niesłusznego."
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie - VII Wydział Gospodarczy z dnia 3 lutego 2021 r., VII AGa 269/20
Nieruchomość zakupiona ze środków pochodzących z zaciągniętych przez małżonka pożyczek jako składnik majątku wspólnego
"Nieruchomość zakupiona ze środków pochodzących z zaciągniętych przez małżonka pożyczek weszła do majątku wspólnego stron zgodnie z art. 31 § 1 KRO i nie miało znaczenia prawnego zawarte w akcie notarialnym oświadczenie wnioskodawczyni, że uczestnik nabywa nieruchomość za środki pochodzące z jego własnych funduszy, skoro wejście do majątku wspólnego następuje z mocy prawa. Wniosek taki można wyprowadzić chociażby z art. 33 pkt 2 i 10 KRO, bowiem pożyczka nie jest darowizną. Oczywiście w razie gdyby spłata pożyczek nastąpiła z majątku osobistego, kwoty te podlegają rozliczeniu zgodnie z art. 45 § 1 KRO, jako nakład z majątku osobistego na majątek wspólny. Jednak roszczenia te podlegają zgłoszeniu przez zainteresowanego małżonka i w tej materii sąd nie działa z urzędu (art. 567 § 3 KPC w zw. z art. 684 KPC), zatem obowiązują reguły postępowania kontradyktoryjnego. Ciężar dowodu w tym zakresie spoczywał na uczestniku."
Postanowienie Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 11 czerwca 2019 r., I CSK 778/18
Przesłanki zastosowania zasady zawinienia przy obciążeniu kosztami procesu
"Jak stanowi art. 103 KPC, niezależnie od wyniku sprawy sąd może włożyć na stronę lub interwenienta obowiązek zwrotu kosztów wywołanych ich niesumiennym lub oczywiście niewłaściwym postępowaniem. Dotyczy to zwłaszcza kosztów powstałych wskutek uchylenia się od wyjaśnień lub złożenia wyjaśnień niezgodnych z prawdą, zatajenia lub opóźnionego powołania dowodów, a także oczywiście nieuzasadnionej odmowy poddania się mediacji. Dla zastosowania zasady zawinienia wynikającej z tego przepisu konieczne jest istnienie winy kwalifikowanej - niesumienności lub oczywiście niewłaściwego postępowania w toku procesu. Jako wyjątek od zasady ogólnej regulacja ta nie podlega wykładni rozszerzającej."
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie - V Wydział Cywilny z dnia 19 lipca 2019 r., V ACa 1487/17
Usunięcie gałęzi i korzeni przechodzących z sąsiedniej nieruchomości
"Właścicielowi gruntu, na który z sąsiedniego gruntu przechodzą korzenie i nad którym z tego gruntu zwieszają się gałęzie, przysługuje w stosunku do sąsiada roszczenie o nieczynienie przeszkód w obcięciu tych korzeni i gałęzi."
Uchwała Sądu Najwyższego - Izba Cywilna
z dnia 26 lipca 1972 r., III CZP 45/72
Przysporzenie pochodzące z przestępstwa prania brudnych pieniędzy a opodatkowanie podatkiem dochodowym od osób fizycznych; warunki opodatkowania przychodu ze źródeł nieujawnionych
"1. Działania polegające na zacieraniu przestępczego pochodzenia pieniędzy są, na mocy art. 299 § 1 KK, zakazane i nie mogą być przedmiotem prawnie skutecznej umowy, gdyż umowa o takie czynności byłaby bezwzględnie nieważna. Przysporzenia z tytułu świadczeń dokonywanych w takiej sytuacji nie mogą być więc opodatkowane podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
2. Brak wiedzy co do pochodzenia przychodów powoduje, że stanowiłby one przychód ze źródeł nieujawnionych czyli ze źródeł (verba legis): "niewskazanych przez podatnika i nieustalonych przez organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej”. Ustawa za wydatek podlegający takiemu opodatkowaniu uznaje bowiem również zgromadzone w roku podatkowym mienie, czyli ogół praw majątkowych, w tym również pieniądze. W takiej jednak sytuacji dla powstania zobowiązania podatkowego konieczne byłoby wydanie decyzji ustalającej jego wysokość."
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego siedziba w Gorzowie Wlkp. z dnia 16 lipca 2020 r., I SA/Go 186/20
Brak zgody małżonka dłużnika na zaciągnięcie zobowiązania a skarga pauliańska
"1. Wierzyciel, którego dłużnikiem jest jeden z małżonków, może żądać na podstawie art. 527 § 1 KC uznania za bezskuteczną czynności prawnej dokonanej przez obu małżonków i dotyczącej ich majątku wspólnego, gdy małżonek dłużnika nie wyraził zgody na zaciągnięcie zobowiązania w myśl art. 41 § 1 KRO.
2. Ochronny cel skargi pauliańskiej przemawia za tym, aby dopuścić tę skargę także wówczas, gdy nielojalne wobec wierzyciela rozporządzenie majątkowe podejmowane było nie tylko przez małżonków mających status dłużników w rozumieniu art. 527 KC, ale przynajmniej z udziałem jednego takiego dłużnika. Sam udział małżonka niebędącego dłużnikiem wierzyciela w czynności prawnej noszącej cechy czynności fraudacyjnej jest wystarczającą okolicznością przemawiającą za możliwością uznania całej czynności prawnej za bezskuteczną wobec wierzyciela (art. 532 KC), a nie tylko za zakwestionowaniem jej skuteczności wobec zadłużonego małżonka. Przepisy art. 531 § 1 i art. 532 KC, a także wyraźnie egzekucyjny cel skargi pauliańskiej przesądzają możliwość uznania za bezskuteczną całej zaskarżonej czynności prawnej, a nie jej części, ujętej podmiotowo (wobec określonego podmiotu) lub przedmiotowo (w odniesieniu do wyodrębnionej części czynności prawnej)."
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach - V Wydział Cywilny z dnia 6 lipca 2018 r. V ACa 523/17
Wzruszenie domniemania zgodności wpisu z rzeczywistym stanem prawnym
"Domniemanie zgodności wpisu z rzeczywistym stanem prawnym, o którym mowa w art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 2204 ze zm.), także w odniesieniu do wpisu hipoteki, może zostać wzruszone - jako przesłanka rozstrzygnięcia - w innej sprawie cywilnej niż sprawa o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym (art. 10 tej ustawy)."
Uchwała Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 8 września 2021 r., III CZP 28/21
Przesłanki nadania cudzoziemcowi statusu uchodźcy
"Zgodnie z art. 13 ust. 1 ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 680) cudzoziemcowi nadaje się status uchodźcy, jeżeli na skutek uzasadnionej obawy przed prześladowaniami w kraju pochodzenia z powodu rasy, religii, narodowości, przekonań politycznych lub przynależności do określonej grupy społecznej nie może lub nie chce korzystać z ochrony tego kraju. Uregulowanie to zawiera zamknięty katalog przyczyn, które uzasadniają nadanie statusu uchodźcy i nie obejmuje on ofiar wojen, klęsk żywiołowych, głodu, sytuacji rodzinnej, braku pracy i możliwości nauki, czy biedy. Uchodźcą jest osoba, która spełnia kryteria zawarte w przytoczonej definicji, a której kluczowy element stanowi "uzasadniona obawa przed prześladowaniem", wskazujący podstawowe cechy uchodźcy. Definicja ta posługuje się elementem subiektywnym, albowiem "obawa" jest odczuciem indywidualnym, stanem umysłu osoby ubiegającej się. Pojęciu "obawa" towarzyszy określenie "uzasadniona", a to oznacza, że nie tylko stan uczuć osoby zainteresowanej decyduje o statusie uchodźcy, lecz że musi on zostać potwierdzony przez ocenę sytuacji obiektywnej. Ustalenie statusu uchodźcy wymaga przede wszystkim oceny oświadczeń ubiegającego się."
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego siedziba w Warszawie z dnia 15 października 2012 r., V SA/Wa 946/12
Możliwość konkludentnego zawarcia umowy o pracę z członkiem zarządu spółki
"Pomimo nieważności umowy o pracę, w szczególności spowodowaną wadliwą reprezentacją pracodawcy, strony mogą nawiązać (ważnie) umowny stosunek pracy przez czynności dorozumiane, przede wszystkim w następstwie dopuszczenia pracownika do wykonywania pracy. Wykładnia taka ma zastosowanie do pracownika spółki handlowej, także członka jej zarządu, niebędącego wspólnikiem."
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku - III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 27 listopada 2019 r., III AUa 381/19
Zainstalowanie w cudzym pojeździe urządzenia służącego do pozyskiwania informacji o trasie jazdy
"Bezprawne zainstalowanie w cudzym pojeździe urządzenia służącego do pozyskiwania informacji o trasie jazdy i tym samym o miejscu przebywania danej osoby jest niedozwolone i stanowi czyn zabroniony, o którym mowa w art. 267 § 3 KK."
Postanowienie Sądu Najwyższego - Izba Karna z dnia 27 listopada 2019 r., V KK 505/18
Podział obowiązków małżeńskich a wina w rozkładzie pożycia.
"Przyjęcie na skutek wspólnych uzgodnień stron zwiększonej aktywności zawodowej jednego z małżonków i towarzyszących jej naturalnych skutków w postaci zmniejszonego czasu dla rodziny nie może stanowić okoliczności przemawiającej za uznaniem tej aktywności za przyczynę znaczącego oddalania się od siebie małżonków."
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 1 lutego 2019 r., I ACa 342/18
Roszczenie małżonka o wynagrodzenie za korzystanie ze składników majątku wspólnego przez drugiego małżonka ponad przysługujący mu udział
"Małżonek pozbawiony przez drugiego małżonka możliwości korzystania ze składników majątku wspólnego może w sprawie o jego podział po ustaniu wspólności majątkowej dochodzić roszczenia o wynagrodzenie za korzystanie z tych składników przez drugiego małżonka ponad przysługujący mu udział, jeżeli przejawiał wolę korzystania z nich w czasie trwania wspólności (art. 46 KRO w związku z art. 1035 oraz art. 206, art. 224 § 1 i art. 225 KC). W szczególnych okolicznościach wynagrodzenie to może być obniżone na podstawie art. 5 KC."
Postanowienie Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 5 marca 2021 r., IV CSKP 30/21
Kwalifikacja przychodu z najmu nieruchomości
"Przychody z najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy oraz innych umów o podobnym charakterze są zaliczane bez ograniczeń do źródła przychodów wymienionego w art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1426 ze zm.), chyba, że stanowią składnik majątkowy mienia osoby fizycznej, który został przez nią wprowadzony do majątku związanego z wykonywaniem działalności gospodarczej. (...)
Z samej wielkości osiąganego przychodu jak również liczby wynajmowanych nieruchomości nie da się jednak wyprowadzić wniosku, że nie jest to już przychód z najmu, a z działalności gospodarczej.
To zatem podatnik decyduje o tym czy "powiązać" określone składniki swojego mienia z wykonywaniem działalności gospodarczej, czy też zachować je w zarządzie majątkiem niezwiązanym z działalnością gospodarczą i oddać np. w najem."
Uchwała Składu Siedmiu Sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 24 maja 2021 r., II FPS 1/21
Odpowiedzialność zarządu spółki w sytuacji gdy wierzycielem jest członek zarządu; zasady rozkładu dowodu przy odpowiedzialności członków zarządu spółki
"I.
1. Jeżeli wierzycielem spółki, przeciwko której egzekucja okazała się bezskuteczna, jest członek zarządu, z art. 299 § 1 Kodeksu spółek handlowych wynika istnienie zobowiązania, którego treścią jest 1) wierzytelność wierzyciela-członka zarządu, w stosunku do wszystkich członków zarządu, w tym i do siebie samego jako jednego z tych członków, a jednocześnie 2) jego dług, jako członka zarządu, w stosunku do siebie samego, jako wierzyciela członków zarządu. W przypadku, gdy jedna osoba jest w tym samym stosunku zobowiązaniowym (z wyjątkiem zobowiązań wzajemnych) jednocześnie dłużnikiem i wierzycielem ma miejsce zlanie się długu i wierzytelności w jednej osobie (tzw. konfuzja). Jeżeli dotyczy to wierzyciela spółki z ograniczoną odpowiedzialnością-członka jej zarządu, można przyjąć, że w ten szczególny sposób jego wierzytelność (jako wierzyciela członków zarządu) w stosunku do siebie samego (jako członka zarządu) została zaspokojona. Dodać należy, że istota konfuzji w prawie zobowiązań sprowadza się do osiągnięcia skutku wykonania zobowiązania, ale bez jego wykonania. Konfuzja długu i wierzytelności prowadzi do wygaśnięcia zobowiązania.
