Rozdzielność majątkowa jest często mylona z podziałem majątku, a to nie są te same pojęcia. Na czym więc polega różnica?
Na wstępie trzeba wiedzieć, że z chwilą zawarcia małżeństwa między małżonkami powstaje wspólność majątkowa (wspólność ustawowa). W momencie powstania wspólności majątkowej wszelkie przedmioty majątkowe nabyte w trakcie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich wchodzą w jej skład (poza pewnymi wyjątkami określonymi w ustawie, np. pochodzące z dziedziczenia, darowizny czy praw autorskich, które należą do majątku osobistego każdego z małżonków).
Czym jest rozdzielność majątkowa?
Jest to obowiązujący między małżonkami ustrój majątkowy, który powstaje w następujących przypadkach:
- z mocy prawa;
- orzeczenia przez sąd rozwodu lub separacji;
- ubezwłasnowolnienia jednego z małżonków;
- ogłoszenia upadłości jednego z małżonków;
- śmierci jednego z małżonków;
- zawarcia między małżonkami umowy majątkowej małżeńskiej, tj. umowy rozdzielności majątkowej (tzw. intercyzy);
- orzeczenia sądu o ustanowieniu między małżonkami rozdzielności majątkowej.
Od dnia powstania rozdzielności majątkowej każdy z małżonków działa „na swój rachunek”. Żadne z małżonków nie odpowiada również za długi drugiego małżonka, chyba, że wierzyciel nie wiedział o istnieniu rozdzielności majątkowej między małżonkami, dlatego warto o tym pamiętać zawierając wszelkie umowy lub prowadząc własną działalność gospodarczą, aby uniknąć późniejszych nieprzyjemności.
Umowa o rozdzielności majątkowej powinna zostać zawarta przed notariuszem i jedynie za zgodną wolą obu stron.
Ważne!
Występując do sądu z powództwem o rozwód nie można wnioskować o ustanowienie rozdzielności majątkowej, lecz o podział majątku.
Więcej o rozdzielności majątkowej przeczytasz tutaj.
Czym jest podział majątku?
Podział majątku wspólnego jest możliwy wyłącznie w przypadku ustania wspólności majątkowej. Jeśli w trakcie jej trwania zostanie dokonany podział majątku, czynność ta będzie nieważna. Zatem, aby ustała wspólność majątkowa należy dokonać rozdzielności majątkowej, następnie można dokonać podziału majątku, chyli podziału wszystkich składników majątku nabytych w trakcie trwania wspólności majątkowej.
Podziału majątku można dokonać zwykłą umową pisemną, nie jest konieczna forma aktu notarialnego, chyba, że w skład majątku wspólnego wchodzi np. nieruchomość.
Wniosek o podział majątku wspólnego może złożyć każdy z małżonków lub inna osoba zainteresowana dokonaniem podziału majątku. Taką osobą może być na przykład wierzyciel każdego z małżonków.
We wniosku o podział majątku:
- należy wskazać wszystkie składniki majątku wspólnego, które mają podlegać podziałowi;
- należy wskazać proponowany podział majątku wspólnego, przy czym podział może być nierówny;
- można żądać zwrotu nakładów i wydatków poniesionych z majątku osobistego na majątek wspólny, chyli np. jeśli jeden z małżonków otrzymaną darowiznę przeznaczył na remont mieszkania, może żądać zwrotu wartości darowizny, gdyż jest to majątek osobisty;
- można żądać rozliczenia pobranych po ustaniu wspólności majątkowej pożytków lub innych przychodów z majątku wspólnego oraz spłaconych długów.
Formułując wniosek oraz w toku sprawy o podział majątku należy pamiętać, aby precyzyjnie sformułować swoje żądania. W przeciwnym razie istnieje ryzyko utraty prawa dochodzenia wszelkich kwestii spornych w odrębnym procesie.
Koszt wniosku jest stały i wynosi 1 000 zł, chyba że zawiera zgodny projekt podziału majątku wspólnego, wtedy opłata wynosi 300 zł.
W sprawie o podział majątku wspólnego właściwy jest Sąd Rejonowy miejsca położenia majątku, a jeżeli wspólność ustała przez śmierć jednego z małżonków – sąd spadku.
Ważne!
Uznanie jednego małżonka wyłącznie winnym rozpadu małżeństwa nie ma wpływu na podział majątku.
W skrócie …
Rozdzielność majątkowa powoduje ustanie wspólności majątkowej, pozwalając tym samym na dokonanie podziału majątku.
Jeśli strony są zgodne obie te czynności mogą zostać dokonane u notariusza. Taka forma z pewnością będzie szybsza.
Jeśli strony są zgodnie tylko co do rozdzielności majątkowej, można ją dokonać przed notariuszem, a o podziale majątku orzeknie sąd.