2. Wyjątkowość i swoistość regulacji z art. 299 Kodeksu spółek handlowych, jej samodzielność i odrębność wobec ogólnego roszczenia deliktowego przewidzianego w art. 415 Kodeksu cywilnego. Powoduje, że ma ona charakter uniwersalny w tym znaczeniu, że konkretne okoliczności danej sprawy, czy zależności występujące między powodem, pozwanym i spółką z ograniczoną odpowiedzialnością nie powodują zmian w rozkładzie ciężaru dowodu – także w zakresie relacji pomiędzy dwoma członkami zarządu, z których jeden jest jednocześnie wierzycielem spółki, zaś drugi odpowiada za długi spółki na podstawie art. 299 Kodeksu spółek handlowych i broni się zarzutem konfuzji. W szczególności zaś nie można w tej mierze poszukiwać analogii do rozkładu ciężaru dowodu obowiązującego przy dochodzeniu ogólnego roszczenia deliktowego.
II.
1. Wyjątkowość i swoistość regulacji z art. 299 KSH, jej samodzielność i odrębność wobec ogólnego roszczenia deliktowego przewidzianego w art. 415 KC powoduje, że ma ona charakter uniwersalny w tym znaczeniu, że konkretne okoliczności danej sprawy, czy zależności występujące między powodem, pozwanym i spółką z ograniczoną odpowiedzialnością nie powodują zmian w rozkładzie ciężaru dowodu - także w zakresie relacji pomiędzy dwoma członkami zarządu, z których jeden jest jednocześnie wierzycielem spółki, zaś drugi odpowiada za długi spółki na podstawie art. 299 KSH i broni się zarzutem konfuzji. W szczególności zaś nie można w tej mierze poszukiwać analogii do rozkładu ciężaru dowodu obowiązującego przy dochodzeniu ogólnego roszczenia deliktowego. Oznacza to, że pozwana, broniąc się zarzutem konfuzji (a zatem zmierzając do wykazania wygaśnięcia wobec niej zobowiązania opartego na art. 299 KSH), winna była wykazać przesłanki z § 1 tego artykułu, tj., że powód był członkiem zarządu w czasie powstania roszczeń oraz że egzekucja była bezskuteczna.
2. Wobec zarzutu konfuzji, to powód jako członek zarządu spółki ... winien był wykazywać okoliczności z art. 299 § 2 KSH."
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 12 marca 2020r., I Aga 132/19
Upowszechnienie informacji o wymagalnym zadłużeniu oraz o podjęciu wobec przedsiębiorcy działań windykacyjnych jako naruszenie dobrego imienia tegoż przedsiębiorcy. Okoliczności na podstawie których następuje wyłączenie bezprawności naruszenia dóbr osobistych. Wina sprawcy naruszenia dobra osobistego, jako przesłanka przyznania świadczeń przewidzianych w art. 448 k.c. Pojęcie „sumy odpowiedniej” w rozumieniu art. 448 k.c.
"W procesie o ochronę dóbr osobistych powód w pierwszej kolejności winien wykazać, że jego dobro osobiste zostało naruszone przez pozwanego, zaś na pozwanym spoczywa obowiązek wykazania, iż naruszenie nie było bezprawne. Dobre imię osoby prawnej łączone jest z opinią, jaką o niej mają inne osoby ze względu na zakres jej działalności. W odniesieniu do przedsiębiorców będących osobami prawnymi, do których stosuje się przepisy o ochronie dóbr osobistych (art. 43 k.c.) niewątpliwie upowszechnienie informacji o wymagalnym zadłużeniu oraz o podjęciu wobec przedsiębiorcy działań windykacyjnych stanowi naruszenie dobrego imienia tegoż przedsiębiorcy. Renoma spółki prawa handlowego (reputacja, dobre imię przedsiębiorcy) jest jednym z dóbr osobistych, przez które rozumie się wartości niematerialne łączące się z tego rodzaju podmiotem prawa."
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 16 marca 2021 r., V ACa 4/21
Dowód z nagrania bez zgody jednego z uczestników rozmowy. Różnicowanie ochrony pokrzywdzonego wierzyciela w oparciu o przesłankę nierzutującą na stan praw małżonków łącznie zajmujących pozycję beneficjenta.
"W piśmiennictwie, podkreślając poważne wątpliwości związane z jednej strony z dopuszczeniem w przepisach procedury cywilnej możliwości korzystania z dowodu z nagrań (art. 308 k.p.c.), a z drugiej z konieczności poszanowania konstytucyjnie chronionego prawa do prywatności i tajemnicy komunikowania się, zwraca się uwagę na konieczność różnicowania oceny dopuszczalności dowodów z nagrań uzyskanych w sposób przestępczy, z naruszeniem art. 267 k.k., który definiuje przestępstwo nielegalnego uzyskania informacji, i dowodów, które tego przestępstwa nie stanowią, gdyż są utrwaleniem rozmowy, w której uczestniczy nagrywający, a więc utrwalają informację, którą uzyskał legalnie. W tym drugim wypadku ograniczenia dopuszczalności wykorzystania nagrania wynikać mogą z charakteru zawartych w nim treści, dotyczących sfery prywatności osoby nagrywanej. Z argumentacją tą należy się zgodzić, z tym zastrzeżeniem, że dowód taki mogą dyskwalifikować także okoliczności, w jakich nastąpiło nagranie, jeżeli wskazują one jednoznacznie na poważne naruszenie zasad współżycia społecznego, np. przez naganne wykorzystanie trudnego położenia, stanu psychicznego lub psychofizycznego osoby, z którą rozmowa była prowadzona. Wyrażenie przez osoby nagrane zgody na wykorzystanie nagrania w celach dowodowych przed sądem cywilnym usuwa zazwyczaj przeszkodę, jaką stanowi nielegalne pozyskanie nagrania. Brak takiej zgody wymaga przeprowadzenia oceny, czy dowód - ze względu na swoją treść i sposób uzyskania - nie narusza konstytucyjnie gwarantowanego (art. 47 Konstytucji) prawa do prywatności osoby nagranej, a jeżeli tak, to czy naruszenie tego prawa może znaleźć uzasadnienie w potrzebie zapewnienia innej osobie prawa do sprawiedliwego procesu (art. 45 Konstytucji). Natomiast podnoszone w piśmiennictwie wątpliwości co do wartości dowodu z potajemnego nagrania rozmowy prowadzonej przez nagrywającego z rozmówcą z uwagi na możliwość sterowania przez nagrywającego przebiegiem tej rozmowy, nie usprawiedliwiają zdyskwalifikowania dowodu a priori. ."
Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 22 kwietnia 2016 r., II CSK 478/15
Zakup nieruchomości przez jednego z małżonków w czasie trwania ustawowej wspólności majątkowej ze środków pochodzących z darowizny
"Zakup nieruchomości za środki pieniężne uzyskane z darowizny w czasie trwania małżeńskiej wspólności ustawowej skutkuje nabyciem spornej nieruchomości do majątku odrębnego małżonka."
Postanowienie Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 4 listopada 2004 r., V CK 149/04
Wydatki na zorganizowanie "meetingu" jako koszt uzyskania przychodów - kwalifikacja wydatków na związane z reklamą, reprezentacją i szkoleniem
"I.
"W ramach zorganizowanego meetingu i uroczystości dla osób niebędących pracownikami spółki, w związku z otwarciem nowej siedziby spółki, należy wyszczególnić wydatki na te działania, które mają charakter reprezentacji (wyjście do muzeum, występy: gwiazd, artystów, gwiazdy wieczoru, zespołów coverowych i inne umilacze czasu) i które trzeba wyłączyć z kosztów uzyskania przychodu, a także wydatki na te działania, które mają charakter reklamy, szkolenia bądź wymiany wiedzy – które podlegają zaliczeniu do kosztów podatkowych. Błędne jest zatem stanowisko organu podatkowego, że wszystkie wydatki związane z organizacją uroczystości i meetingu w stosunku do pozostałych zaproszonych gości (osób niebędących pracownikami) nie są kosztem uzyskania przychodów spółki.
II.
2. Charakteru szkoleniowego Meetingu nie zmienia okoliczność, że odbędzie się on w wynajętej sali konferencyjnej, jak również to, że będzie mu towarzyszyć serwowanie posiłków i napojów. We wskazanych we wniosku okolicznościach wydatki na nie będą ponoszone w celach reprezentacyjnych, lecz będą miały na celu stworzenie godnych warunków uczestniczenia w Meetingu. Zatem z uwagi na to, że Meeting mający charakter wydarzenia szkoleniowego ma na celu wpłynąć na wzrost sprzedaży, a przez to ma związek z działalnością spółki i wpłynie na wzrost sprzedaży, wyżej wymienione wydatki z nim związane stanowią niewątpliwie koszty uzyskania przychodu, które nie podlegają wyłączeniu z tej kategorii na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o CIT."
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego siedziba w Warszawie z dnia 29 czerwca 2020 r., III SA/Wa 2042/19
Najem jako wkład niepieniężny do spółki
"Przysługujące najemcy prawo najmu lokalu użytkowego może być przedmiotem wkładu niepieniężnego, którym wspólnik pokrywa swój udział w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością."
Uchwała Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 26 marca 1993 r., III CZP 21/93
Odpowiedzialność za zobowiązania spółki kapitałowej w organizacji; wykładnia wyrażenia „zobowiązania spółki kapitałowej w organizacji”
"I.
Artykuł 13 § 1 Kodeksu spółek handlowych stanowi o odpowiedzialności za zobowiązania osób działających w imieniu spółki w organizacji, nie jest natomiast możliwe ponoszenie odpowiedzialności za stosunek prawny. Odpowiadać można jedynie za zobowiązania, które ze stosunku prawnego wynikają.
II.
Należałoby odrzucić założenie, zgodnie z którym przez zobowiązanie w rozumieniu przepisu art. 13 § 1 KSH, można rozumieć określony stosunek prawny, niezależnie od wynikających z niego wierzytelności i długów. W przepisie tym jest mowa o odpowiedzialności za zobowiązania osób działających w imieniu spółki w organizacji, nie jest natomiast możliwe ponoszenie odpowiedzialności za stosunek prawny. Odpowiadać można jedynie za długi (zobowiązania), które ze stosunku prawnego wynikają."
Wyrok Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 10 września 2020 r., V CSK 118/19
Dyskusja w debacie publicznej a hejt stanowiący naruszenie godności osobistej przeciwnika w debacie
"Debata publiczna, polityczna dyskusja, musi mieć charakter merytoryczny i nie może stanowić ataku ad personam. Uczestnicy debaty mają prawo bronić swoich poglądów i krytykować poglądy innych; muszą jednak szanować przeciwnika owej debaty i uwzględniać jego godność. W demokratycznym państwie prawa nie ma przyzwolenia na hejt (obraźliwy, agresywny komentarz, działanie przejawiające złość, wrogość, nienawiść wobec kogoś)."
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie - V Wydział Cywilny z dnia 29 września 2020 r., V ACa 61/20
Ochrona porządku prawnego w zakresie reglamentacji prawa przekraczania granicy państwa polskiego
"Przedmiotem ochrony art. 264 § 3 KK jest niezwykle istotne w chwili obecnej dobro, jakim jest ochrona porządku prawnego w zakresie reglamentacji prawa przekraczania granicy państwa polskiego. Przepis ten nabrał szczególnego znaczenia z dniem 21.12.2007 r., a więc z dniem wejścia Polski do tzw. strefy Schengen. Z tą chwilą Polska wzięła na siebie odpowiedzialność za ochronę wszystkich krajów europejskich należących do tej strefy przed nielegalną migracją, a element tej ochrony stanowią także krajowe regulacje prawne z zakresu prawa karnego."
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie - II Wydział Karny z dnia 12 grudnia 2017 r., II AKa 359/17
Trwanie „martwego” małżeństwa jako okoliczność społecznie niepożądana
"O nieuwzględnieniu odmowy zgody na rozwód małżonka niewinnego, a tym samym o naruszeniu zasad współżycia społecznego, można mówić wówczas, gdy jej skutkiem będzie trwanie „martwego” małżeństwa, co należy uznać za społecznie niepożądane."
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu - I Wydział Cywilny z dnia 12 lutego 2020 r., I ACa 230/19
Spółka holdingowa, a unikanie opodatkowania
"Kształtowanie struktury organizacyjnej z wykorzystaniem spółki holdingowej samo w sobie nie stanowi unikania opodatkowania, podobnie jak przejęcie kontroli nad grupą spółek poprzez nabycie udziałów w spółce holdingowej. Tego rodzaju struktura organizacyjna jest wykorzystywana w działalności gospodarczej i spółka holdingowa co do zasady nie jest sztucznym podmiotem pośredniczącym.
(...) tryb postępowania organów powinien wyglądać następująco: w pierwszej kolejności organ podatkowy (terenowy lub Szef KAS) powinien zbadać, czy do określonych czynności (w niniejszej sprawie wymiany udziałów) ma zastosowanie klauzula szczególna przewidziana w odpowiednich przepisach ustaw materialnego prawa podatkowego, a dopiero w sytuacji, gdy okaże się ona nieskuteczna w przeciwdziałaniu unikaniu opodatkowania, powinna zostać rozważona możliwość zastosowania klauzuli ogólnej. W tym znaczeniu ogólna klauzula unikania opodatkowania jest klauzulą ostatniej szansy dla organów podatkowych."
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego siedziba w Warszawie z dnia 30 września 2020 r., III SA/Wa 2377/19
Prawo do życia w czystym środowisku nie jest dobrem osobistym
"1. Prawo do życia w czystym środowisku nie jest dobrem osobistym.
2. Ochronie jako dobra osobiste (art. 23 KC w związku z art. 24 KC i art. 448 KC) podlegają zdrowie, wolność, prywatność, do naruszenia (zagrożenia) których może prowadzić naruszenie standardów jakości powietrza określonych w przepisach prawa."
Uchwała Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 28 maja 2021 r., III CZP 27/20
Użycie sfałszowanego dokumentu
"Znamię „użycia” w rozumieniu art. 270 § 1 KK postrzegać więc należy jako przedłożenie dokumentu m.in. organowi, instytucji lub wykorzystanie go w związku z działaniem urządzenia, np. dla weryfikacji tożsamości."
Wyrok
Sądu Najwyższego - Izba Karna
z dnia 20 kwietnia 2021 r.,
II KK 132/20
Wyrażenie groźby bezprawnej a moment powstania obawy jej spełnienia
"Ustawodawca nie wymaga, aby między wyrażeniem groźby a powstaniem obawy jej spełnienia musiała zaistnieć zbieżność czasowa. W przypadku przestępstwa z art. 190 § 1 KK skutek jest ze swojej istoty okolicznością oderwaną od samego działania sprawcy. Nie zmienia tego fakt, że akurat w przypadku występku groźby ma on charakter niefizykalny."
Postanowienie SN z dnia 21.5.2020 r., V KK 85/20
Zabezpieczenie potrzeb rodziny w sprawie o rozwód a pełnoletniość dzieci
"W sprawie o rozwód, sąd na wniosek jednego z małżonków może orzec o obowiązku przyczyniania się do zaspokajania potrzeb rodziny, obejmujących także koszty utrzymania pełnoletnich dzieci."
Uchwała SN z dnia 28.11.2012 r., III CZP 77/12
Odpowiedzialność ubezpieczyciela z tytułu kosztów najmu pojazdu przy szkodzie całkowitej
"Wydatkiem niezbędnym i celowym jest wydatek poniesiony na korzystanie z innego pojazdu w takim zakresie, w jakim poszkodowany korzystałby ze swojego środka lokomocji, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Wydatki ekonomicznie uzasadnione to wydatki na najem pojazdu zasadniczo o podobnej klasie do pojazdu uszkodzonego lub zniszczonego, poniesione w oparciu o stawki czynszu najmu, które obowiązują na danym rynku lokalnym (ceny rynkowe za tego typu usługi) i w czasie naprawy pojazdu mechanicznego lub do czasu nabycia nowego pojazdu (w przypadku szkody całkowitej)."
Wyrok Sądu Rejonowego w Środzie Śląskiej z dnia 3 kwietnia 2018 r., sygn. akt I C 167/18
Odpowiedzialność solidarna małżonków
"Przez zobowiązania zaciągnięte w sprawach wynikających z zaspokojenia zwykłych potrzeb rodziny (art. 30 § 1 k.r.o.) należy rozumieć tylko te zobowiązania, które odnoszą się do normalnych, codziennych potrzeb rodziny, wymagających bezwzględnie zaspokojenia bez potrzeby podejmowania przez małżonków specjalnych decyzji. Wszelkie inne zobowiązania - zwłaszcza dotyczące większych zakupów ratalnych, nie dające się zakwalifikować pod pojęcie "zwykłych" potrzeb rodziny - zaciągnięte przez jednego małżonka nie rodzą odpowiedzialności solidarnej drugiego małżonka."
Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 22 września 1966 r., sygn. akt I CR 544/66
Trwałe związanie obiektu z gruntem
"O tym czy dany obiekt budowlany jest trwale połączony z gruntem czy nie, decyduje nie tyle sposób i metoda związania z gruntem, technologia wykonania fundamentu i możliwości techniczne przeniesienia tego obiektu budowlanego w inne miejsce, ale to czy wielkość tego urządzenia, jego konstrukcja, przeznaczenie i względy bezpieczeństwa wymagają takiego trwałego związania. Sposób połączenia z gruntem, technika czy technologia z tym związane nie mogą świadczyć o tym czy jest to w rozumieniu ustawy z 7 lipca 1994 r. prawo budowlane trwałe czy też nie trwałe połączenie z gruntem."
Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 13 kwietnia 2022 r., sygn. akt II OSK 1274/19
Wierzyciel może domagać się odsetek od upadłego dłużnika
"Czy wyłączenie zastosowania przepisów ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych z dnia 8 marca 2013 r. (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 424, ze zm.) na podstawie art. 3 pkt 1 tej ustawy do długów objętych postępowaniem upadłościowym implikuje konieczność zastosowania przepisów ogólnych o odsetkach ustawowych za opóźnienie czy też wyłącza zupełnie możliwość zaspokojenia w postępowaniu upadłościowym odsetek naliczonych na podstawie tej ustawy?
𝗣𝗿𝘇𝗲𝘄𝗶𝗱𝘇𝗶𝗮𝗻𝗲 𝘄 𝗮𝗿𝘁. 𝟯 𝗽𝗸𝘁 𝟭 𝘂𝘀𝘁𝗮𝘄𝘆 𝘇 𝗱𝗻𝗶𝗮 𝟴 𝗺𝗮𝗿𝗰𝗮 𝟮𝟬𝟭𝟯 𝗿. 𝗼 𝗽𝗿𝘇𝗲𝗰𝗶𝘄𝗱𝘇𝗶𝗮ł𝗮𝗻𝗶𝘂 𝗻𝗮𝗱𝗺𝗶𝗲𝗿𝗻𝘆𝗺 𝗼𝗽óź𝗻𝗶𝗲𝗻𝗶𝗼𝗺 𝘄 𝘁𝗿𝗮𝗻𝘀𝗮𝗸𝗰𝗷𝗮𝗰𝗵 𝗵𝗮𝗻𝗱𝗹𝗼𝘄𝘆𝗰𝗵 (𝗷𝗲𝗱𝗻. 𝘁𝗲𝗸𝘀𝘁: 𝗗𝘇. 𝗨. 𝘇 𝟮𝟬𝟮𝟮 𝗿., 𝗽𝗼𝘇. 𝟴𝟵𝟯) 𝘄𝘆łą𝗰𝘇𝗲𝗻𝗶𝗲 𝘀𝘁𝗼𝘀𝗼𝘄𝗮𝗻𝗶𝗮 𝘁𝗲𝗷 𝘂𝘀𝘁𝗮𝘄𝘆 𝗱𝗼 𝗱ł𝘂𝗴ó𝘄 𝗼𝗯𝗷ę𝘁𝘆𝗰𝗵 𝗽𝗼𝘀𝘁ę𝗽𝗼𝘄𝗮𝗻𝗶𝗲𝗺 𝗽𝗿𝗼𝘄𝗮𝗱𝘇𝗼𝗻𝘆𝗺 𝗻𝗮 𝗽𝗼𝗱𝘀𝘁𝗮𝘄𝗶𝗲 𝗽𝗿𝘇𝗲𝗽𝗶𝘀ó𝘄 𝘂𝘀𝘁𝗮𝘄𝘆 𝘇 𝗱𝗻𝗶𝗮 𝟮𝟴 𝗹𝘂𝘁𝗲𝗴𝗼 𝟮𝟬𝟬𝟯 𝗿. - 𝗣𝗿𝗮𝘄𝗼 𝘂𝗽𝗮𝗱ł𝗼ś𝗰𝗶𝗼𝘄𝗲 (𝗷𝗲𝗱𝗻. 𝘁𝗲𝗸𝘀𝘁: 𝗗𝘇. 𝗨. 𝘇 𝟮𝟬𝟮𝟮 𝗿., 𝗽𝗼𝘇. 𝟭𝟱𝟮𝟬), 𝗻𝗶𝗲 𝗽𝗼𝘇𝗯𝗮𝘄𝗶𝗮 𝘄𝗶𝗲𝗿𝘇𝘆𝗰𝗶𝗲𝗹𝗮 𝘂𝗽𝗿𝗮𝘄𝗻𝗶𝗲𝗻𝗶𝗮 𝗱𝗼 𝗼𝗱𝘀𝗲𝘁𝗲𝗸 𝘂𝘀𝘁𝗮𝘄𝗼𝘄𝘆𝗰𝗵 𝘇𝗮 𝗼𝗽óź𝗻𝗶𝗲𝗻𝗶𝗲 𝗻𝗮 𝘇𝗮𝘀𝗮𝗱𝗮𝗰𝗵 𝗼𝗴ó𝗹𝗻𝘆𝗰𝗵."
𝐔𝐜𝐡𝐰𝐚ł𝐚 𝐒ą𝐝𝐮 𝐍𝐚𝐣𝐰𝐲ż𝐬𝐳𝐞𝐠𝐨 𝐳 𝐝𝐧𝐢𝐚 𝟓 𝐩𝐚ź𝐝𝐳𝐢𝐞𝐫𝐧𝐢𝐤𝐚 𝟐𝟎𝟐𝟐 𝐫., 𝐈𝐈𝐈 𝐂𝐙𝐏 𝟏𝟎𝟏/𝟐𝟐 101/𝟐𝟐
Wyłączenie roszczenia o bezpodstawne wzbogacenie w ramach stosunku umownego; forma czynności dotyczącej przedsiębiorstwa
"1. Jeżeli istnieje ustawowo sprecyzowane roszczenie o wykonanie zobowiązania, to nie zachodzi podstawowa przesłanka roszczenia z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia, a mianowicie wadliwość podstawy prawnej wzbogacenia. Inaczej mówiąc, roszczenie o zwrot bezpodstawnego wzbogacenia jest wyłączone w sytuacji, w której dana kwestia jest regulowana w ramach stosunku umownego..
2. Gdyby ustawodawca chciał, aby każda czynność dotycząca przedsiębiorstwa dokonywana była w formie pisemnej z podpisami notarialnie poświadczonymi, art. 771 Kodeksu cywilnego zostałby sformułowany inaczej; nie zostałyby w nim wyliczone poszczególne czynności, ale powinno w nim zostać zawarte ogólne sformułowanie, że każda czynność dotycząca przedsiębiorstwa powinna zostać dokonana w formie pisemnej z podpisami notarialnie poświadczonymi.""
Wyrok
Sądu Apelacyjnego w Białymstoku - I Wydział Cywilny z dnia 13 kwietnia 2018 r., I AGa 62/18
𝐅𝐮𝐧𝐤𝐜𝐣𝐨𝐧𝐨𝐰𝐚𝐧𝐢𝐞 𝐥𝐨𝐭𝐧𝐢𝐬𝐤𝐚, 𝐚 𝐨𝐝𝐬𝐳𝐤𝐨𝐝𝐨𝐰𝐚𝐧𝐢𝐞 𝐳 𝐭𝐲𝐭𝐮ł𝐮 𝐳𝐦𝐧𝐢𝐞𝐣𝐬𝐳𝐞𝐧𝐢𝐚 𝐰𝐚𝐫𝐭𝐨ś𝐜𝐢 𝐧𝐢𝐞𝐫𝐮𝐜𝐡𝐨𝐦𝐨ś𝐜𝐢
"1. Wprowadzenie obszaru ograniczonego użytkowania z uwagi na niemożność zachowania standardów ochrony środowiska przed hałasem w związku z funkcjonowaniem lotniska (art. 135 ust. 1 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska, jedn. tekst: Dz. U. z 2021 r., poz. 1973) nie stanowi samodzielnej podstawy roszczenia odszkodowawczego z tytułu obniżenia wartości nieruchomości, określonego w art. 129 ust. 2 tej ustawy.
2. Za ograniczające sposób korzystania z nieruchomości w rozumieniu art. 129 ust. 2 ww. ustawy mogą być uznane wyłącznie postanowienia aktu ustanawiającego obszar ograniczonego użytkowania określające nakazy, zakazy i zalecenia skierowane do właścicieli nieruchomości (art. 135 ust. 3a tej ustawy).""
𝐔𝐜𝐡𝐰𝐚ł𝐚 𝐒ą𝐝𝐮 𝐍𝐚𝐣𝐰𝐲ż𝐬𝐳𝐞𝐠𝐨 𝐳 𝐝𝐧𝐢𝐚 𝟐𝟗 𝐤𝐰𝐢𝐞𝐭𝐧𝐢𝐚 𝟐𝟎𝟐𝟐 𝐫., 𝐈𝐈𝐈 𝐂𝐙𝐏 𝟖𝟏/𝟐𝟐
Sprzedaż samochodu w formie ustnej
"Wymogu formy pisemnej umowy o sprzedaż samochodu nie przewidują przepisy prawa cywilnego. Nie jest więc wykluczone, że tego rodzaju umowa zostanie zawarta w formie ustnej."
Wyrok Sądu Najwyższego - Izba Karna z dnia 21 kwietnia 2021 r., III KK 483/19
Niedopuszczalność ustanowienia w postanowieniu prokuratora jednej hipoteki przymusowej równocześnie zabezpieczającej należności Skarbu Państwa i poszkodowanego
"Niedopuszczalne jest ustanowienie w postanowieniu prokuratora jednej hipoteki przymusowej, która ma równocześnie zabezpieczać należności Skarbu Państwa i poszkodowanego. Wówczas zachodzi przeszkoda do dokonania wpisu (art. 626[9] KPC), a w szczególności nie jest dopuszczalne dokonanie „podziału” hipoteki przez sąd wieczystoksięgowy i dokonanie wpisu „części” hipoteki zabezpieczającej karę grzywny. Stoi temu na przeszkodzie choćby brak określenia wysokości zabezpieczanej wierzytelności."
Postanowienie Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 19 lutego 2021 r. III CSKP 33/21
Rozpoznanie sprawy na posiedzeniu niejawnym a gwarancje procesowe strony
"I.
Nieważność postępowania sądowoadministracyjnego ma miejsce również wtedy, gdy sąd uniemożliwi skarżącemu zapoznanie się z aktami administracyjnymi sprawy przed wydaniem wyroku na posiedzeniu niejawnym.
II.
1. Rozpoznanie sprawy na posiedzeniu niejawnym musi zostać powiązane z umożliwieniem stronie obrony swoich praw przez zajęcie stanowiska na piśmie.
2. Samo powiadomienie strony o terminie posiedzenia niejawnego nie jest wystarczające do stwierdzenia, iż dochowane zostały gwarancje procesowe tej strony.
3. Spełnienie przesłanki określonej art. 183 § 2 pkt 5 ustawy o postępowaniu przed sądami administracyjnymi może nastąpić także wówczas, gdy strona zostanie zawiadomiona o terminie posiedzenia, ale na skutek innych zaniechań sądu pierwszej instancji strona nie będzie w stanie zająć stanowiska w sprawie."
Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 13 stycznia 2022 r., III OSK 4864/21
𝐈𝐧𝐟𝐨𝐫𝐦𝐚𝐜𝐣𝐞 𝐳 𝐢𝐧𝐭𝐞𝐫𝐰𝐞𝐧𝐜𝐣𝐢 𝐏𝐨𝐥𝐢𝐜𝐣𝐢 𝐬𝐭𝐚𝐧𝐨𝐰𝐢ą 𝐢𝐧𝐟𝐨𝐫𝐦𝐚𝐜𝐣𝐞 𝐩𝐮𝐛𝐥𝐢𝐜𝐳𝐧ą
Przedmiotem skargi była bezczynność Komendanta Policji, który nie udzielił na wniosek skarżącego informacji publicznej dotyczącej przeprowadzonej interwencji patrolu zmotoryzowanego Policji, w zakresie: wskazania imion oraz nazwisk funkcjonariuszy patrolu zmotoryzowanego; numeru rejestracyjnego oznakowanego radiowozu; podstawy faktycznej (przyczyny) interwencji; wskazania czy kierujący został pouczony; wskazania czy kierujący został ukarany mandatem; kopii notatników służbowych funkcjonariuszy.⤵️⤵️.
Sąd wskazał, że zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej, 𝐤𝐚ż𝐝𝐚 𝐢𝐧𝐟𝐨𝐫𝐦𝐚𝐜𝐣𝐚 𝐨 𝐬𝐩𝐫𝐚𝐰𝐚𝐜𝐡 𝐩𝐮𝐛𝐥𝐢𝐜𝐳𝐧𝐲𝐜𝐡 𝐬𝐭𝐚𝐧𝐨𝐰𝐢 𝐢𝐧𝐟𝐨𝐫𝐦𝐚𝐜𝐣ę 𝐩𝐮𝐛𝐥𝐢𝐜𝐳𝐧ą w rozumieniu ustawy i podlega udostępnieniu oraz ponownemu wykorzystywaniu na zasadach i w trybie określonych w tej ustawie. Przykładowy, otwarty katalog informacji publicznej został określony w art. 6 DostInfPubU. Prawo dostępu do informacji publicznej przysługuje każdemu, z zastrzeżeniem art. 5, a wykonanie tego prawa nie wymaga wykazania interesu prawnego lub faktycznego.
Prawo do informacji publicznej podlega ograniczeniu w zakresie i na zasadach określonych w przepisach o ochronie informacji niejawnych oraz o ochronie innych tajemnic ustawowo chronionych, jak również ze względu na prywatność osoby fizycznej lub przedsiębiorcy. 𝐎𝐠𝐫𝐚𝐧𝐢𝐜𝐳𝐞𝐧𝐢𝐞 𝐭𝐨 𝐧𝐢𝐞 𝐝𝐨𝐭𝐲𝐜𝐳𝐲 𝐧𝐚𝐭𝐨𝐦𝐢𝐚𝐬𝐭 𝐢𝐧𝐟𝐨𝐫𝐦𝐚𝐜𝐣𝐢 𝐨 𝐨𝐬𝐨𝐛𝐚𝐜𝐡 𝐩𝐞ł𝐧𝐢ą𝐜𝐲𝐜𝐡 𝐟𝐮𝐧𝐤𝐜𝐣𝐞 𝐩𝐮𝐛𝐥𝐢𝐜𝐳𝐧𝐞, 𝐦𝐚𝐣ą𝐜𝐲𝐜𝐡 𝐳𝐰𝐢ą𝐳𝐞𝐤 𝐳 𝐩𝐞ł𝐧𝐢𝐞𝐧𝐢𝐞𝐦 𝐭𝐲𝐜𝐡 𝐟𝐮𝐧𝐤𝐜𝐣𝐢, 𝐰 𝐭𝐲𝐦 𝐨 𝐰𝐚𝐫𝐮𝐧𝐤𝐚𝐜𝐡 𝐩𝐨𝐰𝐢𝐞𝐫𝐳𝐞𝐧𝐢𝐚 𝐢 𝐰𝐲𝐤𝐨𝐧𝐲𝐰𝐚𝐧𝐢𝐚 𝐟𝐮𝐧𝐤𝐜𝐣𝐢 𝐨𝐫𝐚𝐳 𝐰 𝐩𝐫𝐳𝐲𝐩𝐚𝐝𝐤𝐮, 𝐠𝐝𝐲 𝐨𝐬𝐨𝐛𝐚 𝐟𝐢𝐳𝐲𝐜𝐳𝐧𝐚 𝐥𝐮𝐛 𝐩𝐫𝐳𝐞𝐝𝐬𝐢ę𝐛𝐢𝐨𝐫𝐜𝐚 𝐫𝐞𝐳𝐲𝐠𝐧𝐮𝐣ą 𝐳 𝐩𝐫𝐳𝐲𝐬ł𝐮𝐠𝐮𝐣ą𝐜𝐞𝐠𝐨 𝐢𝐦 𝐩𝐫𝐚𝐰𝐚.
𝐒𝐩𝐨𝐬𝐨𝐛𝐲 𝐫𝐨𝐳𝐩𝐨𝐳𝐧𝐚𝐧𝐢𝐚 𝐰𝐧𝐢𝐨𝐬𝐤𝐮 𝐨 𝐮𝐝𝐳𝐢𝐞𝐥𝐞𝐧𝐢𝐞 𝐢𝐧𝐟𝐨𝐫𝐦𝐚𝐜𝐣𝐢 𝐩𝐮𝐛𝐥𝐢𝐜𝐳𝐧𝐞𝐣
"Załatwienie wniosku o udzielenie informacji publicznej może przybrać postać: 1) czynności materialno-technicznej, jaką jest udzielenie informacji publicznej; 2) pisma informującego, że wezwany podmiot nie jest zobowiązany do udzielenia informacji, gdyż nią nie dysponuje albo nie jest podmiotem, od którego można jej żądać; 3) pisma informującego, że żądana informacja nie stanowi informacji publicznej w rozumieniu ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej; 4) pisma informującego, że istnieje odrębny tryb dostępu do żądanej informacji publicznej; 5) decyzji administracyjnej, o której mowa w art. 16 ust. 1 wskazanej ustawy, w przypadku odmowy udzielenia informacji publicznej, względnie umorzenia postępowania o udostępnienie informacji (art. 14 ust. 2 ustawy o dostępie do informacji publicznej)."
<
Bezczynność organu w udostępnieniu informacji publicznej ma zaś miejsce w sytuacji, w której podmiot zobowiązany do udostępnienia informacji publicznej posiada pożądaną informację, 𝐚𝐥𝐞 𝐧𝐢𝐞 𝐮𝐝𝐨𝐬𝐭ę𝐩𝐧𝐢𝐚 𝐣𝐞𝐣, 𝐧𝐢𝐞 𝐰𝐲𝐝𝐚𝐣𝐞 𝐝𝐞𝐜𝐲𝐳𝐣𝐢 𝐨 𝐨𝐝𝐦𝐨𝐰𝐢𝐞 𝐮𝐝𝐨𝐬𝐭ę𝐩𝐧𝐢𝐞𝐧𝐢𝐚, 𝐥𝐮𝐛 𝐭𝐞ż 𝐢𝐧𝐟𝐨𝐫𝐦𝐮𝐣𝐞 𝐰𝐧𝐢𝐨𝐬𝐤𝐨𝐝𝐚𝐰𝐜ę, ż𝐞 𝐰𝐧𝐢𝐨𝐬𝐤𝐨𝐰𝐚𝐧𝐚 𝐢𝐧𝐟𝐨𝐫𝐦𝐚𝐜𝐣𝐚 𝐧𝐢𝐞 𝐣𝐞𝐬𝐭 𝐢𝐧𝐟𝐨𝐫𝐦𝐚𝐜𝐣ą 𝐩𝐮𝐛𝐥𝐢𝐜𝐳𝐧ą, 𝐜𝐨 𝐣𝐞𝐬𝐭 𝐧𝐢𝐞𝐳𝐠𝐨𝐝𝐧𝐞 𝐳𝐞 𝐬𝐭𝐚𝐧𝐞𝐦 𝐟𝐚𝐤𝐭𝐲𝐜𝐳𝐧𝐲𝐦. Jeżeli jednak adresat nie posiada informacji wskazanej we wniosku, to nie można zarzucić mu bezczynności. W takim przypadku podmiot publiczny powinien o tym powiadomić wnioskującego. Dla zasadności skargi na bezczynność nie ma znaczenia okoliczność, z powodu której określony akt nie został podjęty lub czynność dokonana, a w szczególności - czy bezczynność została spowodowana zawinioną albo też niezawinioną opieszałością organu, czy też wiąże się z jego przeświadczeniem, że stosowny akt lub czynność w ogóle nie powinny zostać dokonane.
𝐖𝐲𝐫𝐨𝐤 𝐖𝐨𝐣𝐞𝐰ó𝐝𝐳𝐤𝐢𝐞𝐠𝐨 𝐒ą𝐝𝐮 𝐀𝐝𝐦𝐢𝐧𝐢𝐬𝐭𝐫𝐚𝐜𝐲𝐣𝐧𝐞𝐠𝐨 𝐬𝐢𝐞𝐝𝐳𝐢𝐛𝐚 𝐰 𝐒𝐳𝐜𝐳𝐞𝐜𝐢𝐧𝐢𝐞 𝐳 𝐝𝐧𝐢𝐚 𝟏𝟑 𝐬𝐭𝐲𝐜𝐳𝐧𝐢𝐚 𝟐𝟎𝟐𝟐 𝐫., 𝐈𝐈 𝐒𝐀𝐁/𝐒𝐳 𝟏𝟔𝟒/𝟐𝟏
𝐁𝐫𝐚𝐤 𝐮𝐬𝐭𝐧𝐞𝐠𝐨 𝐨𝐠ł𝐨𝐬𝐳𝐞𝐧𝐢𝐚 𝐰𝐲𝐫𝐨𝐤𝐮 𝐩𝐨𝐰𝐨𝐝𝐮𝐣𝐞 𝐣𝐞𝐠𝐨 𝐛𝐫𝐚𝐤
Sąd Apelacyjny w Łodzi w wyniku rozpoznawanej apelacji oskarżonego zwrócił się do Sądu Najwyższego z następującym pytaniem:
"Czy przypadek naruszenia przez Sąd przepisu art. 100 § 1 k.p.k., nakazującego ustne ogłoszenie orzeczenia wydanego na rozprawie (w tym - co oczywiste - ogłoszenie wyroku) w ten sposób, że wyrok wydany na rozprawie nie zostaje ustnie ogłoszony (art. 418 § 1 k.p.k.), a uznany za ogłoszony - na podstawie art. 100 § 1a k.p.k. - powoduje, iż wyrok taki nie wywołuje skutków prawnych (sentantia non existens), czy też w przypadku, kiedy na ogłoszenie wyroku nikt się nie stawił (ani strony, ani ich przedstawiciele procesowi, ani publiczność) uchybienie tego rodzaju należy rozpatrywać w kategoriach tzw. względnej przyczyny odwoławczej?".
Sąd najwyższy odmówił podjęcia uchwały i wydał postanowienie następującej treści:
"Brak ustnego ogłoszenia wyroku wydawanego na rozprawie głównej (art. 418 § 1 k.p.k.), niezależnie od wadliwej formy zastępującej ogłoszenie, w tym przy zastosowaniu art. 100 § 1a k.p.k., powoduje, że nie dochodzi do wydania wyroku. Dokument opatrzony nazwą „wyrok”, nawet jeżeli zostanie włączony do akt sprawy, nie wywołuje skutków prawnych, w tym w szczególności nie uprawnia stron postępowania do wniesienia środka odwoławczego albo nadzwyczajnego środka zaskarżenia. W razie wniesienia takiego środka prezes sądu (przewodniczący wydziału, upoważniony sędzia) powinien odmówić jego przyjęcia, a wypadku jego błędnego przyjęcia i przekazania akt sprawy sądowi odwoławczemu albo Sądowi Najwyższemu, sąd ten powinien pozostawić wniesiony środek zaskarżenia bez rozpoznania – wobec braku substratu zaskarżenia. W takim wypadku nie ma podstaw do umorzenia postępowania odwoławczego lub kasacyjnego."
Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 9 marca 2022 r., sygn. I KZP 8/22
𝐙𝐚𝐩𝐢𝐬 𝐰 𝐩𝐫𝐨𝐭𝐨𝐤𝐨𝐥𝐞 𝐰𝐚𝐥𝐧𝐞𝐠𝐨 𝐳𝐠𝐫𝐨𝐦𝐚𝐝𝐳𝐞𝐧𝐢𝐚 𝐨 𝐧𝐢𝐞𝐩𝐨𝐝𝐣ę𝐜𝐢𝐮 𝐮𝐜𝐡𝐰𝐚ł𝐲 𝐮𝐧𝐢𝐞𝐦𝐨ż𝐥𝐢𝐰𝐢𝐚 𝐩𝐨𝐰ó𝐝𝐳𝐭𝐰𝐨 𝐨 𝐮𝐬𝐭𝐚𝐥𝐞𝐧𝐢𝐞 𝐣𝐞𝐣 𝐩𝐨𝐝𝐣ę𝐜𝐢𝐚
Sąd Apelacyjny w Krakowie rozpatrując apelację pozwanej w sprawie z powództwa akcjonariusza spółki akcyjnej przeciwko tej spółce o stwierdzenie na podstawie art. 189 k.p.c. (ustalenie przez sąd istnienie lub nieistnienie stosunku prawnego lub prawa, gdy powód ma w tym interes prawny) nieistnienia uchwał, które podjęte zostały głosami akcjonariuszy, których głosy nie powinny być brane pod uwagę, oraz o ustalenie, że podjęto uchwały zaproponowane przez powoda, których zgodnie z protokołem zgromadzenia akcjonariuszy nie podjęto, zwrócił się do Sądu Najwyższego z pytaniem "Czy dopuszczalne jest ustalenie na podstawie art. 189 k.p.c. wyrokiem sądowym, że na walnym zgromadzeniu akcjonariuszy spółki akcyjnej została podjęta określona uchwała, w sytuacji, gdy w protokole walnego zgromadzenia stwierdzono, że uchwała nie została podjęta?".
"Nie jest dopuszczalne ustalenie na podstawie art. 189 k.p.c., że na walnym zgromadzeniu akcjonariuszy spółki akcyjnej została podjęta określona uchwała, jeżeli w protokole walnego zgromadzenia stwierdzono, że uchwała nie została podjęta."
Uchwała Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 20 stycznia 2022 r., sygn. III CZP 17/22
Kary w umowie o ustanowienie użytkowania wieczystego w razie niedokonania zabudowy w terminie są sprzeczne z treścią art. 63 ustawy o gospodarce nieruchomościami
"Nieważne jest postanowienie umowy o ustanowieniu użytkowania wieczystego określające obowiązek zapłaty przez użytkownika wieczystego kary umownej w wypadku niezagospodarowania nieruchomości w terminie wskazanym w umowie."
Uchwała Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 20 stycznia 2022 r., sygn. III CZP 8/22
𝐀𝐫𝐭. 𝟔𝟑𝟐 𝐩𝐤𝐭 𝟐 𝐤.𝐩.𝐤. 𝐬𝐭𝐚𝐧𝐨𝐰𝐢 𝐩𝐨𝐝𝐬𝐭𝐚𝐰ę 𝐝𝐨 𝐳𝐚𝐬ą𝐝𝐳𝐞𝐧𝐢𝐚 𝐳𝐰𝐫𝐨𝐭𝐮 𝐤𝐨𝐬𝐳𝐭ó𝐰 𝐨𝐛𝐫𝐨ń𝐜𝐲 𝐰 𝐩𝐫𝐳𝐲𝐩𝐚𝐝𝐤𝐮 𝐩𝐨𝐬𝐭𝐚𝐧𝐨𝐰𝐢𝐞𝐧𝐢𝐚 𝐨 𝐧𝐢𝐞𝐝𝐨𝐩𝐮𝐬𝐳𝐜𝐳𝐚𝐥𝐧𝐨ś𝐜𝐢 𝐰𝐲𝐝𝐚𝐧𝐢𝐚 𝐨𝐬𝐨𝐛𝐲 ś𝐜𝐢𝐠𝐚𝐧𝐞𝐣
"Przepis art. 632 pkt 2 k.p.k., stosowany per analogiam do orzeczenia o prawnej niedopuszczalności wydania osoby ściganej, może stanowić podstawę do zasądzenia zwrotu wydatków poniesionych przez tę osobę w związku z ustanowieniem obrońcy."
Uchwała 7 sędziów Sądu Najwyższego - Izba Karna z dnia 7 listopada 2021 r., I KZP 6/21
Wierzyciel hipoteczny ma pierwszeństwo przed wierzycielem paulińskim
"W razie zbiegu - w postępowaniu egzekucyjnym z użytkowania wieczystego - uprawnienia wierzyciela (pauliańskiego), względem którego czynność prawna zbycia tego prawa, zawarta między dłużnikiem a osobą trzecią, została uznana za bezskuteczną (art. 532 k.c.), z uprawnieniem wierzyciela (hipotecznego), który uzyskał na tym prawie zabezpieczenie hipoteczne na podstawie czynności prawnej zawartej z osobą trzecią, ale przed ujawnieniem w księdze wieczystej roszczenia wierzyciela pauliańskiego, mają zastosowanie reguły pierwszeństwa wynikające z ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece (jedn. tekst: Dz. U. z 2019 r., poz. 2204), chyba że wierzyciel pauliański zakwestionował skutecznie czynność prawną ustanowienia hipoteki w trybie skargi pauliańskiej realizowanej w formie powództwa albo zarzutu przeciwko wierzycielowi hipotecznemu (art. 531 § 1 i 2 k.c.)."
Uchwała Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 2 lutego 2022 r., III CZP 32/22
Bezzasadność odstąpienia od umowy o roboty budowlane
"Ustalenie, że opóźnienie w wykonaniu robót budowlanych wynikło z przyczyn leżących po stronie pozwanego, czyni bezzasadnym odstąpienie przez niego od umowy na podstawie art. 656 KC w związku z art. 635 KC. Oznacza to, że powodowi przysługuje roszczenie o zapłatę wynagrodzenia przewidzianego w umowie."
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie - I Wydział Cywilny z dnia 29 kwietnia 2020 r., I AGa 17/20
Rozliczenia majątkowe po ustaniu konkubinatu
"Konkubinat sam przez się nie może być źródłem żadnych praw i obowiązków uregulowanych w kodeksie rodzinnym i opiekuńczym. Z tego względu do konkubinatu nie można - nawet przez analogię – stosować przepisów o małżeństwie. Odnosi się to również do zawartych w kodeksie rodzinnym i opiekuńczym przepisów dotyczących stosunków majątkowych małżeńskich, w tym rozliczeń następujących po ustaniu wspólności. Odmienna wykładnia oznaczałaby bowiem zrównanie w pewnym zakresie małżeństwa oraz związku nieformalnego, do czego brak podstawy prawnej. Z drugiej strony, nie budzi wątpliwości konieczność dokonania rozliczeń majątkowych po ustaniu konkubinatu."
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie - I Wydział Cywilny z dnia 24 lutego 2021 r., I ACa 337/20
Odpowiedzialność gminy za szkodę wynikającą z zanieczyszczeń chodników
"I.
Gmina ponosi odpowiedzialność za szkodę wynikającą z nieuprzątnięcia błota, śniegu, lodu i innych zanieczyszczeń z chodników położonych wzdłuż nieruchomości w razie nienależytego sprawowania nadzoru nad wykonaniem przez właściciela obowiązku wynikającego z art. 5 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1289).
II.
Na właścicielu nieruchomości spoczywa obowiązek usuwania śniegu, błota czy innych nieczystości z chodnika przylegającego do jego posesji.
Jeśli jednak właściciel nie wywiązuje się ze swojego obowiązku, odpowiedzialność za szkodę poniesioną w wyniku tego zaniedbania może ponieść gmina. Jeśli naprawi ona szkodę, to przysługiwać jej będzie roszczenie o zwrot równowartości odszkodowania w stosunku do właściciela, który nie wywiązał się ze swoich obowiązków."
Uchwała Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 24 listopada 2017 r., III CZP 38/17
𝐏𝐨𝐝𝐚𝐭𝐞𝐤 𝐨𝐝 ś𝐰𝐢𝐚𝐝𝐜𝐳𝐞ń 𝐧𝐢𝐞𝐨𝐝𝐩ł𝐚𝐭𝐧𝐲𝐜𝐡. 𝐏𝐨𝐣ę𝐜𝐢𝐞 „𝐧𝐢𝐞𝐨𝐝𝐩ł𝐚𝐭𝐧𝐞𝐠𝐨 ś𝐰𝐢𝐚𝐝𝐜𝐳𝐞𝐧𝐢𝐚”
""1. Pojęcie "nieodpłatnego świadczenia" oparte na gruncie przepisów prawa podatkowego ma szerszy zakres niż w prawie cywilnym. Obejmuje ono wszelkie przysporzenia, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu lub przysporzenie majątku mające konkretny wymiar finansowy, bez ekwiwalentnego wynagrodzenia.
2. Jeżeli wspólnik spółki z o.o. w ramach zobowiązania wynikającego z umowy spółki i zgodnie z art. 159 i art. 176 § 1 k.s.h. świadczy na jej rzecz dodatkowe usługi (powtarzające się świadczenia niepieniężne) bez wynagrodzenia, to spółka ta - zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 2 u.p.d.o.p. - otrzyma nieodpłatnie świadczenia podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych."
"Spółka kapitałowa musi zapłacić podatek od nieodpłatnych świadczeń, gdy jej właściciel przygotowuje projekty i prowadzi szkolenie, nie biorąc za to wynagrodzenia."
"Mając na względzie to, że wspólnik będzie świadczył na rzecz strony przeciwnej usługi bez wynagrodzenia, po stronie spółki wystąpi przysporzenie majątkowe mające konkretny wymiar finansowy; polegające na tym, iż spółka nie będzie zobowiązana płacić komukolwiek za korzystanie z tego rodzaju usług świadczonych na rzecz innych podmiotów, będących kontrahentami spółki. (...) Zatem, jeżeli wspólnik spółki z o.o. w ramach zobowiązania wynikającego z umowy spółki i zgodnie z art. 159 i art. 176 § 1 KSH świadczy na jej rzecz dodatkowe usługi (powtarzające się świadczenia niepieniężne) bez wynagrodzenia, to spółka ta - zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 2 PDOPrU - otrzyma nieodpłatnie świadczenia podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych."
"Jeżeli wspólnik spółki z ograniczoną odpowiedzialnością świadczy na jej rzecz dodatkowe usługi (powtarzające się świadczenia niepieniężne) bez wynagrodzenia w ramach zobowiązania wynikającego z umowy spółki i zgodnie z art. 159 i art. 176 § 1 ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz.U. Nr 94, poz. 1037 ze zm.), w myśl art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397 ze zm.) spółka ta otrzyma nieodpłatnie świadczenia, podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych."
."
Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 5 lipca 2016 r., II FSK 1889/14
Interpretacja przepisów dotyczących wstrzymania transakcji lub blokady rachunku; nieuznanie środków zgromadzonych na rachunku bankowym za dowód rzeczowy
"1. Przepis art. 86 ust. 13 ustawy z dnia 1 marca 2018 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (Dz.U. z 2020 r. poz. 971) musi być interpretowany w sposób ścisły i uwzględniający gwarancyjną funkcję tego przepisu.
2. Środki zgromadzone na rachunku bankowym nie mają cech dowodu rzeczowego w rozumieniu art. 86 ust. 13 cytowanej wyżej ustawy, gdyż nie istnieją jako rzeczy, a są wyłącznie zapisami w systemie informatycznym."
Uchwała Sądu Najwyższego - Izba Karna z dnia 13 października 2021 r., I KZP 1/21
Zażalenie wniesione przez uczestnika postępowania przed doręczeniem mu odpisu postanowienia z uzasadnieniem
"Nie podlega odrzuceniu zażalenie wniesione przez uczestnika postępowania przed doręczeniem mu odpisu postanowienia z uzasadnieniem, o którego sporządzenie ten uczestnik wnosił."
Uchwała Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 26 października 2021 r., III CZP 55/20
Uprawdopodobnienie związane z nadaniem przesyłki rejestrowanej
"Dowód nadania przesyłki rejestrowanej stanowi uprawdopodobnienie doręczenia jej adresatowi, który może to domniemanie obalić, wykazując, że nie miał możliwości zapoznania się z jej treścią. Należy zwrócić uwagę, że regułą jest, że przesyłki pocztowe, zwłaszcza rejestrowane, są doręczane. Brak doręczenia zwykle powodują szczególne okoliczności, np. niedostatki w obsłudze pocztowej, błędne zaadresowanie przesyłki, znana nadawcy nieobecność adresata w miejscu zamieszkania itp. Wykazanie istnienia takich okoliczności wystarczy dla podważenia wiarygodności omawianego dowodu prima facie."
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu - I Wydział Cywilny z dnia 5 maja 2021 r., I ACa 224/20
Skutki prawnopodatkowe wymiany udziałów w ramach podwyższenia kapitału a objęcia udziałów w procesie powstania spółki
"Dokonać wymiany udziałów mogą jedynie spółki kapitałowe wpisane do właściwego rejestru, bowiem dopiero z chwilą takiego wpisu następuje skuteczne objęcie udziałów w spółce i powstaje możliwość ich rozporządzania. Oznacza to, że art. 24 ust. 8a i ust. 8b ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, regulujący skutki podatkowe "wymiany udziałów" nie może mieć zastosowania w sytuacji, kiedy to w grę wchodzi objęcie udziałów w spółce w organizacji w zamian za wkład niepieniężny w postaci udziałów w sp. z o.o. Skoro spółka w organizacji nie może być podmiotem, do którego mają zastosowanie przepisy o wymianie udziałów, to w pełni uzasadnione jest zastosowanie art. 17 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się "nominalną wartość udziałów (akcji) w spółce albo wkładów w spółdzielni objętych w zamian za wkład niepieniężny". Osoba fizyczna nie może zatem skorzystać ze zwolnienia w podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu wymiany udziałów, o których mowa w art. 24 ust. 8a ustawy podatkowej, w sytuacji gdy spółka, będąca stroną tej wymiany, jest spółką kapitałową w organizacji.."
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego siedziba w Białymstoku
z dnia 18 marca 2020 r., I SA/Bk 700/19
Wkroczenie pieszego na jezdnię bezpośrednio przed nadjeżdżający pojazd w kontekście odpowiedzialności kierującego pojazdem
"Wkroczenie pieszego na jezdnię bezpośrednio przed nadjeżdżający pojazd jest niedopuszczalne także na wyznaczonym przejściu dla pieszych (art. 14 pkt 1 ppkt a ustawy Prawo o ruchu drogowym)."
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie - V Wydział Cywilny z dnia 3 lipca 2020 r., V ACa 105/20
Brak obowiązku pełnomocnika ponoszenia tymczasowo kosztów postępowania za klienta
"Żadne uregulowanie prawne nie nakłada na pełnomocnika obowiązku ponoszenia tymczasowo kosztów postępowania za klienta. Ewentualne uchybienie w tym zakresie mogło być przez powodów skutecznie zniwelowane, nie skutkując odrzuceniem apelacji. Z tych względów zarzuty powodów, że dopiero ostatniego dnia do wniesienia apelacji poinformował on ich o konieczności dokonania opłaty nie zasługiwały na uwzględnienie w kontekście ewentualnego rozstrzygnięcia. Obowiązek odszkodowawczy profesjonalnego pełnomocnika powstaje bowiem dopiero wówczas, gdy zaniedbanie dokonania czynności procesowej doprowadziło do uprawomocnienia się orzeczenia merytorycznie niesłusznego."
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie - VII Wydział Gospodarczy z dnia 3 lutego 2021 r., VII AGa 269/20
Nieruchomość zakupiona ze środków pochodzących z zaciągniętych przez małżonka pożyczek jako składnik majątku wspólnego
"Nieruchomość zakupiona ze środków pochodzących z zaciągniętych przez małżonka pożyczek weszła do majątku wspólnego stron zgodnie z art. 31 § 1 KRO i nie miało znaczenia prawnego zawarte w akcie notarialnym oświadczenie wnioskodawczyni, że uczestnik nabywa nieruchomość za środki pochodzące z jego własnych funduszy, skoro wejście do majątku wspólnego następuje z mocy prawa. Wniosek taki można wyprowadzić chociażby z art. 33 pkt 2 i 10 KRO, bowiem pożyczka nie jest darowizną. Oczywiście w razie gdyby spłata pożyczek nastąpiła z majątku osobistego, kwoty te podlegają rozliczeniu zgodnie z art. 45 § 1 KRO, jako nakład z majątku osobistego na majątek wspólny. Jednak roszczenia te podlegają zgłoszeniu przez zainteresowanego małżonka i w tej materii sąd nie działa z urzędu (art. 567 § 3 KPC w zw. z art. 684 KPC), zatem obowiązują reguły postępowania kontradyktoryjnego. Ciężar dowodu w tym zakresie spoczywał na uczestniku."
Postanowienie Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 11 czerwca 2019 r., I CSK 778/18
Przesłanki zastosowania zasady zawinienia przy obciążeniu kosztami procesu
"Jak stanowi art. 103 KPC, niezależnie od wyniku sprawy sąd może włożyć na stronę lub interwenienta obowiązek zwrotu kosztów wywołanych ich niesumiennym lub oczywiście niewłaściwym postępowaniem. Dotyczy to zwłaszcza kosztów powstałych wskutek uchylenia się od wyjaśnień lub złożenia wyjaśnień niezgodnych z prawdą, zatajenia lub opóźnionego powołania dowodów, a także oczywiście nieuzasadnionej odmowy poddania się mediacji. Dla zastosowania zasady zawinienia wynikającej z tego przepisu konieczne jest istnienie winy kwalifikowanej - niesumienności lub oczywiście niewłaściwego postępowania w toku procesu. Jako wyjątek od zasady ogólnej regulacja ta nie podlega wykładni rozszerzającej."
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie - V Wydział Cywilny z dnia 19 lipca 2019 r., V ACa 1487/17
Usunięcie gałęzi i korzeni przechodzących z sąsiedniej nieruchomości
"Właścicielowi gruntu, na który z sąsiedniego gruntu przechodzą korzenie i nad którym z tego gruntu zwieszają się gałęzie, przysługuje w stosunku do sąsiada roszczenie o nieczynienie przeszkód w obcięciu tych korzeni i gałęzi."
Uchwała Sądu Najwyższego - Izba Cywilna
z dnia 26 lipca 1972 r., III CZP 45/72
Przysporzenie pochodzące z przestępstwa prania brudnych pieniędzy a opodatkowanie podatkiem dochodowym od osób fizycznych; warunki opodatkowania przychodu ze źródeł nieujawnionych
"1. Działania polegające na zacieraniu przestępczego pochodzenia pieniędzy są, na mocy art. 299 § 1 KK, zakazane i nie mogą być przedmiotem prawnie skutecznej umowy, gdyż umowa o takie czynności byłaby bezwzględnie nieważna. Przysporzenia z tytułu świadczeń dokonywanych w takiej sytuacji nie mogą być więc opodatkowane podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
2. Brak wiedzy co do pochodzenia przychodów powoduje, że stanowiłby one przychód ze źródeł nieujawnionych czyli ze źródeł (verba legis): "niewskazanych przez podatnika i nieustalonych przez organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej”. Ustawa za wydatek podlegający takiemu opodatkowaniu uznaje bowiem również zgromadzone w roku podatkowym mienie, czyli ogół praw majątkowych, w tym również pieniądze. W takiej jednak sytuacji dla powstania zobowiązania podatkowego konieczne byłoby wydanie decyzji ustalającej jego wysokość."
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego siedziba w Gorzowie Wlkp. z dnia 16 lipca 2020 r., I SA/Go 186/20
Brak zgody małżonka dłużnika na zaciągnięcie zobowiązania a skarga pauliańska
"1. Wierzyciel, którego dłużnikiem jest jeden z małżonków, może żądać na podstawie art. 527 § 1 KC uznania za bezskuteczną czynności prawnej dokonanej przez obu małżonków i dotyczącej ich majątku wspólnego, gdy małżonek dłużnika nie wyraził zgody na zaciągnięcie zobowiązania w myśl art. 41 § 1 KRO.
2. Ochronny cel skargi pauliańskiej przemawia za tym, aby dopuścić tę skargę także wówczas, gdy nielojalne wobec wierzyciela rozporządzenie majątkowe podejmowane było nie tylko przez małżonków mających status dłużników w rozumieniu art. 527 KC, ale przynajmniej z udziałem jednego takiego dłużnika. Sam udział małżonka niebędącego dłużnikiem wierzyciela w czynności prawnej noszącej cechy czynności fraudacyjnej jest wystarczającą okolicznością przemawiającą za możliwością uznania całej czynności prawnej za bezskuteczną wobec wierzyciela (art. 532 KC), a nie tylko za zakwestionowaniem jej skuteczności wobec zadłużonego małżonka. Przepisy art. 531 § 1 i art. 532 KC, a także wyraźnie egzekucyjny cel skargi pauliańskiej przesądzają możliwość uznania za bezskuteczną całej zaskarżonej czynności prawnej, a nie jej części, ujętej podmiotowo (wobec określonego podmiotu) lub przedmiotowo (w odniesieniu do wyodrębnionej części czynności prawnej)."
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach - V Wydział Cywilny z dnia 6 lipca 2018 r. V ACa 523/17
Wzruszenie domniemania zgodności wpisu z rzeczywistym stanem prawnym
"Domniemanie zgodności wpisu z rzeczywistym stanem prawnym, o którym mowa w art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 2204 ze zm.), także w odniesieniu do wpisu hipoteki, może zostać wzruszone - jako przesłanka rozstrzygnięcia - w innej sprawie cywilnej niż sprawa o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym (art. 10 tej ustawy)."
Uchwała Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 8 września 2021 r., III CZP 28/21
Przesłanki nadania cudzoziemcowi statusu uchodźcy
"Zgodnie z art. 13 ust. 1 ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 680) cudzoziemcowi nadaje się status uchodźcy, jeżeli na skutek uzasadnionej obawy przed prześladowaniami w kraju pochodzenia z powodu rasy, religii, narodowości, przekonań politycznych lub przynależności do określonej grupy społecznej nie może lub nie chce korzystać z ochrony tego kraju. Uregulowanie to zawiera zamknięty katalog przyczyn, które uzasadniają nadanie statusu uchodźcy i nie obejmuje on ofiar wojen, klęsk żywiołowych, głodu, sytuacji rodzinnej, braku pracy i możliwości nauki, czy biedy. Uchodźcą jest osoba, która spełnia kryteria zawarte w przytoczonej definicji, a której kluczowy element stanowi "uzasadniona obawa przed prześladowaniem", wskazujący podstawowe cechy uchodźcy. Definicja ta posługuje się elementem subiektywnym, albowiem "obawa" jest odczuciem indywidualnym, stanem umysłu osoby ubiegającej się. Pojęciu "obawa" towarzyszy określenie "uzasadniona", a to oznacza, że nie tylko stan uczuć osoby zainteresowanej decyduje o statusie uchodźcy, lecz że musi on zostać potwierdzony przez ocenę sytuacji obiektywnej. Ustalenie statusu uchodźcy wymaga przede wszystkim oceny oświadczeń ubiegającego się."
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego siedziba w Warszawie z dnia 15 października 2012 r., V SA/Wa 946/12
Możliwość konkludentnego zawarcia umowy o pracę z członkiem zarządu spółki
"Pomimo nieważności umowy o pracę, w szczególności spowodowaną wadliwą reprezentacją pracodawcy, strony mogą nawiązać (ważnie) umowny stosunek pracy przez czynności dorozumiane, przede wszystkim w następstwie dopuszczenia pracownika do wykonywania pracy. Wykładnia taka ma zastosowanie do pracownika spółki handlowej, także członka jej zarządu, niebędącego wspólnikiem."
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku - III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 27 listopada 2019 r., III AUa 381/19
Zainstalowanie w cudzym pojeździe urządzenia służącego do pozyskiwania informacji o trasie jazdy
"Bezprawne zainstalowanie w cudzym pojeździe urządzenia służącego do pozyskiwania informacji o trasie jazdy i tym samym o miejscu przebywania danej osoby jest niedozwolone i stanowi czyn zabroniony, o którym mowa w art. 267 § 3 KK."
Postanowienie Sądu Najwyższego - Izba Karna z dnia 27 listopada 2019 r., V KK 505/18
Podział obowiązków małżeńskich a wina w rozkładzie pożycia.
"Przyjęcie na skutek wspólnych uzgodnień stron zwiększonej aktywności zawodowej jednego z małżonków i towarzyszących jej naturalnych skutków w postaci zmniejszonego czasu dla rodziny nie może stanowić okoliczności przemawiającej za uznaniem tej aktywności za przyczynę znaczącego oddalania się od siebie małżonków."
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 1 lutego 2019 r., I ACa 342/18
Roszczenie małżonka o wynagrodzenie za korzystanie ze składników majątku wspólnego przez drugiego małżonka ponad przysługujący mu udział
"Małżonek pozbawiony przez drugiego małżonka możliwości korzystania ze składników majątku wspólnego może w sprawie o jego podział po ustaniu wspólności majątkowej dochodzić roszczenia o wynagrodzenie za korzystanie z tych składników przez drugiego małżonka ponad przysługujący mu udział, jeżeli przejawiał wolę korzystania z nich w czasie trwania wspólności (art. 46 KRO w związku z art. 1035 oraz art. 206, art. 224 § 1 i art. 225 KC). W szczególnych okolicznościach wynagrodzenie to może być obniżone na podstawie art. 5 KC."
Postanowienie Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 5 marca 2021 r., IV CSKP 30/21
Kwalifikacja przychodu z najmu nieruchomości
"Przychody z najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy oraz innych umów o podobnym charakterze są zaliczane bez ograniczeń do źródła przychodów wymienionego w art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1426 ze zm.), chyba, że stanowią składnik majątkowy mienia osoby fizycznej, który został przez nią wprowadzony do majątku związanego z wykonywaniem działalności gospodarczej. (...)
Z samej wielkości osiąganego przychodu jak również liczby wynajmowanych nieruchomości nie da się jednak wyprowadzić wniosku, że nie jest to już przychód z najmu, a z działalności gospodarczej.
To zatem podatnik decyduje o tym czy "powiązać" określone składniki swojego mienia z wykonywaniem działalności gospodarczej, czy też zachować je w zarządzie majątkiem niezwiązanym z działalnością gospodarczą i oddać np. w najem."
Uchwała Składu Siedmiu Sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 24 maja 2021 r., II FPS 1/21
Odpowiedzialność zarządu spółki w sytuacji gdy wierzycielem jest członek zarządu; zasady rozkładu dowodu przy odpowiedzialności członków zarządu spółki
"I.
1. Jeżeli wierzycielem spółki, przeciwko której egzekucja okazała się bezskuteczna, jest członek zarządu, z art. 299 § 1 Kodeksu spółek handlowych wynika istnienie zobowiązania, którego treścią jest 1) wierzytelność wierzyciela-członka zarządu, w stosunku do wszystkich członków zarządu, w tym i do siebie samego jako jednego z tych członków, a jednocześnie 2) jego dług, jako członka zarządu, w stosunku do siebie samego, jako wierzyciela członków zarządu. W przypadku, gdy jedna osoba jest w tym samym stosunku zobowiązaniowym (z wyjątkiem zobowiązań wzajemnych) jednocześnie dłużnikiem i wierzycielem ma miejsce zlanie się długu i wierzytelności w jednej osobie (tzw. konfuzja). Jeżeli dotyczy to wierzyciela spółki z ograniczoną odpowiedzialnością-członka jej zarządu, można przyjąć, że w ten szczególny sposób jego wierzytelność (jako wierzyciela członków zarządu) w stosunku do siebie samego (jako członka zarządu) została zaspokojona. Dodać należy, że istota konfuzji w prawie zobowiązań sprowadza się do osiągnięcia skutku wykonania zobowiązania, ale bez jego wykonania. Konfuzja długu i wierzytelności prowadzi do wygaśnięcia zobowiązania.
2. Wyjątkowość i swoistość regulacji z art. 299 Kodeksu spółek handlowych, jej samodzielność i odrębność wobec ogólnego roszczenia deliktowego przewidzianego w art. 415 Kodeksu cywilnego. Powoduje, że ma ona charakter uniwersalny w tym znaczeniu, że konkretne okoliczności danej sprawy, czy zależności występujące między powodem, pozwanym i spółką z ograniczoną odpowiedzialnością nie powodują zmian w rozkładzie ciężaru dowodu – także w zakresie relacji pomiędzy dwoma członkami zarządu, z których jeden jest jednocześnie wierzycielem spółki, zaś drugi odpowiada za długi spółki na podstawie art. 299 Kodeksu spółek handlowych i broni się zarzutem konfuzji. W szczególności zaś nie można w tej mierze poszukiwać analogii do rozkładu ciężaru dowodu obowiązującego przy dochodzeniu ogólnego roszczenia deliktowego.
II.
1. Wyjątkowość i swoistość regulacji z art. 299 KSH, jej samodzielność i odrębność wobec ogólnego roszczenia deliktowego przewidzianego w art. 415 KC powoduje, że ma ona charakter uniwersalny w tym znaczeniu, że konkretne okoliczności danej sprawy, czy zależności występujące między powodem, pozwanym i spółką z ograniczoną odpowiedzialnością nie powodują zmian w rozkładzie ciężaru dowodu - także w zakresie relacji pomiędzy dwoma członkami zarządu, z których jeden jest jednocześnie wierzycielem spółki, zaś drugi odpowiada za długi spółki na podstawie art. 299 KSH i broni się zarzutem konfuzji. W szczególności zaś nie można w tej mierze poszukiwać analogii do rozkładu ciężaru dowodu obowiązującego przy dochodzeniu ogólnego roszczenia deliktowego. Oznacza to, że pozwana, broniąc się zarzutem konfuzji (a zatem zmierzając do wykazania wygaśnięcia wobec niej zobowiązania opartego na art. 299 KSH), winna była wykazać przesłanki z § 1 tego artykułu, tj., że powód był członkiem zarządu w czasie powstania roszczeń oraz że egzekucja była bezskuteczna.
2. Wobec zarzutu konfuzji, to powód jako członek zarządu spółki ... winien był wykazywać okoliczności z art. 299 § 2 KSH."
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 12 marca 2020r., I Aga 132/19
Upowszechnienie informacji o wymagalnym zadłużeniu oraz o podjęciu wobec przedsiębiorcy działań windykacyjnych jako naruszenie dobrego imienia tegoż przedsiębiorcy. Okoliczności na podstawie których następuje wyłączenie bezprawności naruszenia dóbr osobistych. Wina sprawcy naruszenia dobra osobistego, jako przesłanka przyznania świadczeń przewidzianych w art. 448 k.c. Pojęcie „sumy odpowiedniej” w rozumieniu art. 448 k.c.
"W procesie o ochronę dóbr osobistych powód w pierwszej kolejności winien wykazać, że jego dobro osobiste zostało naruszone przez pozwanego, zaś na pozwanym spoczywa obowiązek wykazania, iż naruszenie nie było bezprawne. Dobre imię osoby prawnej łączone jest z opinią, jaką o niej mają inne osoby ze względu na zakres jej działalności. W odniesieniu do przedsiębiorców będących osobami prawnymi, do których stosuje się przepisy o ochronie dóbr osobistych (art. 43 k.c.) niewątpliwie upowszechnienie informacji o wymagalnym zadłużeniu oraz o podjęciu wobec przedsiębiorcy działań windykacyjnych stanowi naruszenie dobrego imienia tegoż przedsiębiorcy. Renoma spółki prawa handlowego (reputacja, dobre imię przedsiębiorcy) jest jednym z dóbr osobistych, przez które rozumie się wartości niematerialne łączące się z tego rodzaju podmiotem prawa."
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 16 marca 2021 r., V ACa 4/21
Dowód z nagrania bez zgody jednego z uczestników rozmowy. Różnicowanie ochrony pokrzywdzonego wierzyciela w oparciu o przesłankę nierzutującą na stan praw małżonków łącznie zajmujących pozycję beneficjenta.
"W piśmiennictwie, podkreślając poważne wątpliwości związane z jednej strony z dopuszczeniem w przepisach procedury cywilnej możliwości korzystania z dowodu z nagrań (art. 308 k.p.c.), a z drugiej z konieczności poszanowania konstytucyjnie chronionego prawa do prywatności i tajemnicy komunikowania się, zwraca się uwagę na konieczność różnicowania oceny dopuszczalności dowodów z nagrań uzyskanych w sposób przestępczy, z naruszeniem art. 267 k.k., który definiuje przestępstwo nielegalnego uzyskania informacji, i dowodów, które tego przestępstwa nie stanowią, gdyż są utrwaleniem rozmowy, w której uczestniczy nagrywający, a więc utrwalają informację, którą uzyskał legalnie. W tym drugim wypadku ograniczenia dopuszczalności wykorzystania nagrania wynikać mogą z charakteru zawartych w nim treści, dotyczących sfery prywatności osoby nagrywanej. Z argumentacją tą należy się zgodzić, z tym zastrzeżeniem, że dowód taki mogą dyskwalifikować także okoliczności, w jakich nastąpiło nagranie, jeżeli wskazują one jednoznacznie na poważne naruszenie zasad współżycia społecznego, np. przez naganne wykorzystanie trudnego położenia, stanu psychicznego lub psychofizycznego osoby, z którą rozmowa była prowadzona. Wyrażenie przez osoby nagrane zgody na wykorzystanie nagrania w celach dowodowych przed sądem cywilnym usuwa zazwyczaj przeszkodę, jaką stanowi nielegalne pozyskanie nagrania. Brak takiej zgody wymaga przeprowadzenia oceny, czy dowód - ze względu na swoją treść i sposób uzyskania - nie narusza konstytucyjnie gwarantowanego (art. 47 Konstytucji) prawa do prywatności osoby nagranej, a jeżeli tak, to czy naruszenie tego prawa może znaleźć uzasadnienie w potrzebie zapewnienia innej osobie prawa do sprawiedliwego procesu (art. 45 Konstytucji). Natomiast podnoszone w piśmiennictwie wątpliwości co do wartości dowodu z potajemnego nagrania rozmowy prowadzonej przez nagrywającego z rozmówcą z uwagi na możliwość sterowania przez nagrywającego przebiegiem tej rozmowy, nie usprawiedliwiają zdyskwalifikowania dowodu a priori. ."
Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 22 kwietnia 2016 r., II CSK 478/15
Zakup nieruchomości przez jednego z małżonków w czasie trwania ustawowej wspólności majątkowej ze środków pochodzących z darowizny
"Zakup nieruchomości za środki pieniężne uzyskane z darowizny w czasie trwania małżeńskiej wspólności ustawowej skutkuje nabyciem spornej nieruchomości do majątku odrębnego małżonka."
Postanowienie Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 4 listopada 2004 r., V CK 149/04
Wydatki na zorganizowanie "meetingu" jako koszt uzyskania przychodów - kwalifikacja wydatków na związane z reklamą, reprezentacją i szkoleniem
"I.
"W ramach zorganizowanego meetingu i uroczystości dla osób niebędących pracownikami spółki, w związku z otwarciem nowej siedziby spółki, należy wyszczególnić wydatki na te działania, które mają charakter reprezentacji (wyjście do muzeum, występy: gwiazd, artystów, gwiazdy wieczoru, zespołów coverowych i inne umilacze czasu) i które trzeba wyłączyć z kosztów uzyskania przychodu, a także wydatki na te działania, które mają charakter reklamy, szkolenia bądź wymiany wiedzy – które podlegają zaliczeniu do kosztów podatkowych. Błędne jest zatem stanowisko organu podatkowego, że wszystkie wydatki związane z organizacją uroczystości i meetingu w stosunku do pozostałych zaproszonych gości (osób niebędących pracownikami) nie są kosztem uzyskania przychodów spółki.
II.
2. Charakteru szkoleniowego Meetingu nie zmienia okoliczność, że odbędzie się on w wynajętej sali konferencyjnej, jak również to, że będzie mu towarzyszyć serwowanie posiłków i napojów. We wskazanych we wniosku okolicznościach wydatki na nie będą ponoszone w celach reprezentacyjnych, lecz będą miały na celu stworzenie godnych warunków uczestniczenia w Meetingu. Zatem z uwagi na to, że Meeting mający charakter wydarzenia szkoleniowego ma na celu wpłynąć na wzrost sprzedaży, a przez to ma związek z działalnością spółki i wpłynie na wzrost sprzedaży, wyżej wymienione wydatki z nim związane stanowią niewątpliwie koszty uzyskania przychodu, które nie podlegają wyłączeniu z tej kategorii na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o CIT."
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego siedziba w Warszawie z dnia 29 czerwca 2020 r., III SA/Wa 2042/19
Najem jako wkład niepieniężny do spółki
"Przysługujące najemcy prawo najmu lokalu użytkowego może być przedmiotem wkładu niepieniężnego, którym wspólnik pokrywa swój udział w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością."
Uchwała Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 26 marca 1993 r., III CZP 21/93
Odpowiedzialność za zobowiązania spółki kapitałowej w organizacji; wykładnia wyrażenia „zobowiązania spółki kapitałowej w organizacji”
"I.
Artykuł 13 § 1 Kodeksu spółek handlowych stanowi o odpowiedzialności za zobowiązania osób działających w imieniu spółki w organizacji, nie jest natomiast możliwe ponoszenie odpowiedzialności za stosunek prawny. Odpowiadać można jedynie za zobowiązania, które ze stosunku prawnego wynikają.
II.
Należałoby odrzucić założenie, zgodnie z którym przez zobowiązanie w rozumieniu przepisu art. 13 § 1 KSH, można rozumieć określony stosunek prawny, niezależnie od wynikających z niego wierzytelności i długów. W przepisie tym jest mowa o odpowiedzialności za zobowiązania osób działających w imieniu spółki w organizacji, nie jest natomiast możliwe ponoszenie odpowiedzialności za stosunek prawny. Odpowiadać można jedynie za długi (zobowiązania), które ze stosunku prawnego wynikają."
Wyrok Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 10 września 2020 r., V CSK 118/19
Dyskusja w debacie publicznej a hejt stanowiący naruszenie godności osobistej przeciwnika w debacie
"Debata publiczna, polityczna dyskusja, musi mieć charakter merytoryczny i nie może stanowić ataku ad personam. Uczestnicy debaty mają prawo bronić swoich poglądów i krytykować poglądy innych; muszą jednak szanować przeciwnika owej debaty i uwzględniać jego godność. W demokratycznym państwie prawa nie ma przyzwolenia na hejt (obraźliwy, agresywny komentarz, działanie przejawiające złość, wrogość, nienawiść wobec kogoś)."
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie - V Wydział Cywilny z dnia 29 września 2020 r., V ACa 61/20
Ochrona porządku prawnego w zakresie reglamentacji prawa przekraczania granicy państwa polskiego
"Przedmiotem ochrony art. 264 § 3 KK jest niezwykle istotne w chwili obecnej dobro, jakim jest ochrona porządku prawnego w zakresie reglamentacji prawa przekraczania granicy państwa polskiego. Przepis ten nabrał szczególnego znaczenia z dniem 21.12.2007 r., a więc z dniem wejścia Polski do tzw. strefy Schengen. Z tą chwilą Polska wzięła na siebie odpowiedzialność za ochronę wszystkich krajów europejskich należących do tej strefy przed nielegalną migracją, a element tej ochrony stanowią także krajowe regulacje prawne z zakresu prawa karnego."
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie - II Wydział Karny z dnia 12 grudnia 2017 r., II AKa 359/17
Trwanie „martwego” małżeństwa jako okoliczność społecznie niepożądana
"O nieuwzględnieniu odmowy zgody na rozwód małżonka niewinnego, a tym samym o naruszeniu zasad współżycia społecznego, można mówić wówczas, gdy jej skutkiem będzie trwanie „martwego” małżeństwa, co należy uznać za społecznie niepożądane."
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu - I Wydział Cywilny z dnia 12 lutego 2020 r., I ACa 230/19
Spółka holdingowa, a unikanie opodatkowania
"Kształtowanie struktury organizacyjnej z wykorzystaniem spółki holdingowej samo w sobie nie stanowi unikania opodatkowania, podobnie jak przejęcie kontroli nad grupą spółek poprzez nabycie udziałów w spółce holdingowej. Tego rodzaju struktura organizacyjna jest wykorzystywana w działalności gospodarczej i spółka holdingowa co do zasady nie jest sztucznym podmiotem pośredniczącym.
(...) tryb postępowania organów powinien wyglądać następująco: w pierwszej kolejności organ podatkowy (terenowy lub Szef KAS) powinien zbadać, czy do określonych czynności (w niniejszej sprawie wymiany udziałów) ma zastosowanie klauzula szczególna przewidziana w odpowiednich przepisach ustaw materialnego prawa podatkowego, a dopiero w sytuacji, gdy okaże się ona nieskuteczna w przeciwdziałaniu unikaniu opodatkowania, powinna zostać rozważona możliwość zastosowania klauzuli ogólnej. W tym znaczeniu ogólna klauzula unikania opodatkowania jest klauzulą ostatniej szansy dla organów podatkowych."
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego siedziba w Warszawie z dnia 30 września 2020 r., III SA/Wa 2377/19
Prawo do życia w czystym środowisku nie jest dobrem osobistym
"1. Prawo do życia w czystym środowisku nie jest dobrem osobistym.
2. Ochronie jako dobra osobiste (art. 23 KC w związku z art. 24 KC i art. 448 KC) podlegają zdrowie, wolność, prywatność, do naruszenia (zagrożenia) których może prowadzić naruszenie standardów jakości powietrza określonych w przepisach prawa."
Uchwała Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 28 maja 2021 r., III CZP 27/20
Użycie sfałszowanego dokumentu
"Znamię „użycia” w rozumieniu art. 270 § 1 KK postrzegać więc należy jako przedłożenie dokumentu m.in. organowi, instytucji lub wykorzystanie go w związku z działaniem urządzenia, np. dla weryfikacji tożsamości."
Wyrok
Sądu Najwyższego - Izba Karna
z dnia 20 kwietnia 2021 r.,
II KK 132/20
Wyrażenie groźby bezprawnej a moment powstania obawy jej spełnienia
"Ustawodawca nie wymaga, aby między wyrażeniem groźby a powstaniem obawy jej spełnienia musiała zaistnieć zbieżność czasowa. W przypadku przestępstwa z art. 190 § 1 KK skutek jest ze swojej istoty okolicznością oderwaną od samego działania sprawcy. Nie zmienia tego fakt, że akurat w przypadku występku groźby ma on charakter niefizykalny."
Postanowienie SN z dnia 21.5.2020 r., V KK 85/20
Zabezpieczenie potrzeb rodziny w sprawie o rozwód a pełnoletniość dzieci
"W sprawie o rozwód, sąd na wniosek jednego z małżonków może orzec o obowiązku przyczyniania się do zaspokajania potrzeb rodziny, obejmujących także koszty utrzymania pełnoletnich dzieci."
Uchwała SN z dnia 28.11.2012 r., III CZP 77/12
Materialny charakter przestępstwa nadużycia władzy
"Przestępstwo nadużycia władzy z art. 231 § 1 KK ma charakter materialny, czyli skutkowy. Znamieniem skutku jest użyte w nim wyrażenie „działa na szkodę”, które należy odnosić do wywołania przez sprawcę stanu konkretnego narażenia na niebezpieczeństwo, a w szczególności umyślnego wywołania przez niego realnego niebezpieczeństwa powstania szkody w interesie publicznym lub prywatnym."
Wola zmarłego a decyzja o miejscu pochówku
"O miejscu grobu decyduje ten bliski, który działa najbardziej w zgodzie z wolą zmarłego."
Wyrok Sądu Najwyższego – Izba Cywilna z 19.11.2020 r., II CSK 30/19
Inspektor pracy nie może pozywać o ustalenie treści stosunku pracy
"Inspektorowi pracy na podstawie art. 631 KPC nie przysługuje uprawnienie do wytoczenia na rzecz obywatela powództwa obejmującego żądanie ustalenia treści stosunku pracy lub sposobu ustania stosunku pracy."
Uchwała SN z 24.9.2020 r., III PZP 1/20
Zatrudnienie przez zarząd komisaryczny nowych pracowników jako szkoda
"Nie można zgodzić się z twierdzeniem, że szkodę stanowi wynagrodzenie wypłacone osobom zatrudnionym przez zarząd komisaryczny w miejsce zwolnionych osób, zaś świadczoną przez nich pracę można traktować jako korzyść i oceniać na zasadzie compensatio lucri cum damno. Gdyby bowiem tych osób nie zatrudniono, to wynagrodzenie byłoby wypłacane osobom zwolnionym. O szkodzie można by było mówić w sytuacji, gdyby w okresie zatrudnienia nowych pracowników były jeszcze wypłacane jakieś świadczenia osobom poprzednio zajmującym te same stanowiska."
Wyrok SN z 24.1.2020 r., V CSK 447/18
Wpływ braku postępów na studiach na obowiązek alimentacyjny rodziców
"Rodzice nie są obowiązani dostarczać środków utrzymania dziecku, które będąc już przygotowane należycie do wykonywania przez nie odpowiedniego dla niego zawodu, podejmuje dla podniesienia swych kwalifikacji dalsze kształcenie się, ale w studiach się zaniedbuje, nie robi należytych postępów, nie otrzymuje obowiązujących zaliczeń, nie zdaje w terminie przepisanych egzaminów, a zwłaszcza jeżeli z własnej winy powtarza lata studiów i wskutek tego nie kończy studiów w przewidzianym programem okresie."
Wyrok Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 8 sierpnia 1980 r., III CRN 144/80
Udzielenie przez zależną spółkę z o.o. poręczenia na wekslu wystawionym przez członka zarządu spółki dominującej
"Udzielenie przez zależną spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością poręczenia na wekslu wystawionym przez członka zarządu dominującej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością wymaga zgody zgromadzenia wspólników spółki dominującej (art. 15 § 2 KSH)."
Uchwała Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 24 stycznia 2020 r., III CZP 52/19
Brak zgody zgromadzenia wspólników lub walnego zgromadzenia na ustanowienie hipoteki na nieruchomości członka zarządu stanowiącej zabezpieczenie zobowiązania spółki
"Umowami podobnymi są wszelkie umowy, do których istoty należy transfer środków ze spółki do majątku osób wskazanych w art. 15 § 1 KSH, na ich rzecz, albo udzielanie im zabezpieczeń, czyli umowy, które wywierają - przynajmniej pośrednio - jednostronnie korzystne skutki prawne dla tych osób, będących ich rzeczywistymi beneficjentami. O podobieństwie takim nie sposób natomiast mówić w sytuacji, w której to członek zarządu ustanawia na swojej nieruchomości hipotekę zabezpieczającą zobowiązanie spółki. Nie jest to w ogóle umowa zawierana przez spółkę, ani z członkiem zarządu ani na jego rzecz. Ustanowienie hipoteki przez członka zarządu następuje mocą umowy zawieranej między członkiem zarządu a wierzycielem spółki (bankiem), której spółka nie jest stroną i która z tego względu nie może w żaden sposób pogarszać jej położenia prawnego. O ważności umowy hipoteki zawartej między właścicielem nieruchomości, będącym członkiem zarządu spółki, a bankiem, miałaby decydować uchwała organu osoby trzeciej, jaką jest spółka."
Wyrok
Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 13 grudnia 2018 r., V CSK 598/17
Dążenie za wszelką cenę do renegocjacji umowy jako przejaw stalkingu
"Realizacja celu, który sam w sobie nie zasługuje na negatywną ocenę, środkami stanowiącymi uporczywe nękanie innej osoby prowadzące do wzbudzenia w niej poczucia zagrożenia lub istotnie naruszające jej prywatność może wypełniać znamiona przestępstwa z art. 190a § 1 KK. Renegocjacja zawartych porozumień zależy od woli ich stron. Jeśli zatem druga strona wyraża niechęć do jego zmiany, dążenie do uzyskania takiego rezultatu przez drugą stronę nie usprawiedliwia skorzystania w tym celu z każdego możliwego sposobu jego realizacji."
Wyrok
Sądu Najwyższego z dnia 2 grudnia 2020 r., III KK 266/20